Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel XI. De provincie Groningen

Beerta.

Beerta.

e. De ned. herv. kerk (H. Bartholomeus) is een rechtgesloten gebouw van zes traveeën (volgens de overlevering 1506 of anders XV) met een vrij staanden toren (1806). Enkele overhoeksche beeren, doch overigens nieuw-gemetselde pilasters; groote spitsboogvensters (de westelijkste gedicht), waaronder een holle natuursteenen waterlijst. In den westgevel een gedichte korfbogige ingang met natuursteenen omlijsting, waarboven een gedicht venster; ook in den zuidwand een gedichte ingang. De eenvoudige toren met rondbogige galmgaten wordt afgesloten door een afgeknot pyramidaal dak, waarop een open spitsje. Inwendig een gedrukt houten tongewelf. De kerk bezit:

Geverfden preekstoel (XVII A).

Ouden ijzeren doopbekkenarm met koperen bekken en staanden houder voor collecteschaal; eenige koperen kaarshouders (XVIII B).

Galerij met gesneden borstwering (XVII).

Vele afgesleten zerken, o.a. voor hopman Walrick Nantkes († 1623), Sebo Huninga († 1661) en Doede Huninga († 1665).

Avondmaalsvaatwerk: twee zilveren bekers, waarvan één (1791; merken: Groningen, L.v. Giffen) en één (1825); twee tinnen schotels (1671) en een kan (1791).

Twee klokken, waarvan één in 1659 vergoten door

[p. 32]

M. Godfridus Baulard Lotharingius en één, in 1814 omgegoten door M. Fremy en A. van Bergen.

2. De voormalige doopsgezinde kerk is een onbeteekenend gebouwtje (XVII) met rondboogvensters.

g 1-3. Hotel Buiskool (in den kelder zou een steen: 1648 gevonden zijn): gesneden bedstedewand (XVIII A), vijzel (1622); B 328: kamer met (bedstede)betimmering en porseleinkast (XVIII) en schoorsteen-Lodewijk XVI, en nog een eenvoudige schoorsteen (XVIIId); B 329: soortgelijke bedstedewand (XVIII B).

4. Bij de kerk een achtkante korenmolen (1818, door den molenmaker Kunst van Niewolde), met stelling: riet op steenen onderstuk, rieten kap.

5. Beerster Zijldiep. Achtkante korenmolen (1910) met stelling.

Nieuw-Beerta.

e. Op het kerkhof bij de Ned. Herv. kerk (in 1856 gebouwd ter vervanging van een uit 1665) vele zerken, de oudste uit 1705.

Twee zilveren Avondmaalsbekers (1720, geen merken) en twee schotels (XVIII, merken: leeuwtje, Amsterdam, D.V.I.).