Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel X. De provincie Noord-Brabant

Veldhoven.

Meerveldhoven.

e. De moderne r.k. kerk (H. Lambertus) bezit:

Pijpaarden mirakelbeeldje (XV) van de H. Maagd.

Oerle.

a. Bij het gehucht Halfmijl werden hier omstreeks het midden der vorige eeuw eenige urnenheuvels met Gallische urnen ontdekt.

e. De moderne r.k. kerk (1911) bezit:

Twee klokken, in 1755 gegoten door Alexius Petit.

[p. 343]

g. Standaardmolen, uit Knechsel hierheen overgebracht.

h. De schutterij van St. Jan bezit een zilveren vogel (XVII), een beeldje in relief in platten ring gevat met onderschrift: Die schut van Oerle (± 1600) en platen uit 1602, 1604 (joncker Rijckart van Vlierden, met wapen), 1615, 1617, 1620, 1643, 1646, 1654, 1680, 1686, 1696, 1700, 1711, 1727, 1736, 1751, 1759, 1764, 1786, 1805, 808, 1813, 1818, 1823, 1828, 1830, 1835, 1839, 1841 en 1847. Voorts ouden stalen degen.

Veldhoven.

a. Tegenover de steenbakkerij ‘De Heibloem’ zijn eenige Gallo-Germaansche urnenheuvels ontdekt en bij het gehucht Heers ten Zuiden van Veldhoven eene Romeinsche nederzetting, welke in 1909 voor een gedeelte is ontgraven. Een groot aantal urnen, een paar steenen werktuigen uit de eerste, en allerlei Romeinsch aardewerk (Dianabeeldje, bord, dakpannen, kruiken etc.) benevens metalen voorwerpen en munten uit de tweede vindplaats, zijn in het museum van het Prov. Genootschap te 's-Hertogenbosch; een ander deel der vondsten, uit Heers: Romeinsche scherven van ruwwandig aardewerk en pijpaarden kruiken, eenige munten en metalen voorwerpen, bezit het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden.

e 1. De moderne r.k. kerk (1913) bezit:

Klok, in 1801 gegoten door Henricus Petit.

In de pastorie wordt bewaard een schilderij (± 1700, doek): groep der familie Bertrand, ouders met vier kinderen in den geestelijken stand.

2. De moderne ned. herv. kerk (1912) bezit:

Eikenhouten preekstoel (± 1800) en veertien eenvoudige eiken banken (± 1800) uit de vroegere kerk.

[p. 344]

Gegraveerden zilveren Avondmaalsbeker (± 1700).

Tinnen Avondmaalskan en grooten Avondmaalsschotel (beide XVIII); twee kleine tinnen borden (XVIII).

g 1. Nr. 210. Oud boerenhuis met jaarsteenen: 1600.

2. Nr. 304b. De voormalige r.k. pastorie heeft in den voorgevel jaarankers: 1778. Achterdeur, eenige zolderingen en schouw uit den ‘tijd van den bouw.

h. De schutterij van St. Cecilia bezit een zilveren vogel (XVIII) en negentien platen o.a. uit 1755, 1763, 1810 en 1846.

Zeelst.

a. Een vuursteenen pijlpuntje, in 1910 gevonden op de heide ten Noorden van Zeelst, bevindt zich in het museum van het Provinciaal Genootschap te 's Hertogenbosch.

e. De moderne r.k. kerk (H. Willibrordus) bezit:

Eiken preekstoel (XIX A).

Twee zinken, wit geschilderde engelfiguurtjes (XVIII) met bloemenbak.

Twee schilderijen (XIX A, doek) o.s. H. Dominicus en H. Willebrordus, vermoedelijk afkomstig van zijaltaren der vroegere kerk.

Bolkroon (XIXa) van geel en rood koper, twaalf lichten.

Kelk van gedreven zilver (± 1750).

Koperen wierookvat (± 1800).

Wierookvat van geel en rood koper (XIX A).

Kandelaars: Twee gegotene (XVI) o.s. met één en twee knoopen, een gegotene (XVII) met balustervormige schacht, een dergelijke van later type (XVIII), een

[p. 345]

gegoten drievoetkandelaar (XVIII), twee geslagen geelkoperen (XVIII B), twee groote drievoetkandelaars van geel en rood koper (XVIII B), een drievoetkandelaar van geel en rood koper (XIX A). Koperen collecteschotel in stoofvorm (1796).

Drie klokken, waarvan een in 1551 gegoten door Peeter van den Ghein, een in 1815 door Henricus Petit en een door Petit en Fritsen.

In de sacristie een eiken kastje (XVIII B), rood geschilderd met beslag.

g. Nr. 519. Rechthoekig huis (17S0, blijkens jaarankers), aan de korte zijden twee trapgevels met ingezwenkte zijkanten.

h. De schutterij van St. Joris bezit zilveren platen uit 1639, 1646, 1653, 1658, 1680, 1687, 1727, 1742, 1751, 1763, 1773, 1791, 1801, 1810, 1815, 1822 en 1850.