Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel VIII, I. De provincie Limburg (Amby-Meer)

Broeksittard.

c. Aan het begin van den weg naar Hillensberg een houten wegkruisje (XVIII).

e 1. De r.k. kerk (H. Maria Geboorte) georiënteerd met 2^o zuidelijke afwijking, bestaat uit een enkelvoudige, langwerpige, aan de oostzijde (inwendig afgeronde) halfachthoekig afgesloten ruimte, met een orgelgalerij aan de westzijde. De noordmuur, ten deele van ruwe kiezelkeien, overblijfsel eener kortere kerk (XI of XII, romaansch venstertje), heeft een met zandsteen omlijsten, thans dichtgemetselden, rondboogingang; het overige muurwerk (XVII, XVIII, XIX) is van baksteen. Inwendig heeft de zuidmuur pilasters. Stuc-zoldering met moerbalken en vlakke gestucadoorde velden Lodewijk XIV boven het schip; komvormig verhoogd gedeelte (XVIII?) zonder moerbalken boven het koor. Leien dak met vierkanten, geheel met lei bekleeden, houten westtoren met achthoekige spits. Schip (XI en XVII B?), westelijk gedeelte misschien jonger; hardsteenen westingang met geveltje (1841). Aangebouwde sacristie (XIX). De kerk bezit:

Eiken hoogaltaar (XIX b); twee stel kaarsenbanken met reliekstandaards (XIX b).

Eiken communiebank (XVIII?, thans ten deele leuning der orgelgalerij).

Twee biechtstoelen (XIX b).

Preekstoel (XIX b).

Kerkbanken (XIX A).

Houten beeldje der H. Brigida (± 1700).

Barokken verguld zilveren stralenmonstrans (XIX A); zilveren reliekhouder (XVIII d, beschadigd); gedreven zilveren

[p. 49]

miskelk (XIX b); gouden filigraan-kruisje (XVIII); Missaal (1781) in band met zilveren beslag (XVIII d).

Koperen wierookvat (XIX b).

Koperen kandelaars: een paar gegoten (XV, beschadigd), een paar gedreven (XVIII B); een paar gedreven koperen wandblakers (± 1700). Dertien wandarmen (XIX b).

Gedreven koperen wandfonteintje (XVIII, eenvoudig).

Velum van gebloemde zijde (XVIII).

Drie klokken, waarvan eene in 1583 gegoten door Johan van Trier; eene in 1810 door Clément Drouot, en eene in 1826.

Op het oude kerkhof steenen grafkruisen van 1646, 1660, 1664, 1725.

Op het nieuwe kerkhof grafkruisen van 1658, 1680, 1700 en 17...

g 1-6, Nr. 17, ankerjaartal 1782; nr. 26, ankerjaartal 1818; nr. 68, gevelsteentje met 1603 en ankerjaartal 1782; nr. 97, ankerjaartal 1747; nr. 107, ankerjaartal 1739; nr. 109, gevelsteentje met 1806.

Laar.

Laarhof, groote eenvoudige, van baksteen opgetrokken hoeve, waarop (in ankers): ‘Anno 1760’.