Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel VIII, I. De provincie Limburg (Amby-Meer)

Brunsum.

a. Gallo-Germaansche begraafplaats op het terrein der staatsmijn Hendrik. Urnen worden bewaard in het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden.

Overblijfselen van Karolingsche en vroeg-middeleeuwsche pottenbakkerijen; hiervan afkomstig vaatwerk in het genoemde Rijksmuseum.

Brunsum.

e. De r.k. kerk (H. Gregorius de Groote), gebouwd 1917-1919 door J.H. Tonnaer, ter vervanging van een

[p. 50]

waardeloos kerkgebouw van 1840 (thans zaal voor bijeenkomsten), bezit:

Hardsteenen laat-gothische doopvont (XVI A).

Houten beelden: groep van de H. Drievuldigheid (XVIII, beschadigd); beeld van den H. Gregorius den Groote op voetstuk Lodewijk XV.

Zestienarmige koperen kaarsenkroon (midden-XVIII).

Houten Paaschkandelaar (XVIII).

Gedreven zilveren stralen-monstrans Lodewijk XV (veranderd bovendeel); twee gedreven zilveren miskelken, waarvan de eene (1732), de andere (XVIII), Zes groote gedreven koperen kandelaars (XVIII A); missaalband met zilveren oplegsels Lodewijk XVI.

Twee driestellen van gebloemde zijde (XVIII); kazuifel met goudbordursel (XVIII a of XIX); koorkap (XVIII); dito met goudlakensch schild en met goud gestikte boorden (XVIII); stool met zilverborduursel (XVIII); velum met zilveren en kleurige bloemen (± 1800); zijden vaandel met ten deele geschilderde H. Helena (XVIII).

Twee klokken, in 1848 gegoten door J. Perrin van Clefmont (Haute-Marne).

Twee Empire bidstoelen.

g 1. Het kasteel van Brunsum (XVII, verbouwingen XVIII en XIX), is een vroeger door grachten omgeven, onderkelderd, twee verdiepingen hoog, rechthoekig baksteenen gebouw onder schilddak, van acht vensterbreedten, twee vertrekken diep, met vierkanten uitsprong aan de hofzijde; vroeger met omblokte kruis- en tusschendorpelkozijnen, thans door groote meest gecemente vensteropeningen vervangen. Aan de hofzijde het ankerjaartal 1678; op den hoek aldaar aan de zolderborstwering veelhoekige uitkraging van een hoektorentje. Inwendig onbelangrijk en in toestand van verval. Aangesloten eenvoudige baksteenen hoeve.

2. Het Bexs-huis (of ‘Heufken’), vroeger door grachten

[p. 51]

omgeven, is een herbouwd huis (XIX A) met in het front een hardsteenen plaat (XVII), waarop het alliantiewapen - Bexs-Bocholtz, van kwartierwapens vergezeld. Hierbij een schuur (? XVII).

3-4. Details aan particuliere woningen; nr. 95, mergelsteenen geveltje met ankerjaartal 1686; nr. 29, boerderij, sluitsteen met 1794.

Rumpen.

g. Huis nr. 67, met ankerjaartal 1797.