Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel VII. De provincie Overijssel

Blokzijl.

d. Wereldlijke openbare gebouwen.

Het raadhuis bezit;

Koperen kroontje (XVII).

Ganglantaarn (XVIII), met lood gemonteerd.

e. Kerkelijke gebouwen.

1. De ned. herv. kerk, met den toren 1609-1630 gebouwd

[p. 9]

ter plaatse eener oudere, zou, volgens eene aanteekening (1805), 1644-1662 achtereenvolgens naar het Z., het W. en het O. zijn uitgelegd. In 1858 en in 1902 is zij belangrijk hersteld. Grootendeels gecement baksteenen gebouw, welks plattegrond den vorm heeft van een Grieksch kruis met eenen in den noordelijken arm gebouwden toren. Tegen den zuidelijken arm een portaal (1643) met zandsteenen versieringen. In de eindgevels van drie armen rondbogige vensters (die in den zuidgevel gewijzigd en vergroot). Boven den ingang in den oostelijken arm een steen (1662). De gecemente toren bestaat uit een vierkant benedendeel en een achthoekig bovendeel met open houten koepel. In den toren twee gedenksteenen (1609 en 1630). Inwendig: ellipsvormig houten gewelf met trekbalken, muurstijlen en korbeelen. Vier gesneden koppen in de hoeken der kruising. De kerk bezit:

Eiken preekstoel (1663) met snijwerk.

Koperen lezenaar (XVII c) op den preekstoel.

Koperen doopbekkenhouder, koperen zandlooperhouder en koperen kandelaar met twee armen (alles XVII c).

Eiken banken (1663).

Grafzerken (XVII en XVIII).

Hardsteenen herinneringsplaat (1813) aan Taco Kuiper.

Vijf koperen lichtkronen (XVII c); twee gesneden lichtarmen (XVIII).

Tekstbord (XVII).

Opschriftbord (1686, door Mr. A. Stellingwerf).

Twee houten offerblokken (XVII) met ijzeren beslag.

Een zilveren Avondmaalsbeker (1607), en drie (XVII).

Model van een oorlogschip (XVII c).

Grafplan (1805) der kerk.

Twee klokken: een in 1635 gegoten door M.F. (rançois?) S.(imon?)., en een in 1768 gegoten door Joan Nicolaas Derck.

Een gebrandschilderd glas (1662), uit deze kerk afkomstig, bevindt zich thans in het museum te Zwolle.

[p. 10]

2. De doopsgezinde kerk bezit:

Twee zilveren Avondmaalsbekers (1820), een dito (1819) en twee (1824); een zilveren broodschaal (XVIII) en een zilveren doopbekken (1821).

3. De N. Israëlietische synagoge bezit:

Drie koperen kronen (XVII).

Een koperen Chanoeka-luchter (XVII).

g. Particuliere gebouwen.

A. Trapgevels, meerendeels met zandsteenen lijsten en afdekkingen, boog- en negblokken.

1.	Verlaat II 189. Gepleisterde trapgevel. Gebeeldhouwd kopje. Gevelsteen: 1629.
2.	Brouwerstraat III 303. Trapgevel. Gevelsteen: 1630.
3.	Bierkade II 172. Gevel met gewijzigden top, waarin een ovaal omlijst venster. Drie gevelsteenen: gekruiste bijlen en 1660.
4.	Noorderkaai I 10. Trapgevel. In ankers: 1675.
5.	Brouwerstraat III 286. Trapgevel (XVII c). Vensters met glas in lood.
6.	Bierkade II 173. Gevel (XVII c) met één trap. Ovaal venster.
7.	Bierkade II 174. Dergelijke gevel. Gesneden deur (XVIII d).
8.	Kerkstraat III 257. Trapgevel met top (XVII c). als nr 3.
9-10.	Kerkstraat III 265 en 266. Twee trapgevels (XVII).
11.	Noorderkaai I 8. Gevel (XVII) met twee trappen. Ontlastingsbogen met versierde boogblokken.

B. Halsgevels, meerendeels met gebogen houten afdekking, zandsteenen lijsten en aanzetkrullen.

12.	Kuinderstraat I 38. Halsgevel (XVII d). Boven en onderdour. Trap voor den ingang.
13-14.	Bierkade II 177 en 176. Twee halsgevels (XVIII b). Gevelsteenen: 1629 en 1634. Houten deuromlijsting, waarin een scheepje.

[p. 11]

15.	Kerkstraat III 275. Halsgevel. In den top: 1761. Vlechtingen. Benedendeel (XVII).
16.	Kerkstraat III 240. Halsgevel. In den top: 1768.
17.	Kerkstraat III 272. Halsgevel met banden van gele steen. Fries (XVII a) met gemetselde boogjes. In het fronton: 1810.
18.	Breestraat II 219. Halsgevel (XVIII).
19.	Brouwerstraat III 301. Dergelijke gevel.
20-21.	Noorderkaai I 23 en 33. Dergelijke gevels.
22.	Verlaat II 180. Halsgevel (XVIII). Sierankers. Gevelsteen: 1630.
23.	Verlaat II 228. Halsgevel (XVIII).
24.	Zeedijk III 234. Halsgevel (XVIII). In den top een scheepje.
25.	Kerkstraat III 272 Halsgevel. In den top: 1810. Gevelsteen. In ankers: 1615.

Voorts nog de volgende gevels:

26.	Bierkade II 179. Gepleisterde gevel. Gevelsteen: 1626. Acht ankers. In een muurtje achter dezen gevel een steen: 1630.
27.	Kerkstraat III 279, hoek Zeedijk. Gevel met top als nr. 3. Drie ovale lichten in zandsteenen omlijstingen. Drie gevelsteenen: standerdmolen en 1666.
28.	Brouwerstraat III 285. Baksteenen puntgevel (XVII c) met baksteenen waterlijst en één trap aan weerszijden.
29.	Pleintje bij de Brug II 290. Gepleisterde gevel. Gevelsteen: 1657.
30.	Brouwerstraat III 304. Baksteenen topgevel (XVII). Vlechtingen. Waterlijst met muizetand.
31-32.	Breestraat II 211. Twee baksteenen topgevels. Vlechtingen. In ankers: 1754.
33.	Verlaat II 184. Gevel (XVIII c) met houten gootlijst. Dakkapellen met halsgeveltjes. Houten bovenafdekking en zandsteenen waterlijsten.
34.	Verlaat II 185. Dergelijke gevel.

[p. 12]

35.	Kerkstraat III 245. Baksteenen gevel Twee steenen: 1807.
36.	Kuinderstraat I 101. Topgevel met houten afdekking, waarin: 1815.
37.	Kathoek II 223. Topgevel, waarin: 1826.

Gevelsteenen, voorzoover nog niet vermeld: Pleintje bij de Brug III 289 (in de Brouwerstraat); Zeedijk III 281 (1610); Kerkstraat III, 290 (1657)

Ankers: Verlaat II 187 (1769).

In een der kamers van het huis Dominéswal III 293, bevindt zich een gedeelte van een eiken betimmering (XVII c).