Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel V, I. De provincie Noord-Holland (uitgezonderd Amsterdam)

Wormer.

Oost-Knollendam.

De ned. herv. kerk (1862) bezit:

Koperen doopbekken en -houder (XVIII d).

Tiengebodenbord en naamlijst der predikanten (XIX a).

Klok, in 1645 gegoten door Henricus Vestrinck te Kampen.

Huis A 191 (1696). Zijgevels en top van hout. Deur met gekoppeld bovenlicht. Inwendig: twee schouwen (XVII d) met

[p. 358]

paarse en blauwe tegels; eene hiervan geteekend J. van Ort 1696. Twee deuren in gesneden omlijsting.

Wormer.

Het raadhuis heeft een baksteenen gevel (XVII c) met rechte kroonlijst. Boven de vensters en den ingang festoenen van bergsteen. Boven den ingang ook een zandsteenen kop (wapen van Wormer). Tegen den achtergevel een luifel. Inwendig: In de vestibule een gesneden eiken portiek met deur en met bekroning. Hierboven een ovaal venster in omlijsting (alles XVII c). Boven de deur der secretarie een bord met geschilderd opschrift (1763). In de raadzaal een balkenzoldering met gesneden sleutelstukken en een schoorsteenbekleeding met paarse tegels; achter het behangsel geschonden tegeltableaux. In de secretarie een balkenzoldering met gesneden sleutelstukken (XVII c). Zeven stoelen (XIX a) en een zegelstempel van Wormer (1570); eenig glas-in-lood (XVII). Op den zolder eenige brandlantaarns en spuitstokken (XVIII).

Van den in 1896 gesloopten beschuittoren (1620) bevinden zich twee gevelsteenen (1620 en gemeentewapen) in de Zaanlandsche Oudheidkamer te Zaandijk.

De ned. herv. kerk (XIX a) bezit:

Eiken preekstoel met klankbord, welks fries versierd is met bijbelsche voorstellingen.

Eiken doophek (XVII c) met twee doopbogen.

Koperen lezenaar (XVII c).

Koperen doopbekkenhouder met doopbekken (XVII c).

Twee eiken heerenbanken (XVII c).

Drie koperen kronen (XVII B); vijf-en-dertig koperen blakers (XVIII).

Zerken: de oudste van 1612, enkele XVII, eene van 1738.

Scheepje (± 1700) aan het gewelf.

[p. 359]

Verschillende bijbels met koperen beslag (XVII d).

De r.k. kerk (gewijd 1869) bezit het volgende zilverwerk:

Vergulden monstrans (XVI c).

Vergulden Miskelk (XVI c, Amsterdamsche keur); vergulden Miskelk (XVII b); vergulden Miskelk (XVIII)

Vergulde ciborie (± 1700).

Communiekelkje (XVI d).

Zilveren wierookvat en -scheepje (XVIII d).

Twee ampullen (op den voet: 1825).

Verder de volgende paramenten: twee kazuifels met borduurwerk (XVI B); een Misstel (XVII c).

Een schilderij (± 1600, op doek): Afneming van het Kruis en een portret (XVII a, op doek) van pastoor Martinus Duncanus († 1590) bevinden zich in het Bisschoppelijk museum te Haarlem. (Gids, 1913, III 252 en 266).

Huis A 165. Baksteenen gevel (XVII B). Op den nok een houten torentje. Inwendig (XVIII c): achterkamer met ellipsvormig houten gewelf. Gebeeldhouwde marmeren schoorsteen.

A 186. Inwendig (XVIII c) als voren, met dergelijken schoorsteen.

A 218. Schoorsteen (XVIII c).

B 1. boerderij ‘De Schans’: Schouw met tegels.