Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel V, I. De provincie Noord-Holland (uitgezonderd Amsterdam)


Spaarndam. duikersluis met een cartouche (1611) en een steen met het wapen van het waterschap van Woerden. sluis met twee steenen; op den eenen het wapen van Rijnland, op den anderen (vernieuwd 1866) een opschrift betreffende de stichting (1285), den herbouw (1492), de verlegging (1571) en de vernieuwing (1778). gemeenlandschuis van rijnland - zie bij Haarlemmerliede en Spaarnwoude. De ned. herv. kerk is een baksteenen gebouw, in 1627 (blijkens een geschilderde cartouche boven den ingang) opgetrokken ter vervanging eener reeds 1328 vermelde, in 1626 door storm vernielde kapel, en in 1844 belangrijk hersteld. De oorspronkelijke plattegrond was een langwerpige achthoek; een noordelijk pand met 3/8-sluiting is later toegevoegd. Steunbeeren. Halfrond gedekte vensters. Dakruiter met gesmeed kruis. Gedreven looden makelaarsversieringen. Inwendig: een houten tongewelf. De kerk bezit:
[pagina 313]
Eiken preekstoel (1665). Eiken doophek en banken (XVII c). Koperen predikantslezenaar (XVII c), dito voorzangerslezenaar (1667). Koperen blaker en doopbekkenhouder (XVII c). Grafkelder (hersteld 1913) van Nic. Crucquius. Twee scheepjes (een: 1794). Het volgende Avondmaalszilver: twee gegraveerde bekers, geschonken in 1664 en 1667, twee borden en een schotel, geschonken 1752. Huis A 59. Gepleisterd fragment van een trapgevel (XVII A) met leeuwenmasker.