Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel V, I. De provincie Noord-Holland (uitgezonderd Amsterdam)

Den Helder en Huisduinen.

Den Helder.

d. Wereldlijke openbare gebouwen.

Het raadhuis (1836) bevat: een teekening (1814, door Maurice Ver Huell), nog eene (door denzelfde), een krijtteekening (XIX b), penteekening (1728, gezicht op Den Helder), nog eene (XVIII, gezicht op Den Helder), nog eene (1783, gezicht op Huisduinen, door H. Tavernier), nog eene (1783, gezicht op Den Helder, door denzelfde), nog eene (1787, gezicht als voren, door denzelfde, naar J.L. van der Torre), twee gekleurde teekeningen (1791, gezichten op Den Helder en op Huisduinen door H. Tavernier).

Militaire gebouwen:

Het Etablissement Willemsoord (± 1827) omvat de volgende gebouwen:

[p. 194]

1. Marinekazerne (1840).

2. Marinehospitaal (1840).

3. Magazijnen der Marine.

4. Directiehuis der Marine (het ‘Paleis’).

5. Instituut der Marine, waarin de volgende schilderijen: Portret van M.A. de Ruyter (oude copie in gebeeldhouwde lijst); de dood van M.A. de Ruyter, door Kruseman; de terugkeer van Piet Hein, door H.E. Reyntjes.

e. Kerkelijke gebouwen.

1. De ned. herv. nieuwe kerk (1839) te Nieuwediep bezit eenig tinwerk (XVIII) en eene klok (1641).

2. De ned. herv. westerkerk (1844) is een kruiskerk.

3. De hersteld luthersche kerk (1913) bezit een orgel (XVIII c).

4. De voormalige evang. luthersche kerk (XIX a) is een koepelgebouw, thans tot pakhuis ingericht. Vensters dichtgemetseld.

5. De r.k. kerk (1840) is een gebouw in Waterstaatsstijl.

6. De ned. israel. synagoge (1837) bezit:

Koperen luchters uit den tijd van den bouw; een Chanoekaluchter.

Een stel zilveren siertorens (XIX a).

Eenige zilveren leeswijzers.

Geborduurd fluweelen voorhangsel, geschonken in 1837.

[p. 195]

g. Particuliere gebouwen.

1. Langestraat 40. Topgevel met vlechtingen, twee gemetselde lijsten, toppilaster en steen: 1647.

2. Vlootstraat, hoek Langestraat: Topgevel (XVII A, bovendeel gewijzigd). Vlechtingen. Toppilaster.

3. Langestraat 67. Topgevel (XVII).

4. Heersteeg 6. Houten gevelvoorschot (XVII).

5. Oude Kerkstraat 14. Geheel houten gevel.

6. Oude Kerkstraat 6. Topgevel (XVII) met vlechtingen in gele steen. Toppilaster.

7. Artilleriestraat. Dergelijke gevel.

8. Hoogedijk 35. Gepleisterde topgevel (XVII).

9. Middenstraat 30. Gevel (XVII c) met hardsteenen omlijstingen van twee ovale vensters, in teruggemetselde vakken liggend.

10. Langestraat 38. Houten halsgevel (XVIII).

11. Breestraat 14. Breede baksteenen halsgevel (XVIII).

Huisduinen.

De ned. herv. kerk (1896) bezit:

Eiken preekstoel (XVII A), geverfd.

Eiken doophek (XVII A).

Twee koperen kronen (XVII), op een waarvan: 1650; twee dito blakers (XVII).

Scheepje (1787).

Klok, in 1537 door Goebel Sael gegoten.