Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel IV. De provincie Gelderland

Ubbergen.

Talrijke voorhistorische voorwerpen, vooralbij Beek gevonden, worden in het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden bewaard.

Beek.

De ned. herv. kerk (H. Bartholomeus) is een gebouw, waarvan een gedeelte reeds XIII bestond (toen kapel, in 1536 tot parochiekerk verheven), doch dat daarna meermalen vergroot en gewijzigd is (o.a. 1782 en 1826 blijkens een steen in den toren), en in 1906 gerestaureerd door F. Ludewig. De toren bevat in zijn voet nog oude tufsteen. De kerk bezit:

Klok (1688).

Tafel (XVII) met inlegwerk.

De r.k. kerk (1833, vergroot 1891) bezit:

Koperen kroon (XVII).

Drie klokken, in 1832 gegoten door Petit en Fritsen.

Het huis B 178 aan den weg naar Cranenburg heeft een gevel met hardsteenen colonnade en fronton (XIX a).

Berg-en-dal.

In de eetkamer van het huis De Wychert een gebeeldhouwde eiken schouw met twee bergsteenen karyatiden (XVIIa).

[p. 183]

Kekerdom.

De r.k. kerk (H. Laurentius), in 1835-1840 vernieuwd en uitwendig met een boogfries onder de daklijst verhoogd, is een een-beukige baksteenkerk (XIV) met 5/8-gesloten choor (na 1872 uit oude steen opgetrokken), en, aan den zuidkant, een sacristie (XIV). Overblijfselen van oude venstertraceeringen. Kruisribgewelven op muurzuiltjes. Toren (1837, vernieuwd 1872). De kerk bezit:

Communiebank, preekstoel en orgelgalerij (alle XIX a).

Twee koperen kroontjes (XVII).

Koperen kandelaar (XV).

Twee klokken (XIX), gegoten door Petit en Fritsen.

Leut.

De r.k. kerk (H. Remigius) is in 1869 geheel vernieuwd, waarbij de toren een nieuwen mantel kreeg. Torenkruis (XV). Zij bezit:

Koperen lavaboketel (XV).

Twee koperen kronen (XVII).

Twee klokken, eene in 1655 door Johannes Petrus en Henricus van Trier, de andere in 1690 door Petrus van Trier gegoten.

Tinnen ciborie (XVII).

Ooi.

De ned. herv. kerk wordt thans gevormd door een aanbouw ter plaatse van het ± 1860 geheel verbouwde (oorspronkelijk rechtgesloten) choor der oude kerk, wier schip tot predikantswoning, en wier toren (XV) beneden tot kosterij verbouwd is. De kerk bezit:

Epitaaf (1781).

Klok (XIX A) gegoten door Petit en Fritsen.

[p. 184]

Van het kasteel den Ooy (genoemd XII d, in 1617 verbouwd, in 1797 voor afbraak verkocht) zijn nog slechts fragmenten (XVII d - XVIII a) van de voorburcht over: muren met schietgaten, stalgebouw met ronden, tot achtkant overgaanden hoektoren (XVII) en met twee gemetselde portieken. In het gebouw hiertegenover ankers (1514) aan den zijgevel.

Persingen.

De voormalige ned. herv. kerk (oorspr. aan den H. Antonius gewijd en in 1313 tot parochiekerk verheven), na herhaalde overstrooming in 1819 verkocht en tot woonhuis enz. ingericht, in 1907 door de gemeente Ubbergen aangekocht, heeft een schip (XIV, sedert herbouwd) met oostelijken, verhoogden chooruitbouw (XV), 5/8-gesloten; en eenen toren (XV). Kruisribgewelf over het choor. In de sluiting drie nisjes.

In de boerderij De Plak een gevelsteen (1629).

Ubbergen.

Begraafplaats. De kerkhofkapel is een rechthoekig gebouw met 3/8-sluiting (XV, herbouwd ± 1650, hersteld 1806).