Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst. Deel IV. De provincie Gelderland

Brummen.

Brummen.

Een hier gevonden klokbeker is in het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden.

In het raadhuis wordt bewaard een zilveren gildeketen met vogel (XVII a) van het St. Jans-schuttengilde.

De ned. herv. kerk (H. Pancratius), gebouwd 1451, verbouwd o.a. in 1705 en 1746, en in 1830 naar het Z. uitgebreid, heeft van de oude kerk nog een deel van het schip met driezijdige choorsluiting (verlaagd) en den toren (XV c) over. Deze is onderaan met tufsteen bekleed, evenals de onderbouw van het schip. Inwendig: een kruisribgewelf op draagsteenen over de travee naast den toren, eendergelijk gewelf in den toren, overigens gestucadoorde zoldering. Opschriften: 1451 en 1746. De kerk bezit:

Fragmenten van gothische zerken en altaarsteen.

Twee zandsteenen zerken (1652 en XVII c).

Koperen doopbekken (1818).

Twee klokken, waarvan eene in 1742 door Cyprianus Crans gegoten.

De r.k. kerk (H. Andreas Apostel), gebouwd 1829, bezit:

Zandsteenen Pietà (XV d), vermoedelijk uit de kerk te Doesburg.

Zes reliekhouders (XVIII d), uit de kerk van Huisen.

[p. 45]

Hal.

De ned. herv. kerk (H. Ludgerus), gerestaureerd 1911-1914 door W. Te Riele Gzn., is een oorspronkelijk eenbeukige baksteenen kerk (XV c) met 3/8-gesloten choor en later toegevoegden noordbeuk (XVI a). Venster-traceeringen modern. Riblooze kruisgewelven over den beuk, netgewelven op muurzuiltjes over schip en choor. Toren (XVI, ± 1900 beklampt) met gepleisterden traptoren. De kerk bezit:

Koperen lezenaar en kaarsenarm (XVII d).

Priesterzerken (1523 en 1554), en zerken (1673 en 1685).

Overblijfselen van muurschilderingen (XV).

Gewelfschilderingen (XVI c), gerestaureerd door Helweegen te Roermond.

Klok, in 1815 gegoten door Henricus Petit.