Vooys. Jaargang 11

[p. 245]

Rijksuniversiteit te Utrecht Bureau Studium Generale
Massa- en elitecultuur

In het najaar van 1993 organiseert het Bureau Studium Generale van de Universiteit Utrecht een lezingenreeks onder de naam ‘Massa- en elitecultuur’. Het betreft een lezingenreeks waarin de spanningen tussen elite- en massacultuur in de twintigste eeuw in grote lijnen uiteengezet gaan worden. Daarbij is het de bedoeling dat een zo breed mogelijk scala aan culturele disciplines aan bod komt.
De reeks zal bestaan uit een serie van negen lezingen, waarvan de eerste zal plaatsvinden op maandag 4 oktober 1993. Binnen deze negen lezingen is de volgende tweedeling aangebracht: het eerste deel (drie lezingen) dat een inleidend karakter zal dragen, en het tweede deel (zes lezingen) waarin de diverse disciplines aan bod zullen komen.

4 oktober	Algemene inleiding: een historisch overzicht van de maatschappelijke ontwikkelingen in Nederland vanaf ruwweg het midden van de vorige eeuw, met de nadruk op de opkomst van de massa-maatschappij. (Prof. dr. K. van Berkel, geschiedenis R.U.G.)
11 oktober	Cultuurpessimisme van de elite: over de tegenstanders van de moderne westerse samenleving, met aandacht voor ondermeer Nederlandse critici als Ter Braak en Marsman. (dr. F. Ruiter, R.U. Leiden)
18 oktober	Voorstanders van de massa-maatschappij: waarin de gangbare kritiek van cutuurhistorici op de opkomst van de massa-maatschappij weerlegd zal worden. Hierin zal aandacht worden geschonken aan het interbellum en de daarbij behorende angst voor de opkomst van de barbaren. De laatste decennia worden eveneens behandeld, waarin de angst voor het einde van het denken van belang is. (dr. R. Boomkens)
25 oktober	De massa in de Nederlandse literatuur: de literaire popart in de jaren '70 in Nederland en de tegenstanders daarvan. (dr. W. Smulders, Nederlands Universiteit Utrecht).
1 november	Opkomst en verwerking van de massacultuur in de muziek: de spanningen (kloof) tussen de popcultuur van de massa en de hedendaagse (klassieke) muziek. (drs. F. van Rossem, musicoloog)
8 november	Opkomst en verwerking van de massacultuur in de beeldende kunst: fenomenen als Jeff Koons en Keith Haring en hun rol in de hedendaagse kunst (J. Leering)
15 november	Massa- en elitefilm. Over de invulling van deze lezing wordt nog overlegd met filmtheater 't Hoogt.
22 november	De massa en de media: over de debatten die in de Verenigde Staten en Europa ontstonden naar aanleiding van de opkomst van de televisie. (dr. M. van Rossem, geschiedenis Universiteit Utrecht)
29 november	Emotionele televisie: over de opkomst van televisieprogramma's (All you need is love, Lief en Leed etc.), waarin mensen vrijwillig hun hele emotionele hebben en houden aan een massapubliek prijs geven. Is dit een verantwoorde programmaformule, of is hier sprake van een verachtelijke vorm van voyeurisme. (drs. C. Rohde)

De lezingenreeks vindt plaats in filmtheater 't Hoogt en wordt gekoppeld aan een filmreeks met hetzelfde onderwerp: na afloop van de lezing zal in dezelfde zaal een film vertoond worden.