Vooys. Jaargang 2

[p. 22]

Namens het SOV,
Annet Scheringa
Klaartje Urbanus
Ellen Voerman
Liberal Arts: Algemene Letteren

In sentember 1985 zullen er geen eerstejaars Nederlands meer zijn. Als het goed is, start dan de nieuwe studie ‘Algemene Letteren’. Er heeft hierover al het een en ander in het U-blad gestaan. Om dit alles enigszins te verduidelijken, volgt hier enige informatie over de voorgeschiedenis, de studieopzet en de consequenties voor de student.

Op de universiteiten moet bezuinigd worden: teveel vakgroepen doen te weinig. Waarin moet dan gesneden worden? Om deze vraag te beantwoorden is indertijd de taakverdelingscommissie in het leven geroepen. Deze bracht een advies uit over welke vakgroepen/faculteiten mochten blijven en welke niet. Helaas: Deetman negeerde dit advies en ging zijn eigen weg.

Intussen is de faculteit Letteren ook zelf gaan denken: als er iets weg moet, wàt dan? En hoe moet de toekomst eruit gaan zien? Deze vragen werden overwogen en dit mondde uit in vier rapporten met beleidsvoornemens. Het derde rapport (maart 1983) is het belangrijkste. In dit rapport wordt namelijk voor het eerst gesproken over een ‘convergent model’. Dit betekent dat de student zich in de eerste paar jaar van zijn/haar studie zo breed mogelijk kan oriënteren, om zich daarna toe te spitsen op nog maar enkele vakken (van breed naar smal dus). De student zou hiervoor de moge-

[p. 23]

lijkheid moeten krijgen zonder belemmerd te worden door vakgroepsgrenzen.

Dit laatste zou betekenen dat de vakgroepen opgeheven moeten worden. Dit is dan ook de bedoeling. Enkele voordelen hiervan zijn:

1.	De student kan uit een veel breder scala van vakken kiezen.
2.	Omzwaaien naar een andere studie zal veel minder vaak voorkomen. Met andere woorden: er zullen méer studenten aan de letterenfaculteit afstuderen, oftewel het numeriek rendement zal hoger worden en als gevolg daarvan zal er minder op de faculteit Letteren worden bezuinigd.
3.	Als de faculteit één geheel wordt, kan men niet zomaar een studierichting daaruit opheffen. Bedreigde vakgroepen kunnen dus waarschijnlijk blijven bestaan.

Overigens zal er in ieder geval geld uit Den Haag komen omdat de faculteit Letteren in Utrecht - als alles doorgaat - de experimentele status zal verkrijgen. Voor experimenten is er blijkbaar wèl geld...

Hoe zal de nieuwe studie eruit gaan zien?

De vakgroepen worden formeel opgeheven. Studenten gaan dus niet meer Nederlands of Frans studeren, maar Algemene Letteren. In de eerste twee jaar van de eerste fase (ook dit wordt een Twee-fasenstudie) kan de student kiezen uit een groot aanbod van vakken binnen, maar ook buiten de faculteit (bijvoorbeeld rechten, theologie, filosofie). Hij/zij moet dan veel keuzen maken:

•	Welke vakken wil ik volgen;
•	op welk niveau wil ik dat vak volgen (er zijn drie niveaus);
•	welke aard moet die cursus dan hebben (inleidend of heel diepgaand)?

Als de student na twee jaar een bepaald aantal punten vergaard heeft, kan hij/zij, als er geen interesse is om verder te studeren, het basisdiploma krijgen. Dit diploma geeft even weinig toegang tot de maatschappij als een propedeusediploma. De student kan er dus niets mee. Het is alleen van nut voor de faculteit, omdat zo het numeriek rendement verhoogd wordt. (Of dit diploma er komt, is nog de vraag. Nadeel ervan is dat het het prestige van de faculteit omlaag kan halen).

De student kan natuurlijk ook doorgaan naar de tweede periode van de eerste fase. In deze periode moet hij/zij zijn/haar interesse inperken en een ‘hoofdvak’ en een of meer ‘bijvakken’ kiezen. Na twee jaar volgt dan het doctoraalexamen. Sommigen kunnen daarna door naar de tweede fase.

[p. 24]

Wat zij nu hiervan de gevolgen voor de student? Het SOV ziet enkele positieve, maar ook negatieve kanten.

Positieve kanten:

•	De meeste bedreigde vakgroepen zullen blijven bestaan. Studenten zijn dus niet gedwongen om in een andere stad te gaan studeren.
•	De Algemene Letteren-student kan zich veel breder ontwikkelen dan nu het geval is. Hij/zij zal ook een zodanig pakket kunnen kiezen dat hij/zij precies in een baan past. De keuzevrijheid is groot.

Negatieve kanten:

•	De student moet vanaf het begin van de studie veel keuzen maken. Dit vereist een goede studiebegeleiding. Dit betekent dus niet éen studiebegeleider voor duizend studenten, maar éen begeleider voor misschien vijftig studenten. Het is de vraag, hoe men dit wil organiseren.
•	De student hoort dan niet meer bij een vakgroep; heeft dus geen ‘basis’. Hij/zij volgt allerlei verschillende vakken en zit dus niet een paar jaar achter elkaar in een vaste groep. Voor veel studenten zal dit best moeilijk zijn, zeker in het begin. Door de individualiteit van de studie zullen er waarschijnlijk méer problemen rijzen oo het sociale vlak. De organisatie van mentorgroepen zal dit misschien een beetje kunnen voorkomen.
•	Een ander nadeel van de losse structuur is dat het niet makkelijk zal zijn om studenten te mobiliseren voor een studentenoverleg of iets dergelijks.
•	Als alles in september 1985 begint, dan betekent dit dat er drie studievormen naast elkaar zullen bestaan: Oude Stijl, Twee-fasenstructuur en Algemene Letteren. Voor de eerste twee vormen bestaan er wèl vakgroepen, voor de laatste niet. Het is nú soms al problematisch: studenten van twee verschillende studievormen die dezelfde colleges moeten volgen. Als daar nog een derde vorm bijkomt, zullen deze problemen vanzelfsprekend nog groter worden. Hier zal nog heel wat organisatietalent aan te pas moeten komen!

Het is inmiddels duidelijk dat de plannen reeds in een vergevorderd stadium zijn. Op de SOV-kamer (A 229) ligt de ‘Contourennota Algemene Letteren’. Deze is voor iedereen ter inzage. In februari zal het SOV een thema-avond aan dit onderwerp wijden.