Voorstellen van ambachten en bedrijven en daartoe betrekkelijke verhalen voor kinderen

[p. 15]

4. De bierdrager.

Sinds eenigen tijd, lieve Kinderen! is het getal der bierbrouwerijen, in ons vaderland, allengs verminderd, en dit bewijst dat onze landgenooten dien onden vaderlandschen drank, thans veel minder, dan weleer, gebruiken; waarschijnlijk zal de schralere toebereiding van denzelven dan weleer, hiertoe medegewerkt hebben, terwijl deze weder een gevolg is van de meerdere duurte der bestanddeelen van het bier.

Mij dunkt, ik hoor sommige mijner jeugdige lezeren vragen: ‘Hoe en waaruit wordt toch het bier gebrouwd?’ Welaan, lieve Kinderen! ik ben al gereed om aan uwen prijswaardigen weetlust te voldoen; ik zal het u kortelijk verhalen, luistert dan aandachtig.

Uit een mengsel van gerst en haver wordt het bier bereid; op dit mengsel wordt warm water gegoten, om hetzelve te doen uitdijen; na deze uitzetting neemt men het uit het water, en legt het op hoopen bijeen, om hetzelve te doen broeijen; als het graan door deze warmte begint te kiemen, spreidt men het van een, en droogt het,

[p. 16]

of in de lucht, of door middel van vuur, en dit alzoo bereide graan wordt nu mout geheeten.

Vervolgens wordt dit mout, met eene genoegzame hoeveelheid water, en met hoppe vermengd, gekookt, en hierdoor verkrijgt men bier; hetwelk echter door verschillende kunstbewerkingen en toebereidingen, (te omslagtig om hier te melden) verscheidenheid van smaak verkrijgt, gelijk de velerlei soorten van bier doen blijken.

De hoppe wordt er bij gekookt, om het spoedig zuur worden van het bier, hetwelk uit zijnen aard zeer aan gisting onderhevig is, te beletten.

Men onderscheidt de bieren in twee hoofdsoorten, in dik en dun bier namelijk; naar mate het meer of minder verkookt wordt, verkrijgt men eene dikkere of dunnere soort.

Gij ziet dus, jeugdige vriendeu! dat in het bier de fijnste en voedzaamste deelen van het koren worden opgelost of ontbonden, en dat hetzelve daardoor eene versterkende en verkwikkende kracht bezit: hierom derhalve werd het eertijds te regt door bijna iedereen, met smaak gedronken; zelfs werden de krachtigste vaderlandsche bieren in vroegere tijden, tot eenen onthaaldrank, in de deftige gezelschappen, gebruikt; doch de weelde heeft deze prijsselijke gewoonte verdrongen; en de burgerstand, die altoos spoedig gereed is, om de gebruiken van hunne meerderen te volgen, behelpt

[p. 17]

zich thans liever met slechten wijn of bedwelmende sterke dranken, dan dat men elkander een lekker glas bier zoude toedienen; ook worden de gewone bruine en witte of dunne bieren, die tot lessching van den dorst te regt plagten gebruikt te worden, tegenwoordig door het overmatig drinken van verslappende koffij- en theedranken, veel minder gezocht.

Als gij eens bij uwe speelmakkers waart geweest, Kinderen! en de meid van dat huis ware met eene kan of flesch bier binnen gekomen, zoudt gij veelligt, te huis komende, ook aan uwe moeders zeggen: ‘He, dat was gemeen, wij hebben maar bier gedronken!’ en intusschen zoudt gij waarlijk beter getrakteerd zijn geweest, dan wanneer gij uit fraaije kelkjes slechten wijn had genuttigd; want, lieve Kinderen! gij kunt naauwelijks gelooven hoe slecht de wijn dikwerf is toebereid, en hoe nadeelig voor uwe gezondheid alsdan het drinken van denzelven is.

Zijt dus blijde, Kinderen! wanneer uwe vrienden u op een lekker glas bier onthalen; gewent u dezen heilzamen drank veel te drinken; dan zult gij eens zien hoe gezond en sterk gij zult worden, en als gij eens groot zult geworden zijn, drinkt dan of zeer goeden wijn, (maar deze kost thans veel geld) of blijft bij uwe vaderlandsche bieren, en gij zult er u altijd wel en beter bij bevinden.