Volk. Jaargang 2

Prisma

Bekeeringen als reklaam. -

Een paar weken geleden ontvingen we 'n uitnoodiging (verzonden door het Kath. Bureau voor Israël) tot 'n tentoonstelling van een beschermeling van dit comité, 'n jong Israëliet, kunstschilder en bekeerling.

We zouden ons geenszins aan dit soort propaganda van bekeerlingen-kunst ergeren, als het er hier om te doen was, een onbaatzuchtige aandacht te vestigen op het werk van dezen jongen man, doch een dergelijke handelwijze gaat op den duur lijken op een wraakroepend sjacheren met geestelijke en eeuwige waarden, als bijvoorbeeld een overgang tot de katholieke Kerk toch is. Persoonlijk kan niemand iets hebben tegen een of anderen jongen bekeerling-kunstschilder en zijne ambities (we laten hem opzettelijk onvernoemd), maar wat ons schuin zit, is dat de geestelijke leiders van dit ‘Comité voor Israël’, de aandacht trachten gaande te maken voor hunne bekeerlingen op een bespottelijke en ons inziens taktlooze wijze, waarvan ieder geloovig mensch, die nog 'n greintje katholieke fierheid in zich draagt, het verkeerde spontaan erkent, en niet zonder minachting deze kinderlijke populariseering hunner beschermelingen aanvoelt. Er wordt sedert lang heftig de groote trom geroffeld om de vulgarisatie van de artistieke en religieuse ambities van deze en dergelijke gepatroneerde bekeerlingen, zoowel op de openbare dompleinen als in de middens der katholieke artistieke broederschappen, waar de man in kwestie hypersentimenteele causerieën houdt over zijn bekeering en de katholieke levensblijheid, of van zijn inzicht in de moderne kunst; over kunst en leven e.d., onder de bescherming van een jonge schilder-kloosterling. We blijven even stil bij enkele al te krasse wansmakelijkheden uit een bijdrage in een partijkatholiek weekblad uit een der randgemeenten van Antwerpen, waar een tentoonstelling en een voordracht werd gehouden door den bekeerden kunstschilder in casu. Bij den aanhef van dit artikel wordt vooral getracht sympathie te wekken onder de geloovige zielen voor dezen bekeerden joodschen kunstenaar. Onder vette hoofding ‘De opgang naar het Licht’ volgt 'n infaam stukje dat den lezer diets moet maken dat we hier staan voor een werkelijke, voorwaar geen alledaagsche bekeering, maar een bekeering met bijna mirakuleus ingrijpen, met tastbare argumenten. Guido Gezelle, Peter Benoit en de heilige Kempen worden er bij opgeroepen om de bekeering

[p. 180]

ook in vlaamsch-nationalen zin te verduidelijken, en de poorten dezer vlaamsche gemeente en de harten der katholieke bevolking wijd open te zetten voor dezen zwerver naar het Licht.

Ziehier een kort citaat uit dit artikel, dat men best een parodie der bekeering van Paulus zou kunnen heeten, die op weg naar Damaskus van zijn paard wordt gebliksemd.

- ‘...Wat is waarheid? - In stapels boeken zocht hij het antwoord. Boeken voor en boeken tegen. Een strijd van willen en twijfelen. Doen of niet doen? Drie jaren lang. Totdat zekeren dag de onweerstaanbare genade hem van zijn fiets tegen den grond botste. Verdoofd. Na enkele oogenblikken kon hij terug opstaan. Maar wat was er gebeurd? De lucht, de velden, de boomen en de zon daarboven, ze waren geheel anders... O dat begrijpen dier goddelijke tegenwoordigheid... Een nabije Mariakapel deed hem neerknielen. Het besluit was genomen. Nu stond het rotsvast in zijn kop: hij zou zich laten doopen. Het was of een waterzware zak (!!) hem van den rug viel! Op Paasch-zaterdag 1935 werd hij gedoopt in de Norbertijner abdij te Tongerloo; na 'n paar dagen fietste hij terug naar huis...’

Onder den titel ‘Zijn kunst’ lezen we: - ‘De ontdekking van die rust en vrede in zijn werk, die kalmte en vastheid in zijn mannelijk gelaat, die stille, zekere blijheid in zijn oogen, dit alles werkt als een balsem...’ Foei! foei!... Bij mij werkt dit alles alleen op de maag...

F.M.

Er wordt de laatste weken veel drukte gemaakt rond ‘het geval Urbain van de Voorde’, een drukte die ten aanzien van den persoon dergenen die in dezen de taak van het Openbaar Ministerie meenen te moeten vervullen tegenover dezen auteur; ten aanzien van de verhouding dezer requisitoren tot den ‘verdachte’ en van de tenaciteit waarmee deze campagne door hen voortgezet wordt, ook nà de samenstelling van den eereraad, niet anders dan een zekere achterdocht gaande kan maken. Ieder kent het ‘geval’; v.d. Voorde heeft zich à priori onderworpen aan de uitspraak van het comité waarin zitting hebben Prof. Aug. Vermeylen, Prof. Fr. de Backer en Raymond Brulez. We vragen ons werkelijk af waarom het dan nog noodig is dat derden de atmosfeer rond dit incident vertroebelen met insinuaties welke blijkbaar enkel tot doel hebben een nog grootere ruchtbaarheid aan het geval te geven, en de plagiaatvermoedens uit te breiden tot gansch het overig werk van dezen auteur, wat op zijn zachtst gezegd een oneerlijkheid is. Persoonlijke of litteraire tegenstanders zijn allerminst aangewezen of bevoegd om op eigen hand, na de samenstelling van den eereraad, onderzoeken in te stellen en dossiers te publiceeren. Persoonlijke veeten zouden hierbij de oorzaak van leelijke grappen kunnen worden. Reimond Herreman, de militante socialist, en Toussaint van Boelare, die overigens alle gelegenheid heeft om in zijn dagelijksche functie op de bureelen der ‘Sûreté’ zijn detective-instinkten bot te vieren, moesten werkelijk wijzer zijn. Er zijn interessanter tijdverdrijven dan het opspeuren der motieven waarmee men een gewezen vriend voor goed moreel en litterair breken kan, laat dan die gewezen vriend thans ook den laatsten tijd andere paden bewandelen dan die des heeren Herreman en consoorten; hij is er ons eerder sympathieker om. Een beetje geduld en koelbloedigheid, mijnheeren!

R.V.