|
| |
| |
| |
| |
| |
| |
Eerweerdige, wijse en seer voorsienige Heeren, mijn Heer Bailju, Burgemeesters, Schepenen, en Raedt der Loffelijcke Stad Vlissinge.
DAer en is niet van Godt gheschapen, wat van Menschen handen ghemaeckt wert, ofte den Mensche overkomt, wanneer wy het selve aenmercken met een leersame ooge, en een gesont herte, ofte het kan ons strecken tot goede leeringhe, en oock opmerckinghe, want het kan alles ons ten goeden werden toegepast, om daer uyt te trecken, sulcx als het gheen wy sien mede brengt, daerom de Heer God dickmael deur zijn Propheten, de Heere Christus in sijn leere, de menschen wysen tot de exempelen, van het gheschapen, en van menichen ghemaeckt, en dat tot haerder verbeteringh. Alsoo stellen wy mede een gelijckenisse op den mensche: Siet een Orlogie ofte Uyr-werck, oft yet ghemaeckt van Yser oft Stael, tot een ghebruyck; indien het niet dagelijckx en wert gebruyckt, soo sal het staen vergaen, van het stof vervuylen, en van den roest verteeren; maer soo het daghelijcx wert gebruyckt, of sijn werck doet, soo sal't lange, goet, schoon, | |
| |
en glat konnen blyven: ist niet soo met den mensche, als met een Uyr-werck dat daghelijcs sijn werck doet, alsoo is den mensch sonder lust, noch dagh noch nacht, en wanneer het so gevalt dat eenigh mensch hem begeeft tot ledigheyt en ruste, soo en sal 't hem niet wel vergaen, hy sal hem selfs verteeren, alsoo dat hy op 't lest tot geen dingh en sal bequaem konnen wesen, behalven hy dickmael vervalt tot groote.dwaesheyt, ja boosheyt: want men seght, een luy Mensche is Duyvels oorkussen; maer een die sijn werck doet, soo sal die selfs naer sijnen gewoonlycken arbeyt (soo hy de tijdt heeft) sijn geest soecken te oeffenen in yets besonders: ende aengaende de oeffeninghen daer hy hem in kan besich houden, zyn veelderley, maer konnen seer bequaem in drie hooftdeelen werden afgedeelt; Ten eersten isser een ydele, lichtveerdige, en ongeoorlofde oeffeninge, als drincken, schincken, tuysschen, spelen, danssen, springen, en meer ander: Ten tweeden, een geoorlofde en vrye oeffeninge, als daer zyn de vrye konsten van Rethorica, Musica, jagen en schieten, en soo voorts; Ten derden, en principalyck, een noodighe ende geestelycke oeffeninge, bestaende in alle goede wercken, als liefde, geloove, kennisse, 't woord Gods, en veel ander, te langh om alle te verhalen. Dit soo zynde, en wy siende sulck een overvloet van stoffe en matery, hebben versocht uyt veel maer een te weten, en is derhalven by ons ghevraeght, Wat oeff'ningh is elck best, en noodighst voor 't gemeen? Want hoe veel daer zijn, een is noch het best: en voor dat wy hebben gevraeght, soo hebben wy ons oordeel vast ghestelt, op dat wy niet en souden schynen te vragen het geen wy selfs niet en weten; en dat dit soo is blijckt aen het wilcom-spel, ghespeelt op de komste van de Broeders, waer in wert verklaert, ghelijck wy noch sullen verklaren, dat de oeffening der liefden is elk best, en noo- | |
| |
dighst voor 't ghemeen: om dit te bewysen, Godt spreeckt deur den Propheet Micha 6 vers 8, 't Is u gheseydt mensche wat goedt is, onder ander Liefde oeffenen. Christus seght Matth. 22 vers 39, Dat die de Liefde oeffend, Wet en Propheten vervult. Paulus 1 Cor.13 verhaelt alle hooft-deugden die een mensch sou konnen doen, en sluyt die alle met de Liefde; ja noemt de Liefde, Coll. 3 vers 14, den bandt der volkomenheyt. 1 Joan. 4 vers 8 wert geseyt dat God de Liefde is, en stelt oock de selve als een ken-teecken der Kinderen Gods. In somma daer en is gheen deught, of de Liefde moet de selve kracht geven, en smaeckelyck maken, ghelijck het Sout de spyse doet, even soo is de Liefde derhalven voor elck best, en dat die noodighst is voor 't ghemeen. O daer liefd is by den Prins, daer liefd is by de Ondersaten, hoe kan't daer qualyck gaen: daer Liefd is by den Herder, en Liefde by de Schapen, o wat een vreught is 't daar te zijn, 't wert alles met order wel aengheleyt en' ghevordert, niemant soeckt sijn eyghen, maer oock sijns naestens: geen Weduw' blijft onghetroost, geen Weesen onbesorght, geen Armen onverhoort, geen weldaet onbeloont, geen quaet oock onghestraft; soo dat wy met recht in onsen regel voor stellen, Geluckigh is het Landt daer sulcke Volck'ren woonen. Den Propheet David seght Psalm.133, Hoe fijn en lieflijck ist dat Broeders in Liefde t'saem woonen, verghelijckende het selve by den Balssem Aarons; want Liefde in't landt, schut den Vyandt. Hier op hebben oock ghesien de Hoogh Mog. Heeren Staten, bindende haer Pylen-wapen met den bandt der Liefden. Men leest oock van den Grieckschen Alexander, als hy met al sijn Volck, deur groote hitte, schier waren van dorst verstickt, en dat hem in een Helm wat water werdt toe-ghebracht, en siende sijn | |
| |
Volck reck-halsen om dat te sien, doch soo dat maer en was voor hem alleen, heeft hy het selve uytghegoten, willende niet meer dan sijn Volck; die dit siende, zyn hier deur (hoe wel flaeu genoegh) soo moedigh gheworden, dat sy besloten met hem alle perijckel uyt te staen en te verwachten: Dit's de Liefde. 't Is oock gheschiet in het strangh belegh van Leyden, soo eenighe verhongerde Burgers quamen tot een Burgemeester, en wilden Broodt, of de Stadt overgeven; sprack, hy hadde gheen Broodt, maer wilde doch sijn Eedt quyten, maer immers wilden sy hem hebben om te dooden en te eten, hy was te vreden, en soud' hem willigh aen hen over geven, dit maeckte dese en ander Borghers soo moedigh, dat sy den vyandt wel toe riepen, (als haer wiert verweten haren hongers noodt) dat sy een slincker arm hadden om te eten, en een ander om haer van de VVallen af te weeren: Siet de Liefde. Dit dunckt my, Eerwaerde, genoegh om ons oordeel vast te maecken; waer uyt dan den sin van ons Liedt spruyt, Die Godt heeft tot sijn hulp, geen dingh hem hinder doet. Dit's de belofte Gods over Mose, Deuter.28. en dit werdt oock volkomen in de wercken bewesen, maer alsoo in den Mensche niet goets en is, 1.Cor.3,vers 5. en God in ons moet wercken het willen en 't volbrenghen, Phil.2,vers 13, soo hebben wy tot besluyt dese regel op ghestelt, om op de staende voet vast te maecken, gebruyckende de reden Pauli, Rom.8,vers 15, 't Is 't werck van Godes geest te roepen Abba Vader. Dit is dan, Eerwaerde, het geen by ons op ons reden-feest is gehandelt, 't selfde noodigh achtende aen elck door den druck gemeen te maecken, maer alsoo het een oudt gebruyck is aen yemant sijn werck op te draghe, soo en konnen wy gheen waerdigher of bequamer vinden als U.E. Ten | |
| |
eersten, vermits ghy van God zijt gestelt als Goden, Psalm.32,vers 6. Joan.10,vers 35. Ten tweeden, Voester-Heeren van de Kercke Gods, Jesa.49, vers 23. Ten derden, wy verseeckert zijnde U.E. zijt Lief-hebbers vande redenkonst, voornamelijck als die wel wert ghebruyckt, bidden derhalven dit geringh werck met sulck een ghenegentheyt te ontfanghen, als wy het selve U.E. zijn opdragende, als zijnde de eerstelinghen die wy U.E. tot een Nieu-Jaers gifte hier aenbieden. Dit doende, wenschen wy U.E. in de beschuttinghe des Alderhoochsten, en voorts een gheluckighe Regieringhe, met een langh saligh leven. Amen.
Actum in Vlissinge op den 1 Januarij 1642.
Uyt den naem en van wegen Prins, Deeckens, en Ouderlinghen der Reden-kamer tot Vlissingen.
U.E. Onderdanigen en Dienstwilligen
Vincent Mathijsz.
Facteur der selve Camer.
|
|
Auteursrechtvrij
