| |
Kroniek.
Letter- en tooneelkunde.
- De vijfjaarlijksche prijs van letterkunde voor het tijdvak 1885-1890 is met algemeene stemmen toegekend aan het boek Gedichten van Hilda Ram, onze medewerkster. Het boek bevat 67 kleinere en grootere gedichten, waaronder het uitgebreid stuk Verhuizen, dat vroeger afzonderlijk verscheen.
| |
Tijdschriften.
- In onzen tijd dat de Vlaamsche tijdschriften veel moeite hebben om ‘door de wereld te geraken’ mag het voorzeker verwondering baren, dat nieuwe uitgaven in die soort het licht zien met een programma, dat de oprichters met het meeste gemak van de wereld in de reeds bestaande tijdschriften, althans gedeeltelijk, zouden kunnen verwezenlijken.
| |
| |
Onze twintigjarige Kunstbode heeft reeds veel dergelijke pogingen zien aanwenden, en meestendeels schipbreuk zien lijden. Het zal hem dan ook wel, als oudste letterkundig tijdschrift, toegelaten zijn den jongen schrijvers te herinneren, dat er nevens hem, Vlaamsche Kunstbode nog drij letterkundige maandschriften in ons land verschijnen, te weten: Het Nederlandsch Museum, De Ned. Dicht- en Kunsthalle en Het Belfort, waarin jonge talenten, van welke richting ook, hunne min of meer gelukte proeven kunnen gedrukt krijgen.
Dit gezegd zijnde mogen wij mededeelen, volgens verslagen in weekbladen gelezen - een nummer ontvingen wij natuurlijk niet, - dat te Antwerpen een nieuw tijdschrift verschenen is, getiteld De Vrije Lucht, orgaan der der jongeren, waarvan het abonnement 5 fr. 's jaars bedraagt; en dat een ander, De Vrye Kunst, aan 2,50 fr. per halfjaar, aangekondigd wordt, zich wendend tot ‘al de jonge talenten, welke richting zij ook inslaan, indien ze maar het nieuwe zoeken.’
De jonge apostelen van de Vrije Kunst hebben zelfs, vóor hun verschijnen, de ouderen reeds in den banvloek geslagen. Zij weten genoegzaam, zeggen zij, dat:
‘Die heeren van den ghestoelte,
Met croegh ende hermelijn,
Met lint en de eereteekenen,
Die sullen van ons niet zijn!’
Daarom ook rekenen zij op 't ondersteunen van al de vrije geesten, al degenen wien de Dietsche kunst dierbaar is.
Zou men niet denken, dat zij alleen het monopolium van de liefde tot de kunst bezitten. Of is het misschien maar eene ‘dichterlijke vrijheid’ te voegen bij zooveel andere, welke zij zich veroorloven?
| |
Willem Ogier.
- Op 14 September is het bronzen borstbeeld van Willem Ogier, op last van het gemeentebestuur van Antwerpen vervaardigd, geplaatst en ingehuldigt geworden.
Een Comiteit had zich gevormd ten einde bij deze gelegenheid eenige passende feestelijkheden in te richten ter verheerlijking van den man, die als dichter en tooneelschrijver, niet slechts te Antwerpen, maar in gansch Zuid- en Noord-Nederland ter wille zijner groote begaafdheid vermaard was en dit nog is, na een tijdverloop van ruim twee honderd jaren.
Op hooger gemelden datum hebben verschillende maatschappijen, met vaandel of kartel aan het hoofd, zich vereenigd in de Van Straelenstraat, en zich van daar naar de Ogierplaats, aan de Werf begeven
Na de onthulling begaf de stoet zich langs de Zilversmidstraat naar de Groote Markt, waar, op een daarvoor opgericht tooneel, het stuk Belachelijk misverstand ofte
| |
| |
de Boere geck, door W. Ogier, opgevoerd door de zorgen der tooneelmaatschappij De Jonge Vlamingen.
De maatschappijen, welke aan de huldebetooging deelnamen hebben een kostbaar eeremetaal ontvangen, waarop langs de eene zijde het borstbeeld van Willem Ogier zich bevindt, en langs de andere zijde het wapenschild van Antwerpen met toepasselijk opschift.
- Een onzer medewerkers, Arnold Sauwen, schrijver van eenen dichtbundel: Langs de Maas, heeft een nieuw boek Gedichten in het licht gegeven. Het net gedrukt werkje telt 144 blz. op Engelsch papier, kl. 8o en kost 2 franks. Men teekent in bij den schrijver Meirbrug, 8 Antwerpen. - Warm aanbevolen.
- Voor het borstbeeld, dat ter eere van den Vlaamschen tooneelschrijver en oud-bibliothekaris der advocaten, wijlen den betreurenden Felix Van de Sanden, zal opgericht worden, kunnen de Vlamingen hunne giften sturen aan den heer P. Gassée, gemeenteraadslid, Intendentstraat, Molenbeek.
Men meldt, dat het schepencollege van Brussel aan het Komiteit Van de Sande de toelating heeft verleend, om in den Vlaamschen schouwburg het borstbeeld te plaatsen van dezen knappen Vlaamschen tooneelschrijver.
- Van 4 tot 11 October a.s. zal te Londen worden gehouden het twaalfde kongres van de Association Littéraire et Artistique Internationale, opgericht door Victor Hugo na het eerste internationaal letterkundig kongres te Parijs in 1878.
De lord-mayor van Londen heeft Mansion-house afgestaan voor de kongresvergaderingen en zal den leden een feestmaaltijd aanbieden.
Belangstellenden kunnen nadere inlichtingen krijgen van den heer Henri Levêque, generaal-agent der vereeniging, 17, Rue du Faubourg Mantmarte, te Parijs.
| |
- Het groot Nederlandsch woordenboek.
Van het groot Woordenboek der Nederlandsche taal van prof. de Vries van Leiden is dezer dagen eene nieuwe aflevering verschenen.
Zij is bewerkt door de heeren Dr. A. Beets en Dr. J.W. Muller en bevat de woorden van Glaasje tot Gloed. Met die aflevering begint het vijfde deel. Binnen kort zal het vierde deel (de letter O) met eene nieuwe aflevering besloten worden.
Sedert dat het Nederlandsch Congres van Amsterdam in 1887 zich de zaak van het groot Woordenboek aangetrokken heeft en een fonds bijeengebracht werd om de uitgave te bespoedigen en nieuwe medewerkers aan te werven, is de toekomst dier groote wetenschappelijke onderneming verzekerd.
Velen in Zuid-Nederland, die aan de mogelijkheid der voltooing begonnen te twijfelen, zullen nu, hopen wij,
| |
| |
inzien dat hunne vrees ongegrond was en op dit nationaaal gedenkteeken willen inschrijven.
- Op eenvoudige wijze werd het huldeblijk, gewijd aan de nagedachtenis van Carel Vosmaer, eene sierlijke drinkbron in de Scheveningsche Boschjes te 's Gravenhage voor het publiek opengesteld.
Onder hen, die de plechtigheid bijwoonden, behoorden de heeren Mesdag, Israëls, dr. Ten Brink, Gerard Keller, Smit Kleine, prof. Blok uit Groningen en vele vrienden van den overledene. Ook dr. Mouton, wethouder van 's Gravenhage, was aanwezig. Prof. A.G. van Hamel, hield eene gevoelvolle, zinrijke rede, waarna aan de weduwe en de kinderen van Vosmaer het eerst de drinkbeker werd aangeboden. Doctoor G.C.J. Vosmaer dankte allerhartelijkst namens de bettrekkingen voor de hulde aan de nagedachtenis van zijnen vader bewezen.
| |
- De nieuwsbladen.
- Als men de lijst der nieuwsbladen en tijdschriften overloopt, die in gansch de wereld verschijnen, slaat men van verbazing de handen te samen, en roept men uit: Wel hemel! wie had ooit geloofd, dat er dagelijks zooveel gedacht, geschreven, gedrukt en gelezen wordt onder Gods lieve zon.
Verbeeld u dat er maar 35.000 nieuwsbladen en tijdscgriften het licht zien door gansch de wereld!
Europa staat aan het hoofd met 20,000 dergelijke bladen en schriften.
In Duitschland verschijnen 5,500, waarvan het oudste de Postzeitung is, in 1616 te Franfkort gesticht, en het meest verspreide, het Berliner Tageblatt, dat op 55,000 afdruksels getrokken wordt.
Dan komt Engeland met 4,000 bladen en schriften. De Telegraph wordt op 250,000 afdruksels getrokken; de Standard op 242,000; de Daily News op 160,000, en de Times op 100,000 ten minste.
In Frankrijk zijn er omtrent evenveel als in Engeland. En van dat getal verschijnen er rond de 1600 te Parijs alleen.
Italië komt op de vierde plaats met 1400 nieuwsbladen. Te Rome worden er 200 gedrukt.
In Oostenrijk-Hongarië verschijnen er 1,200 niewsbladen, waaronder er een is waarin er geleerden van alle landen der wereld schrijven. Het draagt eenen latijnschen naam: Acta comparationis litterarum universarum.
In Spanje worden 850 tijdschriften gedrukt, waarvan een derde nieuwsbladen. Zij hebben om zoo te zeggen geene inschrijvers, maar worden bij 't nummer verkocht.
In Rusland zijn en maar 800 nieuwsbladen, waarvan 9 Duitsche, 4 Fransche, 2 Latijnsche, 2 Hebreeuwsche, 1 Engelsch, 1 Poolsch, enz.
In Griekenland kan men de nieuwsbladen niet tellen;
| |
| |
daar worden er in elke gemeente gedrukt. Te Athene alleen verschijnen er dagelijks 54.
In Zwitserland zijn er 450. In Belgenland zijn er 500. In Holland zijn er rond de 300. In Turkije verschijnen er nog al veel, maar in verscheidene talen. In Zweden, Noorwegen en Portugal komen er maar weinig uit. In Azië wordt er maar weinig gedrukt. Japan is 't eenigste land waar er vele nieuwsbladen zijn (rond de 2000). Zij heeten Shimboun, en worden van onder bovenwaarts gelezen. In 't onmeetbaar keizerrijk China zijn er maar drij die gekend zijn. Amerika, daarentegen, heeft veel nieuwsbladen en tijdschriften. In de Vereenigde Staten telt men er rond de 13,000. In Oceanie zijn er maar weinig, en nog zijn zij meest opgesteld door Europeanen, die daar verblijven.
Wat de talen betreft: 16,500 bladen en schriften verschijnen in 't Engelsch, 7,900 in 't Duitsch, 5,850 in 't Fransch, 1,600 in 't Spaansch.
| |
Beeldende kunsten.
- De drijjaarlijksche tentoonstelling zal dit jaar te Brussel plaats hebben en geopend worden den 15 September.
De afdeeling der vreemde kunstschilders zal minder talrijk zijn dan voor alle voorgaande tentoonstellingen. Ziehier eenige namen: Voor Holland: Willem Maris, Bachuysen, Wisselings, Bauffe, Herman, Balsch, Koning, Mesdag, Schermer, Henkes, Rochefs, de Lamar, Lange, Calsendorf, Melchers, Nuijs, Moulijn. Voor Frankrijk: Fantain-Latour, Roll, Chigot, De Coninck, Lefebvre, Pannemaecker, Aubert, Francin, Iwill, Weber, Fornier, Issel, Dupuy, Chêron, Huysmans, Valet, Velghc, Ermin de Preuscken, Mad. de Mertens. Verscheidene uitstekende Fransche schilders, nemen geen deel aan de tentoonstelling. Voor Engeland: Wishler, Millais, en Van Hier. Voor Zweden treft men enkel aan Carl Lirsson. De Duitsche school zal ook minder vertegenwoordigd zijn. Nochtans heeft de heer Decker, van Dusseldorf, verscheidene schilderijen gezonden. Wat de Belgische schilders betreft, hun getal is zeer aanzienlijk. Eenige der verdienstelijkste Brusselsche schilders nemen geen deel aan de tentoonstelling.
| |
Toonkunde
- Onze Vlaamsche meester Peter Benoit werkt op dit oogenblik aan een nieuw lyrisch drama, getiteld Gunthlauge. Het onderwerp is ontleend aan eene Iersche legende en het stuk zal, rond de maand Januari, opgevoerd worden op het Nederlandsch Tooneel van Antwerpen.
- De Fransche regeering heeft bij gelegenheid van de jongste feesten (14 Juli 1890) ook den bestuurder der Koninklijke Muziekschool te 's Hage den heer W.F.G. Nicolaï benoemd tot ‘Officier d' Académie.’ Onze beste gelukwenschen.
|
|