De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 20

[p. 135]

De Loteling
Een schetsje

Zij hadden maar één kind, een zoon.

Sinds zijne kinderjaren, hadden zij zich alle ontberingen getroost, om hem eene goede opvoeding, eene goede geleerdheid te geven; hij had latijn geleerd, en zou priester worden. Reeds was hij in de hoogste klas en zou in October naar Mechelen gaan.

Korts na Allerheiligendag werd hij ziek; het was niets, slechts eene zware verkoudheid; hij merkte zelfs eens dat er bloed in zijn zakdoek was, maar dat zou uit de tanden of den neus gekomen zijn.

In December moest hij te bed blijven, het bloed kwam niet uit de tanden....

Hij moest loten in Februari. Daartegen zou hij wel te been zijn, hij zou zelf kunnen gaan loten; niet om dien dag op zwier te gaan, maar loten is iets dat men zelf moet doen.... hij zou toch vrij zijn, want vader had 200 franks opgestuurd....

_* * _*

Het is half negen 's morgens; koud, maar schoon weder; de zon schijnt reeds, en hindert hem zoodanig, dat moeder de venstergordijn heeft neergelaten.

- Dan zal ik maar voor u gaan trekken, jongen lief, lispelt vader.

En met kwijnende grafstem tusschen een glimlach:

- Op voorwaarde dat gij een goed nummer meebrenget, zegt half weemoedig de jongeling.

- Als 't God belieft.

- Dat zal wel, want ik zou er gaarne uit zijn; ga nu maar vader, en keer spoedig weer.

‘Spoedig’, denkt de vader, waarom spoedig? en een blik op 't aangezicht van zijn kind geeft hem het antwoord, waarom spoedig.

En moeder blijft met haar zoon alleen. Moest vader nu weggaan? Kon de burgemeester voor hem niet trekken?...

[p. 136]

- Neen, moeder, vader zal dat beter doen....

_* * _*

Het duurt lang op 't stadhuis, het is reeds elf uren en nauwelijks begint men zijne letter.

Nog eenige oogenblikken....

Daar klinkt zijn naam; de vader treedt vooruit.

- Niets te reklameeren?

De ouderling slikt den krop in, die hem reeds gansch den morgend gedurig in de keel opwelde.

- Neen, mijnheer de commissaris, niets.... meer....

Negen honderd zestig.... een slecht nummer.... moest er dat nu nog bijkomen.... is die laatste troost aan zijn kind geweigerd?...

Zoo mijmert, droevig, de ouderling, terwijl hij de trappen van 't stadhuis afdaalt en de straten naar huis toe, doortrekt.

Is dan niets meer in staat hem in zijne laatste oogenblikken eenige verlichting te verschaffen?... is zijn lijden nog niet groot genoeg?... maar het is Gods wil....

Iedereen ziet hem na, waarom loopt hij zoo haastig met gebogen hoofd?... hij had gezegd: spoedig weer!... toch moet hij 't hoofd niet buigen; waarom?... hij richt het hoofd op, zijn blik ontmoet groote zware letters op een gevel: Drukkerij.

Reeds is hij twee huizen verder; hij komt terug en leest nogmaals: Drukkerij.

Waarom gaat hij daar zoo spoedig binnen? waarom haast hij zich niet naar zijn kind? - Hij durft niet.

Wat toeft hij lang in dat huis! reeds meer dan een kwartier. Ha, daar is hij.... hij lacht in zich zelven en staart op een briefje dat hij in de hand houdt: Een en twintig honderd en zestig.... nu zal hij tevreden zijn.... hij, ja hij zal tevreden zijn, maar zijne ouders.... zie, daar is die leelijke krop weer....

_* * _*

- Proficiat, jongen, ik heb er u uitgetrokken, een en twintig honderd en zestig....

- Spreek stil, vader, mompelt moeder.

De zieke richt zich op, hij steekt de hand uit, hij lacht, voorzeker hij lacht.

[p. 137]

- Ziet ge wel moeder, dat vader het beter deed dan de burgemeester.... speld mijn nummer, hier, voor mij, aan de bedgordijn.... zoo, dat ik hem zie.... ik ben zoo tevreden, zoo gelukkig, dank God, ik zou nu wel wat slapen....

_* * _*

En moeder sloot hem de oogen, en beiden weenden op het lijk van den armen loteling.

Flor. Heuvelmans.

Antwerpen, Februari 1890.