De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 19

[p. 341]

Kroniek.

Letter- en tooneelkunde. - Prijskampen.

- Bij koninklijk besluit van 27 Mei 1889 is de driejaarlijksche prijs der Nederlandsche Tooneelletterkunde voor het XI^e tijdvak, toegewezen aan den heer Hektor Plancquaert, voor zijn tooneelstuk getiteld: De Dood van Karel den Goede, drama in vijf bedrijven, en het bedrag van dien prijs in geld is bepaald op 1,500 frank.

- De tooneelmaatschappij Hoop in de Toekomst, te Oostende, schrijft eenen wedstrijd uit van tooneelvertooningen, gedurende den winter 1889-1890.

De prijzen zijn: Drama. - Eerste prijs: 400 fr., gegeven door de maatschappij en een gouden eeremetaal, gegeven door Z.M. Leopold II, koning der Belgen. Tweede prijs: 250 frs. en een zilveren eeremetaal.

Beste tooneelspeler: een verguld eeremetaal; beste tooneelspeelster: een verguld eeremetaal.

Blijspel. - Eerste prijs: 250 franken en een verguld zilveren eeremetaal. Tweede prijs: 125 fr. en een zilveren eeremetaal.

Beste tooneelspeler: een verguld eeremetaal; beste tooneelspeelster: een verguld eeremetaal.

Beste en zuiverste uitspraak: een verguld zilveren eeremetaal.

Voor verdere inlichtingen wende men zich tot den heer J. Daveluy, geheimschrijver, Kapellestraat, 105.

- In den Belgischen Senaat heeft de heer baron Surmont, verslaggever der begrooting van binnenlandsche zaken, een staatstoelage gevraagd voor den tweeden druk van deken De Bo's West-Vlaamsch Idioticon, die, volgens den heer Surmont, onderbleven is, omdat de uitgever te weinig inschrijvers heeft gevonden om zijne drukkosten te dekken.

- In den prijskamp van tooneelletterkunde, uitgeschreven door de maatschappij De Noordstar van Brussel, zijn 24 stukken ter mededinging toegezonden; twee zijn buiten prijskamp gesteld voor de overtreding aan artikelen 1 en 2.

De juryleden, hunne werkzaamheden reeds begonnen hebbende, zal de uitslag van den wedstrijd, in de maand Juli kunnen bekend gemaakt worden.

- Wij vernemen dat de redaktieraad van het zoo hooggeschat Noord-Nederlandsch tijdschrift: ‘Het Paleis van Justitie’, uitgegeven door de heeren Ellerman, Harms en C^ie van Amsterdam, eene verandering heeft ondergaan, die genoegen doen zal aan alle ware Vlamingen.

De heer Julius Obrie, lid der koninklijke Vlaamsche Akademie, sekretaris der Vlaamsche bibliophilen en eere-voorzitter van den Snellaertskring, thans rechter te Dendermonde, is in de redaktie van gemeld blad getreden.

Ziehier hoe de opstellingsraad van gemeld blad deze redaktiewijziging aankondigt:

‘Met het oog op het toenemend gebruik der Nederlandsche taal bij de Belgische rechtspraak, heeft de redaktie van Het Paleis van Justitie besloten een gedeelte van haar ruimte voor die rechtbank af te staan, die, te beginnen met 1 Juli eerstkomende door den heer Julius Obrie, rechter te Dendermonde, zal worden bewerkt. De heer Obrie, bekend door zijn streven om de zuiverheid der Nederlandsche rechtstaal in Zuid-Nederland te bevorderen, en door zoo menig geschrift en voordracht in die richting, zal dus met 1 Juli eerstkomende als lid onzer redaktie optreden. Wij vertrouwen dat deze onze maatregel door de leden der Belgische magistratuur en balie zal worden gewaardeerd.’

[p. 342]

Dit blad dat zoowel in Zuid- als in Noord-Nederland terecht zeer gewaardeerd wordt, bevelen wij ten warmtse bij al onze Vlaamsche pleitende avokaten aan.

- De afdeeling schoone Kunsten der koninklijke Akademie te Brussel schrijft de volgende prijsvragen uit: ‘Hoe waren, onder het oogpunt der speeltuigen, de muzieken ingericht, welke door de wethouders der steden, de vorsten en de ambachten benuttigd werden in de Belgische gewesten, sedert de vijftiende eeuw tot aan het einde der Spaansche overheersching? Welke soort van muziek voerden deze speeltuigen uit. Welke is de oorzaak, dat de stukken, die voor hen geschreven werden, bijna geheel verdwenen?’ Prijs, 1000 frs.

‘Schrijf de geschiedenis der pottenbakkerij, onder het opzicht der kunst, in onze gewesten, sedert de 15^e tot aan het einde der 18^e eeuw.’ Prijs, 800 fr.

Antwoorden te zenden aan M. Liagre, bestendige sekretaris, vóór den 1 Juni 1890.

- De aflevering April-Mei 1889 van de Verslagen en Mededeelingen der Koninklijke Vlaamsche Akademie voor Taal- en Letterkunde bevat: Eene Vlaamsche Oorkonde van 1266, door Edw. van Even; Jan zonder Vrees door H. Sermon; Bespreking van het voorstel der heeren Alberding Thijm, Coopman en de Potter; lezing over de ‘Nasporingen omtrent de schrijvers der Brabantsche Yeesten,’ van P. van den Bogaert, door P. Génard; Aan de nagedachtenis van E.E. Stroobant, gedicht van Emanuel Hiel; De Laatste gedicht door denzelfde.

- Onze verdienstelijke Vlaamsche toonkunstenaar en musicoloog Florimond Van Duyse, krijgsauditeur van Oost Vlaanderen, is tot ridder der Leopoldsorde benoemd.

- De maatschappij De Lelietak van Antwerpen, opent tegen de maand Augustus, gedurende de kermisfeesten aldaar eenen tooneelwedstrijd voor alleen en tweespraken. De prijzen zullen verdeeld worden als volgt:

A.	Ernstig vak (alleenspraken). 1^e prijs, een zilververguld eeremetaal met diploma. 2^e prijs, een zilver eeremetaal met diploma. 3^e prijs, een diploma.
B.	Boertig vak (alleenspraken). Zelfde prijzen.
C.	Ernstig vak (tweespraken). 1^e prijs, 2 zilververgulde eeremetalen met twee diplomas. 2^e prijs, 2 zilveren eeremetalen en 2 diplomas. 3^e prijs, 2 diplomas.
D.	Boertig vak (tweespraken). Zelfde prijzen.

De inzendingen tot deelneming moeten besteld worden ten huize des schrijvers J. Schimmel, Beeldekensstraat, vóór 25 Juli aanstaande.

- In de 50-Cents-Editie van den uitgever A.W. Sythoff te Leiden, verschijnen thans de Gedichten van Nicolaas Beets, volledige uitgave, naar tijdsorde gerangschikt en opnieuw herzien, in 4 deelen. Het 1^e deel is van de pers gekomen, versierd met het portret van den dichter. Wij moeten deze uitgave zeker niet aanbevelen? De stoffelijke uitvoering der frankeneditie is echt prachtig, en de naam van den dichter is op aller lippen. Mogen zijne Gedichten - thans voer ieders beurze koopbaar - nu ook spoedig in aller handen zijn!

Toonkunde.

- Op het feest ter eere van David, door de Afdeeling van het Davidsfonds te Borgerhout ingericht werden twee nieuwe muziekstukken voor vrouwen- en mannenkoor ten gehoore gebracht, Natuur een Tempel van

[p. 343]

M. Aug. Matthys, en Hulde aan David, van M.J. Meeussen. Beide komponisten hebben eenen welverdienden bijval ingeoogst.

Het feest was uitsluitelijk Vlaamsch, al de muziekstukken waren van Vlaamsche dichters en toonkunstenaars; het borstbeeld te dezer gelegenheid vervaardigd, was van een Vlaamschen beeldhouwer Fr. de Vriendt, die door iedereen geluk werd gewenscht, de feestrede werd gehouden door den gekenden Vlaamschen redenaar Pastoor Claeys en een vrouwenkoor van 65 jufvrouwen zong het Vlaamsche lied, en zette de kroon op het werk. Een goed voorbeeld voorwaar, dat wij aan al de jufvrouwen van Vlaanderen ter navolging geven.

- Het Brugsche grievenkomiteit heeft aan den Minister van Binnenlandsche Zaken een uitgebreid vertoog gezonden, om protest aan te teekenen tegen het niet oprichten van een Vlaamsch Conservatorium te Antwerpen, en om tevens te eischen, dat het Staatsbestuur dit onverwijld zou doen.

- Verleden week werden in de koninklijke muziekschool van Brussel de kampstrijden geopend door de klas van samenzang en die van samenspeeltuigen, onder de leiding van den beroemden Vlaamschen meester Gevaert. Onder een vijftal werken, die van dien meester uitgevoerd werden, muntte vooral uit Vlaanderen, gedicht van wijlen A. Rodenbach, voor vier mannenstemmen getoondicht. Diep en breed van opvatting! zoo eenvoudig grootsch gehouden, dat het ieders herte diep ontroerd! - Dat is ware kunst, dat is verheven en schoon. Waarom geeft de meester in zijne muziekschool, onder zijne leiding, ons niet meer zulke perels te hooren? Onze kunst zou er veel bij winnen en de liefde voor onze moedertaal zou eindelijk bij de hoogere standen ontstaan!

Nog kreeg men er, te dier gelegenheid, ten gehoore eenige Verscheidenheden (Variatons) voor orkest en snaarspeeltuigen op het Vlaamsch lied:

‘Ik zag Cecilia komen
Langs eenen waterkant,
Met bloemekens in haar hand.’

De toondichter dezer lieve schepping is de jeugdige en reeds beroemde klavierspeler, de Vlaming A. De Greef. Eene schoone toekomst wacht hem, indien hij getrouw aan zijnen aard, waaraan niet valt te twijfelen, de Vlaamsche kunst blijft voortbeoefenen.

Beeldende kunsten.

- Te Parijs werd dezer dagen de kunstverzameling Secrétan onder den hamer gebracht, bestaande uit schilderijen der beroemdste meesters, waterverfschilderingen, pastellen en beeldhouwwerken. Deze verkooping heeft de som van 7 millioen fr. opgebracht. Het Angelus van den Franschen schilder Millet, werd door den Staat voor den Louvre aangekocht voor 553,000 fr. Verscheidene schilderijen werden meer dan honderdduizend fr. betaald onder andere: Meissonnier: Les Cuirassiers 190.000 fr.; Troyon: Le passage du Gué, 120.000 fr.; Coypel: Renaud dans les jardins d'Aruside, 260.000 fr.; Frans Hals: Portret van P. vanden Broecke van Antwerpen, 110.500 fr. Pieter De Hooghe: Hollandsch Binnenzicht, 276.000 fr.; Rubens: David en Abigail, 120.000 fr.

Het beleg van Bergen op Zoom van Meissonnier is niet grooter dan een 5 frankstuk en dit stuk is verkocht 20.100 fr.

M. Meissonnier maakte dit schilderijtje tengevolge eener wedding met eenen vriend, hetwelk hij in eenige uren moest afwerken. Bepaald was dat de vriend hem zooveel per uur zou betalen voor den arbeid en die vriend vereffende zich met 300 fr.

- Het vermaarde schilderijenmuseum te Madrid ziet zijne 3000 stukken met

[p. 344]

225 vermeerderd. De hertogin weduwe van Pastrana heeft namelijk hare kostbare schilderijen verzameling aan het museum geschonken, onder voorwaarde, dat zij daar bij elkander tentoongesteld zullen worden. Er zijn in, die verzameling werken van Rubens, van Dijck, Teniers, Arthois, Mengs, Maella, Guzman, Escalante, enz.

- Een der laatste nummers van het Engelsch weekblad Athenaeum maakt eene belangrijke ontdekking bekend. Uit een handschrift der bibliotheek van Arras (Atrecht) blijkt dat Memling, de beroemde schilder te Mayntz (Mayence) werd geboren en dat hij te Brugge, den 11 Augusti 1494 stierf.

- De Rembrandtszaal in het Rijks-Museum van Amsterdam is weder open. Ze was eenige dagen voor het publiek gesloten tengevolge van de werkzaamheden voor de herstelling van het wereldwonder ‘de Nachtwacht’. Dank zij de ontdekking van professor Pettenkoffer, om door verdamping van alcool aan het vernis op de oude schilderijen hare jeugdige frischheid weer te geven, dank zij den heer Hopman, den bekenden hersteller, die reeds zoovele meesterstukken der oude school van dood en verderf redde, en die deze methode op den Rembrandt heeft toegepast, vertoont ‘de Nachtwacht’ zich thans zooals waarschijnlijk niemand van het tegenwoordige geslacht de schilderij ooit gezien heeft.

De kleuren vertoonen zich thans in hare volle kracht en frischheid, 't is alsof uit de schilderij letterlijk licht straalt, in plaats van dit van buiten te ontvangen, en meer en meer wordt het onbegrijpelijk, hoe men aan deze schilderij, gloeiende van zonlicht, ooit den naam van ‘Nachtwacht’ heeft kunnen geven.

Nieuwe Uitgaven.

-	Verslagen en Mededeelingen der Koninklijke Vlaamsche Akademie voor Taal- en Letterkunde. April en Mei 1889. - Gent, Leliaert Siffer en C^o. Blz. 75 tot 126.
-	De Patriottentijd door Sleeckx. N^r 6 der Volksboekjes uitgegeven door het Willemsfonds. - In-12^o, 56 blz. Gent J. Vuylsteke.
-	Folklore en Fantazij door Medard Verkest. Ieperen, Druk: K. Deweerdt. In-16^o 58 blz.
-	Twee Santen in een folkloristischen tabbaard, door Medard Verkest. Tongeren, druk. W^e de Marteau en zoon. In-8^o, 44 blz.
-	D. Claes. La question des langues en Belgique. Réponse refuseé par le Patriote. Namur, Wesmael Charlier. In-8^o 16 pages. Prijs: 0.10 fr.
-	Een Hoekje van de Ardennen, door F. Van den Acker. Gent, Leliaert Siffer en C^o. In-8^o, 144 blz. Uitgave van het Davidsfords n^o 62.
-	Harpetonen, gedichten door Gustaaf Rens. In-12^o, 142 blz. Antwerpen, Drukk. Lodewijk Janssens.

Aangekondigd.

	Handboek voor het Onderwijs der Nederduitsche Taal. Opsteloefeningen verzameld en afgewerkt door J. Muyldermans. Ten gebruike der leeraars. 300-332 blz, in 16^o. Prijs 3.50 fr. Uitgever Raym. Van Velsen, Mechelen.
-	De Troebele Tijd. Inval der Fransche Republiek in België. Beloken Tijd, Boerenkrijg, Kerkvervolging (1792-1799) door L. Mathot (Van Ruckelingen). Nagenoeg 200 blz. in 8^o. Prijs 1.50 fr. Uitgever A. De Koninckx, Antwerpen.