De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 18

[p. 97]

Kroniek.

Letter- en tooneelkunde.

- Prijskampen. - De stukken, bestemd voor den prijskamp van Novellen en van Tweezangen, uitgeschreven door de letterkundige Vereeniging Jan Frans Willems te Antwerpen, moeten vóór 1 Juni 1888 gezonden worden aan M. Jaak van den Oever, Steenhouwersvest, Antwerpen. (Zie onze 1^e aflevering).

- In zijn artikel over den vijfjaarlijkschen Prijskamp van Nederlandsche Letterkunde, in de Nederlandsche Dicht- en Kunsthalle verschenen, stelt M. Frans Van Cuyck de volgende wijziging aan dezen wedstrijd voor: ‘De prijskamp zou om de drie jaar moeten gebeuren, en in stede van vijf zou men zes duizend frank (of nog meer) moeten uitreiken. De eene helft dier som zou gelijkelijk verdeeld worden tusschen de drie beste gewrochten in gebonden, en de andere helft op dezelfde wijze onder de drie uitstekendsten in ongebonden stijl.’ Ook stelt hij verder voor ‘de keus der juryleden over te laten aan de letterkundigen zelven, die aan den prijskamp deelnemen. Deze zou bijv. eene lijst kunnen samenstellen van vijf-en-twintig beslagen mannen van 't vak, waaruit de Vlaamsche Academie er zeven zou doen benoemen.’

- Te Amsterdam werd in het huis waar Multatuli geboren werd, een gedenksteen geplaatst, met het opschrift:

E. Douwes Dekker (Multatuli)
werd in dit huis geboren 3 Maart 1820.

Zou dat nu de eenige hulde van Noord-Nederland zijn, aan de nagedachtenis van den schepper van Max Havelaar gebracht?

- Van het epos De Kinderen der Menschen, door Pol de Mont, zullen eerlang eene Fransche vertaling, door Heuvelmans, van Luik, en eene duitsche vertaling, door Flemmich, het licht zien.

- Vlaamsche Akademie. - In hare zitting van 18 Januari heeft de Akademie besloten uit te geven: 1^o een Glossarium op Alexanders Yeesten door Van Maerlant, bewerkt door Roersch, hoogleeraar te Luik; - 2^o de bekroonde verhandeling over Oudgermaansche Taalkunde door P.H. Van Moerkerken; 3^o Id. over de Bibliographie der Middelnederlandsche Letterkunde door Louis-D. Petit.

Ook de bekroonde werken over Taalzuivering van de heeren Jan Broeckaert en Craeynest zullen uitgegeven worden, wanneer beide bekroonden elkander zullen verstaan hebben over de ineensmelting hunner verhandelingen.

Als schrijvers van de bijdragen over Oudgermaansche

[p. 98]

Taalkunde, welke eene eervolle melding bekwamen, hebben zich doen kennen de heeren De Pilsemaecker en Stille, studenten aan de Leuvensche hoogeschool en M. Simons, leeraar bij het atheneum derzelfde stad; en voor de Bibliographie der Middelnederlandsche Letterkunde, M. Jan Broeckaert te Wetteren.

- Eene nieuwe uitgaaf van de volledige werken van den gunstig gekenden letterkundige August Snieders verschijnt sedert eenige weken te Antwerpen. Zij wordt uitgegeven in groote afleveringen van 16 blz. op 2 kolommen, opgeluisterd door eene plaat. Eene aflevering kost maar 10 centiemen en verschijnt elke week. Tot hiertoe hebben 12 afl. het licht gezien; daarin zijn verschenen: Antwerpen in brand en Waar is de Vader. Men kan ook inteekenen op maandelijksche afleveringen. Deze uitgave is met duidelijke letter op getint papier gedrukt en ziet er allernetst uit.

- Volkskunde. - Als bijvoegsel aan het tijdschrift De Toekomst is verschenen: Volkskunde, tijdschrift voor Nederlandsche Folklore, onder redactie van Pol de Mont en Aug. Gittée. De 2 eerste afl. bevatten 36 blz. met bijdragen van zeer verschillenden aard, als daar zijn vertelsels, rijmen over weer en wind, liederen, gebeden, sagen, raadsels, grappen, vragen en aanteekeningen, enz. Dit nieuwe tijdschrift verschijnt den 1ⁿ van elke maand in afl. van minsten 16 blz. en kost 3 fr. 's jaars.

Deze nieuwe uitgave komt ons uiterst belangrijk voor en verdient onvoorwaardelijk de ondersteuning van allen, die het wel meenen met taal- en letterkunde.

- Van onzen trouwen medewerker Frans van Cuyck is een nieuwe bundel novellen verschenen, getiteld Sinjoren, Hij bevat de 8 volgende stukken: 1^o Excelsior: Fantazie; 2^o Een duur Gelag; 3^o Een Tooverwoord; 4^o Emma en Clara; 5^o Een Moederhart; 6^o Eene Belofte; 7^o Uitstel is Achterstel; 8^o Nebo, eene karakterschets.

Het boek telt 296 blz. en is zeer netjes en duidelijk gedrukt.

- Onder den titel: Het Vlaamsch in de lagere, middelbare en hoogere scholen is te Brussel een maandelijksch tijdschrift verschenen onder hoofdredactie van M. Frans Verstraeten, leeraar hij het koninklijk Atheneum te Brussel. Het verschijnt in afl. van 16 blz. en kost 3 fr. per jaar. De opstellingsraad bestaat uit de heeren C. De Neve, doctor, Emiel De Neve, letterkundige, Maurits Josson, advokaat, Prosper Schepens, geneesheer, Eug. Van Royenacker en D. Van Doorslaer, letterkundigen. Het bureel is Liedtsstraat, 17, Brussel. - De twee verschenen afleveringen bevatten zeer belangrijke artikelen over het onderwijs in alle graden.

- De uitgevers Gebr. Binger, te Amsterdam, hebben hunne prachtuitgave van Vondels werken, indertijd uitgegeven door mr. J. Van Lennep, overgedragen aan den uitgever

[p. 99]

A.W. Sijthoff te Leiden. Van die Vondel-uitgave zal eene nieuwe geïllustreerde editie verschijnen, namelijk in de zoo buitengewoon goedkoope en reeds zoo algemeen bekende ‘franken-editie.’

Voor deze nieuwe uitgave zal gebruik worden gemaakt van al hetgeen na de voltooiing der vorige prachtuitgave door anderen is ontdekt en waardoor de Vondel-literatuur belangrijk vermeerderd is geworden, zoodat de werkelijk literaire waarde er van daardoor belangrijk zal vermeerderen.

Deze uitgaaf zal alzoo de wetenschappelijke verdiensten bezitten, welke baar behooren te kenmerken, en eene eere-zuil te meer zijn aan de nagedachtenis van Neerlands dichterenvorst bij deze gelegenheid opgericht, want er zal worden voldaan aan een reeds meermalen uitgesproken wensch, dat van de werken van Vondel, evenals van Engelands grootsten treurspeldichter, eene uitgave mocht worden geleverd, welke door haren goedkoopen prijs onder het bereik van het geheele volk valt.

- Z.M. de Koning heeft den uitgever, den heer A.W. Sijthoff, te Leiden, benoemd tot ridder in de orde van de Eikekroon.

Deze onderscheiding is den uitgever toegekend als blijk o.a. van Zr. Ms. bijzondere ingenomenheid met de uitgave van de geïllustreerde werken van Van Lennep.

- Verscheidene boekhandelaren van Nederland hebben besloten aan de Internationale Wereldtentoonstelling, te Brussel in 1888 te houden, deel te nemen en zullen eene collectieve tentoonstelling vormen van alle in Nederland uitgegeven werken.

Deze tentoonstelling belooft veel, daar zij tegelijkertijd een congres wordt. Onder anderen, wat dit vak aangaat, zal men trachten eenheid te brengen in de paginatuur en in het formaat der boeken.

- Tooneelwedstrijd. - De jury, gelast met het beoordeelen van den Nederlandschen tooneelprijskamp voor stukjes geschikt voor patronagiën, uitgeschreven door den Belgischen Bond der Genootschappen voor werkmeisjes en werkjongens, heeft de volgende premiën verleend:

De Waarzegster, door P. Matton, onderwijzer te Gent, 100 frank.

Twee Zusters, door P. De Vreeze, onderw. te Gent, 50 fr.

Een bloedig raadsel, door A. Bogaerts, onderwijzer te Gent, 50 frank.

Een naamlooze brief, door P. Matton, voornoemd, 50 fr.

- Eenige vrienden van het Nederlandsch tooneel hebben het gedacht opgevat eene huldebetooging in te richten ter eere van Mejuffer Eugenie De Terre, de uitstekende tooneelkunstenares van Gent. Reeds is met dit doe eene vergadering belegd, waarop de definitieve inrichtingscommissie samenge-

[p. 100]

steld is. Een oproep werd in dien zin rondgestuurd. Verdere inlichtingen zijn te bekomen bij M. Jozef Van Hoorde, dagbladschrijver te Gent.

- De Antwerpsche Afdeeling van het Davidsfonds heeft het eerste nummer laten verschijnen in 8 blz, van een Maandschrift. Dit nummer bevat; Het Davidsfonds; De studieprogramma's der Colleges, door wijlen Kanunnik Claessens. Eenige bedenkingen over de samenwerking door P.J. Backx. De uitgaven van het Davidsfonds in 1886-87. De 12 nummers kosten 1 fr.

Prijskamp.

- Uitgeschreven door de Taal- en Letterkundige Maatschappij ‘De Vriendschap’ te Roeselare. Ingezondene Stukken:

Liederen en Muziek.

- 1. Een Lied uit den ouden Tijd. - 2. Goeden Nacht. - 3. 's Avonds. - 4. Wanneer twee harten scheiden. - 5. De Knaap der bergen. - 6. De Bloemen en de Sterren. - 7. 't Weezenkind. - 8. Het hopelooze Meisje. - 9. Ik ken. - 10. Onze Vader. - 11. Huwelijkslied. - 12. Feestlied. - 13. Aan de Zonne. - 14. Aan Zee. - 15. De Blauwvoet. - 16. Ik heb er twee. - 17. Serenade. - 18. De Menestreel. - 19. De Bannelingen. - 20. Jagerslied. - 21. Koeierslied.

Tooneel. - Blijspelen.

1.	De Boftand, Blijspel in een bedrijf.
2.	De teleurgestelde Woekeraar of Grypaart gefopt, in 2 bedr.
3.	Voor 't vet Verken, in een bedrijf.
4.	Al wat blinkt is geen goud, in 2 bedrijven.
5.	De Staartster, in een bedrijf.
6.	In den Zwarten Beer, in 3 bedrijven.
7.	Oomken zou trouwen, in 2 bedrijven.
8.	M. De Raadsheer Fierland, in een bedrijf.
9.	De Scheepsjongen, in een bedrijf.
10.	Eene luim van Oom Jan, Blijspel met zang, in een bedrijf.
11.	Vriendschap of de lustige gezellen, in 2 bedrijven.
12.	Succi de Vaster, in een bedrijf.
13.	De Rozenprijs, in een bedrijf.
14.	M. Vanhesp, in een bedrijf,
15.	Wat een vriend vermag, in 2 bedrijven.
16.	Elk zijn stiel, in een bedrijf en in verzen.

Tooneelspelen en Drama's.

1.	De Gierigaard, Tooneelspel in een bedrijf.
2.	Het misbruik van sterken drank, Drama in een bedrijf.
3.	De Kremer Kingston, Drama met zang in 3 bedrijven.
4.	Na het Examen, Drama in 3 bedrijven.
5.	Wat een Vader lijden kan, Drama in 3 bedrijven.
6.	Een Geheim, Drama in 3 bedrijven.
7.	De Plaatsvervanger, Drama in 3 bedrijven.
8.	Na lijden komt verblijden, Drama in 3 bedrijven.
9.	Brouwersnijd, Tooneelspel in 3 bedrijven.

[p. 101]

10.	Volksdrama, in vier bedrijven.
11.	Wraak en Onschuld, Drama in 3 bedrijven.
12.	Leo van Oosterland, Drama in 4 bedrijven.
13.	Gevaar en Redding, Drama in 3 bedrijven.
14.	Vader en Zoon, Treurspel in 2 bedrijven.

Geschiedenis.

- 1. Merkweerdige Gebeurtenissen, voorgevallen in Vlaanderen tijdens de Fransche overheersching der XVIII eeuw, naar plaatselijke oorkonden en andere bronnen bewerkt. Kenspreuk: Au lieu de réformer, la Révolution a détruit. (A. Loth.)

Taalkunde.

- 1. Verzameling van Plaatsnamen; kenspreuk; Mijn eerste Werk.

2. Ongeboekte Plaatsnamen; kenspreuk; Ons Vlaanderen spreekt een eigen taal.

3. Ongeboekte Plaatsnamen; kenspreuk: Vele kleintjes maken een groot.

Bericht.

- De Prijsvraag voor de Dichtkunde onbeantwoord gebleven zijnde, heeft 't bestuur der Maatschappij De Vriendschap besloten, eenen nieuwen oproep aan de dichters te doen en tijd te verleenen tot 1^ste Sinksendag, (20 Mei 1888.)

Prijsvraag:

De Vlaamsche Gemeenten: Opkomst, Strijd, bloei en ondergang. (Ten minsten 200 verzen.)

Prijs: Twee honderd franken.

Stukken in te zenden aan den Schrijver der Maatschappij, heer J. Du Buisson, nijveraar, Roeselare, vóór 1^en Sinksendag naastkomende. Verders volgens konditiën op de Prijskaart vermeld.

Vlaamsche belangen.

- De Heer Jul. De Vigne werd verleden maand tot schepene der stad Gent benoemd, niettegenstaande den tegenstand van enkele franschgezinde raadsleden. Vóor zijne benoeming had de kloeke Vlaming, op eene ondervraging, als voorwaarde zijner aanneming gesteld, dat hij alles in het Vlaamsch zou behandelen en in die taal op alle brieven antwoorden.

Deze moedige houding heeft in Gent een allerbesten indruk gemaakt. De Bond der Vlaamsche Liberale Maatschappijen heeft te dezer gelegenheid besloten een volksbanket in te richten, dat den 4ⁿ Maart in het lokaal van het Van Crombrugghes genootschap zal plaats hebben. Deze openbare hulde juichen wij van harte toe; zij is ten volle verdiend.

Beeldende kunsten.

- In eene der laatste zittingen van den gemeenteraad te Brugge werd lezing gegeven van het ontwerp van den kunstschilder Albrecht De Vriendt, voor de tafereelen, die in de groote bovenzaal van het stadhuis zullen uitgevoerd worden.

I. Leenroerig tijdvak (Kruisvaarten). - Diederik van den Elzas brengt in de kapel van den H. Basilius de relikwie van het Heilig Bloed (1150).

[p. 102]

II. Tijdvak der Gemeenten. - Terugkeer na den slag van Kortrijk (1302).

III. Burgondisch tijdvak. - Oprichting van het Gulden Vlies (1430).

IV. De wetgevers van Brugge bezoeken het werkhuis van Jan Van Eyck (1431).

V. De wetgevers der Brugsche gemeente vernieuwen de voorrechten der teutonische hause (1307).

VI. De nonnen van het St-Janshospitaal nemen de pestzieken op.

VII. Bouwen van het Brugsche stadhuis.

VIII. De 33 graven van Vlaanderen, van Boudewijn met den ijzeren arm tot keizer Karel, met wapens. Dit 8^e nummer is eene frise rond de zaal.

Al deze schilderijen worden gezamentlijk beraamd op 78,750 fr.

- Wij vernemen dat het stadsbestuur van Antwerpen aan den beeldhouwer Frans Joris het marmeren borstbeeld besteld heeft van Jan van Rijswijck vader. Dit beeld is bestemd voor de Volksboekerij der stad.

- De heer Emiel Claus heeft in het Kunstverbond te Antwerpen een dertigtal zijner werken ten toon gesteld. Die tentoonstelling genoot veel bijval. Binnen kort worden dezelfde schilderijen te Brussel tentoongesteld.

- In de Noord Nederlandsche dagbladen wordt veel goeds gezegd over de schilderij Vóór de werkstaking van den heer H. Luyten van Antwerpen, waarmede hij een eersten prijs behaalde te Amsterdam.

- Er is spraak van dat het Staatsbestuur de schilderijen, nagelaten door den heer J. Van Praet, zou aankoopen. Daar echter die verzameling enkel uit werken van vreemde meesters bestaat, wordt er terecht gevraagd of de Staat niet beter zou doen de belgische kunstenaars te ondersteunen, dan wel werken van vreemde moderne meesters te koopen.

- Ziehier den uitslag van den prijskamp voor het monument Rogier, door de gemeente St. Joost-ten-Oode uitgeschreven, tusschen een tiental kunstenaars. Vier ontwerpen werden in aanmerking genomen. Die van de hh. Julien Dillens, Van der Stappen, De Rudder en Haubusin. Tusschen die vier kunstenaars zal er een nieuwe prijskamp geopend worden.

- De heer Lybaert, kunstschilder te Gent, heeft in zijn atelier eenige zijner beste werken tentoongesteld. Zooals men weet is de heer Lybaert gelast met het voltooien van den kruisweg in de kerk van het O.L.V. kollegie te Antwerpen.

- Om aan de kunstenaars van het land, de deelneming aan de tentoonstellingen van Melbourne en Charlestown ge-

[p. 103]

makkelijk te maken, heeft de staat het vrachtvrij vervoer der schilderijen door den staatsijzerenweg toegestaan.

- De heer George van Luik, heeft in het Brusselsch Kunstverbond een aantal zijner schilderijen tentoongesteld. Ook de hh. Capeinick, Van Overbeke en Van der Hecht hebben eene bijzondere tentoonstelling hunner werken ingericht.

- Van 27 Mei tot 8 Juli wordt er te Rotterdam eene tentoonstelling van kunstwerken gehouden. Alle inzendingen moeten van 30 April tot 12 Mei gedaan worden.

- Ziehier den uitslag van den prijskamp God echarle.

Schildering. 1. M. Joseph Dierickx. 2. M. Jichefet. 3. MM. Levêque en Hoffmann.

Beeldhouwkunst. 1. M. Rombaux. 2. M. Samuel. 3. M. De Haen.

Bouwkunst. 1. M. De Braey, van Antwerpen. 2. M. Van den Eynde.

- De kunstkring de XX heeft in de lokalen van het oud-Musaeum te Brussel zijne 5^de jaarlijksche tentoonstelling geopend.

De volgende kunstenaars werden uitgenoodigd:

Schilders: de hh. Anquetin, Blanche, Caillebotte, Dubois, Pillet, Forain, Guillaumin, Hellen, Mellery, Signac, de Toulouse, Lantrec, Whistler en Mej. Gonzalès.

Beeldhouwers: MM. Chaplain, Gros, Van der Stappen en Mevr. Besnard.

- De prijskamp van het monument Palfijn is door den jury nietig verklaard! De uitvoering van het beeld werd aan den heer Vinçotte toevertrouwd. Die handelwijze wordt fel beknibbeld, daar M. Vinçotte deel maakte van den jury. Er worden dingen verhaald, die als ze waar zijn, den heer Vinçotte geene eer aandoen. Velen zijn verwonderd geweest de benoeming van den beeldhouwer tot officier der Leopoldsorde te vernemen. Men vraagt zich af welke aanleiding er toe bestond den heer Vinçotte met die nieuwe onderscheiding te vereeren.

- Te Gent zal er eene tentoonstelling van schilderijen van XIX^de eeuwsche Gentsche kunstenaars geopend worden op 26 Februari in de ronde zaal der Hoogeschool.

Toonkunde.

- Antwerpsche Vlaamsche Muziekschool. - Het West-Vlaamsch toonkundig Comiteit heeft aan al de Vlaamsche maatschappijën en toonkundigen eenen omzendbrief gestuurd, waarbij het nut en de billijkheid werden aangetoond van gelijkstelling der Antwerpsche Muziekschool met de koninklijke Conservatoriums van Brussel, Gent en Luik. Het Algemeen Bestuur van het Willems-Fonds, dat reeds vroeger een verzoekschrift in dien zin aan den toenmaligen Minister van Binnenlandsche Zaken had gestuurd, heeft op 3 Januari ll. dat verzoek hernieuwd. Hierin wordt

[p. 104]

den wensch uitgedrukt, dat het aan het Staatsbestuur behagen moge ‘aan de Antwerpsche muziekschool, die tusschen de anderen eene zoo eervolle plaats heeft ingenomen, eene welverdiende hulde te brengen, maar ook en vooral aan het aldaar toegepaste en door de Regeering der stad Antwerpen officieël aangenomen stelsel: “onderwijs der kunst in de moedertaal en in Vlaamschen geest,” de koninklijke goedkeuring en bekrachtiging te hechten.’

Onnoodig te zeggen dat de Vlaamsche Kunstbode volmondig dezen wensch bijtreedt.

Wij vernemen dat de Minister de vraag niet heeft ingewilligd.

Sterfgevallen.

- Adolf Siret, stichter van het Journal des Beaux-Arts, is te Antwerpen overleden in den ouderdom van 70 jaar. Behalve eenige verhalen, heeft hij uitgegeven: Dictionnaire historique des peintres de toutes les Ecoles. Ad. Siret was lid der Belgische Akademie en Ridder der Leopoldsorde.

- De befaamde schilder Ferdinand Dyckmans is in zijne geboortestad Antwerpen overleden den 7 Januari ll. Hij was sedert jaren leeraar aan de Akademie van Schoone Kunsten. Hij was een teekenaar van eerste verdienste; zijne schilderijen onderscheiden zich allen door eene nauwgezette afwerking en door echt Vlaamsche kleur.

Nieuwe Uitgaven.

-	Geschiedenis mijner Jeugd door Hendrik Conscience. In 8^o, 288 blz. Uitgever J. Lebègue en C^o te Brussel. Verkrijgbaar bij Jan Boucherij, Antwerpen. Prijs: fr. 1.25.
-	Noord en Zuid. Taalkundig tijdschrift voor de beide Nederlanden. Elfde jaargang, 1^e aflevering, 64 blz: met Letterkundig bijblad: De Bibliotheek, 38 blz. Antwerpen, Jan Boucherij. - Per jaargang van 6 afleveringen met bijblad. fr. 11.50.
-	De sevenste Bliscap van Maria. Mysteriespel der 15^e eeuw. Uitgegeven op last der Koninklijke Vlaamsche Academie door K. Stallaert, werkend lid der Academie. XXXII en 116 blz. Gent, Leliaert, Siffer en C^o, Prijs: fr. 2.50.
-	Voor de Jeugd! Een tweede bundeltje fabels door L. Leefson. Brussel, J. Lébègue en C^o. In 12^o, 64 blz. Prijs: fr. 0.50.
-	Verslagen en Mededeelingen der Koninklijke Vlaamsche Academie voor Taal- en Letterkunde. 4^e afl. December. Blz. 285 tot 350.
-	Oefeningen op de Nederlandsche Spraakleer, door Jan Boucherij. Mechelen, Ryckmans-van Deuren. Zevende uitgaaf. In 8^o, 135 blz. Prijs: fr. 0.80.
-	Sinjoren. Novellen en Verhalen door Frans van Cuyck. Gent, Ad. Hoste. In 8^o, 296 blz. (Bevattende 8 stukken). Prijs: fr. 2.50.
-	Ruwe Liefde. Dorpsverhaal door Reimond Stijns. Rotterdam, drukkerij P.J. Verlooy. In 8^o, 322 blz. Antwerpen, Jan Boucherij. Prijs: fr. 2.00.
-	Volledige Werken van August Snieders. (Verhalen en Novellen), in wekelijksche afleveringen van 16 blz. op 2 kolommen met eene plaat. Afl. 1-14. Prijs per afl. fr. 0.10.
-	Jules Verne. De strijd tusschen Noord en Zuid. Overrompeling eener Plantage. In 8^o, 244 blz. met talrijke houtgravuren. Amsterdam, Uitgeversmaatschappij ‘Elsevier’. Antwerpen, Jan Boucherij. Prijs: fr. 2.50