De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 17

[p. 233]

Boekbeoordeelingen

I.
Nevelbloemen. - Nagelaten Gedichten van Mevr. David, geboren Mathilda Van Peene. - Roeselare, Deseyn-Verhougstraete 1886. - Prijs fr. 2.50.

De letterkundige nalatenschap der te vroeg ontslapene dichteres wordt in dit bundeltje door Karel Bogaerd verzorgd, in het licht gebracht.

Zacht, gevoelvol is de toon der stukjes, welke er in voorkomen; eenvoud en goedheid zijn de hoedanigheden, welke er in heerschen. Zeer bevattelijk geschreven, zonder den hoogen toon aan te slaan welke zoo menigen dichter misstaat, vormen zij eene aangename lektuur voor jong en oud.

Mevr. David's lof is sinds lang gevestigd: de uitgave harer Mirtebladen, in 1870, verschafte haar eene waardige plaats nevens de vrouwen Van Ackere en Courtmans, waarmede zij eene soort driemanschap uitmaakte.

De verzamelaar Karel Bogaerd voegde er eene korte levensbeschrijving bij en een door Flor. Van Loo gesteendrukt portret der dichteres versiert het boek, dat de uitgever Deseyn in eenen netten omslag in de wereld zond.

P. Kel.

II.
De schat van den uitwijkeling. Roman door Prosper Van Breuseghem, Antwerpen, Florent Melsen, 1887.

‘De Schat van den Uitwijkeling’ niet als een meesterwerk, maar slechts eventjes als een roman vieren, die aan vinding, stijl en karakterschildering het meest alledaagsche te boven komt, ware én der waarheid én der ontwikkeling van den jeugdigen schrijver te kort doen. Zoo er waarlijk talent in hem steekt, dan zal de koude juiste oordeelvelling hem welkom klinken; en zoo wij het over zijne begaafdheid mis hebben....

De hoogstens twintigjarige Prosper van den Br. - maar waarom het incognito verraden - onze vriend Prosper Van Breuseghem heeft Conscience gelezen en nogeens Conscience,

[p. 234]

en aan de school van onzen grooten dichter geleerd, wat er waarlijk niet te leeren viel: eenen historischen of half historischen roman te schrijven.

Het mangelt hem aan studie - én van onze klasieken én van de vreemde hoofdschrijvers, zoo oude als nieuwere - aan voldoende kennis van den neêrlandschen taalschat; de eerste, platste uitdrukking is hem de beste; zijn onderwerp zelf gaat dikwijls aan onwaarschijnlijkheid en overdrijving, en, wat spijtiger is, aan niet voldoende uitwerking der meest dramatische toestanden mank; zelfs de geschiedenis van de omwentelingsperiode - het boek loopt over de jaren van 1789 tot 1815: oneerlijk rijkgeworden lieden, die zich later voor den zoon van hun slachtoffer bevinden en hunne diep beminde dochter door het noodlot der bedreven misdaad zonder een gelukkig toeval naar het graf zouden voeren - de geschiedenis van het tijdvak is niet op de beste bronnen bestudeerd; en toch, toch hebben wij het boek, trots zijnen huiveringwekkenden titel, met vreugde gelezen! Daar hebben wij eindelijk eenen der jongeren, die noch bij de melkpap van een onbeduidend dichtbundeltje, noch bij het oppervlakkig afkletswerk van novellen schrijven het ideaal zijner kunst denkt te vinden; die eenen roman aanpakt en dien roman, hetzij dan met menige hierboven reeds aangewezen fout, als intrigue ten minste - verschooning voor de uitdrukking - op zijn' pooten zet.

En daarom durven wij hopen, dat die jonge man moed genoeg in het hart heeft, om trots het leveren van een proefstuk, zijn stiel van de meet af aan te gaan leeren, en met aanhoudend werken van Anna Bijns, van Vondel, van Breedero, van Hooft, ook van de chorifeën der wereldliteratuur, een deel van het geheim hunner kunst te gaan afbidden.

Victor Ponos.