De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 17

[p. 141]

Kroniek.

Letter- en tooneelkunde.

- Koninklijke Vlaamsche Academie voor Taal- en Letterkunde. - Wedstrijden voor het jaar 1887. - Eerste vraag. - Oudgermaansche Taalkunde. - Men vraagt eene verhandeling over de verbinding der volzinnen in het Gotisch. De schrijver zal niet alleen de verschillende wijzen van samenvoeging aanduiden, maar ook het gebruik der tempora en modi in den bijzin onderzoeken en de gevallen aangeven, waarin een bijzin door den infinitief of het participium vervangen wordt.

Tweede vraag. - Middelnederlandsche Taalkunde. - Men vraagt eene stelselmatige lijst van al de uitgaven van Middelnederlandsche werken en van de studiën over Middelnederlandsche Taal- en Letterkunde, verschenen hetzij afzonderlijk, hetzij in uitgaven van geleerde Genootschappen, Tijdschriften enz.

De mededinger raadplege, onder andere, de werken van von Goedeke (Karl). Grundrisz zur Geschichte der deutschen Dichtung aus den Quellen. Dresden, 1862. (Ter Boekenverzameling van de Gentsche Hoogeschool.)

Hoffmann von Fallersleben. Uebersicht der mittelniederländischen Dichtung. (Zweite Ausgabe) Hannover, 1857. (Ibidem).

Catalogus der Bibliotheek van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden. (Ibidem).

Men zal, zooveel mogelijk, de openbare boekenverzamelingen aanduiden, waar de aangehaalde werken te vinden zijn.

Derde vraag, - Taalzuivering. - Eene alphabetische lijst opmaken van onnederlandsche of bastaardwoorden, die bij 't volk of in gedrukte schriften meest gebruikt worden; voegende naast elk zulk woord het evenveel beduidend echt Nederlandsch woord, voor zooveel het nog, 't zij in enkele plaatsen, 't zij overal, in levend gebruik te vinden zij.

Vierde vraag. - Letterkunde. - Lofrede op Jan-Frans Willems.

De schrijver zal de diensten doen uitschijnen, door den hoofdman der Vlaamsche beweging aan de taal, de letterkunde en het volk bewezen. De stijl zal vooral in aanmerking genomen worden.

Vijfde vraag. - Vaderlandsche geschiedenis. Een boek, in den volkstrant, waarin bewezen wordt dat de vrijheden, welke het Belgische volk genieten mag, niet te danken zijn aan de Fransche republikeinen van het einde der vorige eeuw.

Zesde vraag. - Vaderlandsch tooneel. - Groot is het belang, dat het Vlaamsch tooneel inboezemt. Echter kan men niet betwisten dat onze schouwburg onder den invloed van

[p. 142]

vreemde tooneelen gesticht werd. Ernstige maatregelen dienen genomen te worden om op ons vaderlandsch tooneel eenen oorspronkelijken, eigenaardigen stempel te drukken.

De Academie verlangt eene verhandeling over het hedendaagsch Nederlandsch tooneel in België. - De schrijver zal, na eene bondige historische inleiding, de maatregelen onderzoeken, sedert 1830 ter heropbeuring van dit tooneel genomen, en de baan trachten aan te duiden, die de schrijvers dienen te volgen om aan hunne gewrochten eene vaderlandsche, degelijke en oorspronkelijke richting te geven.

VOORWAARDEN. - Voor de wedstrijden worden enkel handschriften en niet te voren uitgegeven stukken aanvaard.

De werken moeten leesbaar in het Nederlandsch geschreven en voorzien zijn van eene kenspreuk of teeken, te herhalen op den gesloten omslag van eenen brief, behelzende den naam en de woonplaats van den schrijver. Volkomt deze aan de laatste bepaling niet, dan kan de prijs hem geweigerd worden.

De schrijver van elk bekroond werk zal namens de Academie eene belooning ontvangen van 600 francs, ofwel eenen gedenkpenning van gelijke waarde.

De mededingende handschriften moeten bij den bestendigen Secretaris (Fr. de Potter, Godshuizendreef, 29) ingezonden zijn voor den 1 November 1887. Degene na den voorgeschreven dag ontvangen, of zulke, welker opstellers zich op eenige manier zullen doen kennen, worden uit den wedstrijd gesloten.

De Academie eischt de grootste nauwkeurigheid in de aanhalingen en vraagt uit dien hoofde, dat de mededingers de uitgaven, alsook de bladzijde der door hen aangehaalde boeken, zouden aanduiden.

Eindelijk meent de Academie den mededingeren te moeten berichten dat al de handschriften, aan haar oordeel onderworpen, als haar eigendom in hare archieven bewaard blijven. Niettemin zullen de mededingers er, te hunnen koste, een afschrift van kunnen bekomen, mits overeenkomst met den bestendigen Secretaris.

Gent, 16 Februari 1887.

De bestendige Secretaris,

Fr. DE POTTER.

De Bestuurder,

P. WILLEMS.

- Aangekondigd om te verschijnen: Langs naakte dreven, schetsen en gedichten door Isidoor Albert. Het boek zal nagenoeg 120 blz. beslaan en den inschrijvers afgeleverd worden tegen fr. 1.25.

- Taal- en Letterkundig Congres. - De Portefeuille meldt dat de hhn. J.-N. Van Hall en N. de Roever de noodige stappen aanwenden om te Amsterdam eene regelingscommissie te vormen voor het taal- en letterkundig congres, dat dit jaar in deze stad zou plaats grijpen. Wij hopen van harte dat deze heeren hunne loffelijke pogingen met den besten uitslag mogen bekroond zien.

- Koninklijke Academie. - In de Koninklijke Academie van België, Klas van Letteren, zijn de volgende Nederlandsche werken ingekomen voor den prijskamp 1887:

1. Op de vraag over Jan van Boendaele, een stuk met kenspreuk: Vero pro gratiis.

[p. 143]

2. Op de vraag van eene geschiedenis of eene monographie eener Vlaamsche stad of gemeente van België (prijs Anton Bergman): eene Geschiedenis der vrijheid Arendonck, door Th.-Aug. Welvaarts, en eene Geschiedenis der gemeente Berchem, door J.-B. Stockmans.

- De novelle ‘Broodnijd’ welke wij in deze aflevering mededeelen, maakt deel van eenen bundel novellen: Schetsen en Verhalen door R. Stijns, ongeveer 180 blz. groot, die eerlang het licht zal zien tegen den prijs van 1.25 fr. Zooals onze lezers weten, is de schrijver geen nieuweling meer; een groot getal novellen zagen reeds van hem het licht en werden door het publiek gesmaakt. Wij hopen dan ook dat deze nieuwe uitgave veel bijval moge genieten.

- De laatst verschenen Vlaamsche Bibliographie voor 1886, uitgave van het Willemsfonds, geeft de verdeeling van elk vak van kunst en wetenschap. Aldus verschenen op het gebied van bibliographie, tijdschriften, verzamelingen van gemengden inhoud, jaarboeken en almanakken, 42 nummers; op dat van godsdienst, zedekunde, kerkelijke geschiedenis, 55 nummers; van rechtsgeleerdheid, staatkunde en staathuishoudkunde 17; van aardrijkskunde, reizen, geschiedenis, 32; van reken-, meet-, natuur-, schei- en werktuigkunde, 17; van natuurlijke geschiedenis, land- en tuinbouw, 19; van opvoeding en onderwijs, kinder- en schoolboeken, 54; van geschiedenis der letterkunde, critiek, taalkunde, Vlaamsche beweging, 48; van gedichten, tooneelstukken, romans en verhalen, 126; van schoone kunsten eindelijk, 9; te zamen 419 nummers.

Vlaamsche belangen.

- Op het einde der maand April zal de Nederduitsche Bond van Antwerpen den 25^sten verjaardag van zijn bestaan feestelijk vieren. Voor deze gelegenheid heeft de Heer Willem van Rijswijck, zoon van onzen volksdichter Theodoor van Rijswijck, een groot gedicht vervaardigd, dat men zegt zeer verdienstelijk te zijn. De heer Aloïs Berghs, oud-leerling van Peter Benoit, heeft een gedeelte van dit zangdicht, onder andere het Lied van den Bond in muziek gebracht; het overige van het werk zal door den dichter gedeklameerd worden.

De Nederduitsche Bond heeft aan onze Vlaamsche Beweging zoovele en onschatbare diensten bewezen, dat wij niet twijfelen of zijn verjaringsfeest zal door velen met vreugde gevierd worden.

Toonkunde.

- De Brugsche stedelijke commissie der Breidel en de Conincfeesten schrijft een toonkundigen wedstrijd uit, waartoe de toondichters uitgenoodigd worden welke zich in de hierna genoemde vereischten bevinden:

1^o	De toondichters welke in Brugge geboren zijn;
2^o	Deze die Brugge bewonen;
3^o	Degene welke leerlingen of oudleerlingen zijn der Brugsche muziekschool.

[p. 144]

Wordt gevraagd: het op toonzetten van het zanggedicht getiteld: Hymne aan Breidel en de Coninck.

Het muziek dezer cantate moet:

A. Gansch oorspronkelijk en onuitgegeven zijn:

B. Geschikt om, op de Groote Markt van Brugge, tijdens de onthulling der standbeelden uitgevoerd te worden door koren met begeleiding van orkest. Het is wenschelijk dat de uitvoering ten hoogste een half uur dure De partituur moet vóór den 15 April 1887 vrachtvrij aan den heer Ronse, schepen van Brugge, toegezonden worden. Een prachtig eermetaal en eene som van 500 frank zullen den opsteller van het verdienstelijkste werk aangeboden worden. De plechtige bekroning zal tijdens de Breidel en de Coninc-feesten geschieden.

Sterfgeval.

- Eduard Douwes Dekker, beter gekend onder zijnen schrijversnaam Multatuli, is den 19ⁿ Februari 1887 overleden te Nieder-Inghelheim in Duitschland. Hij werd geboren te Amsterdam den 2 Maart 1820. In Juni 1837 trok hij naar Java, waar hij weldra in landsbetrekking geplaatst werd, en zich op de hoogte stelde van al de onrechtvaardigheden, die de Javanen te verduren hadden. Ziende dat al zijn pogen om daaraan te verhelpen niet baten mocht, nam hij zijn ontslag, keerde naar het moederland terug, en gaf zijn meesterstuk uit: Max Havelaar, dat heel Nederland in opschudding bracht.

De voornaamste werken van Multatuli zijn:

1860.	Max Havelaar of de Koffieveilingen der Nederlandsche Handelsmaatschappij. (Vijfde druk).
1861.	Minnebrieven. (Zevende druk).
1862.	Over vrijen arbeid in Nederlandsch-Indie en de tegenwoordige koloniale agitatie. (Vierde druk).
	Ideeën. 1^e bundel (zesde druk).
1864.	De bruid daarboven. Tooneelspel in vijf bedrijven. (vijfde druk).
	Ideeën. 2^e bundel. (Zesde druk).
1870.	Ideeën. Nieuwe bundel. (3^e deel).
1871.	Duizend en eenige hoofdstukken over specialiteiten.
1872.	Ideeen. 4^e bundel. (Tweede en derde druk).
	Millioenen studien.
1873.	Ideeën. 5^e bundel. (Tweede druk).
	Ideeën. 6^e bundel. (Tweede druk).
1874.	Ideeën. 7^e bundel. (Tweede druk).
1875.	Vorstenschool. Drama, (overgedrukt uit Ideeën bundel IV). Tweede druk.

Nieuwe Uitgaven.

-	Het Loterijbriefje door Jul. Verne, Met talrijke houtgravuren. Rotterdam, Jac. Robbers. Antwerpen, Jan Boucherij. Prijs: 2.50 fr.
-	Kerk en Staat onder de Frankische koningen der 6^e eeuw, door Alf. Seresia. Met teekeningen van Arm. Heins. Uitgave 114 van het Willemsfonds. In 8^o, 162 blz. Gent, J. Vuylsteke.
-	In de Val, blijspel in 1 bedrijf door K.H. De Queker. In 16^o, 35 blz. Brussel, N. De Bremaeker. Prijs: fr. 1.00
-	Edelgesteenten. Bloemlezing. Proza en poëzie uit Zuid-Nederlandsche schrijvers, verzameld door Jan Boucherij. In 8^o, 174 blz. Lier, Joz. van In & C^o.