| |
Kroniek.
Letter- en tooneelkunde. - Prijskampen.
- Teyler's tweede Genootschap schrijft de prijsvraag uit het vak der dichtkunst: ‘een tooneelspel, genomen uit Hollandsche toestanden,’ opnieuw uit. - De prijs bestaat in een gouden eerepenning ter waarde van 400 gulden. - De antwoorden worden ingewacht tot 1 April 1886, te Haarlem, aan het Fundatiehuis van wijlen den heer P. Teyler van der Hulst. Uiterlijk 1 Mei 1887 zal de uitslag worden bekend gemaakt.
- In den prijskamp voor eene novelle, door het ‘Davidsfonds’ uitgeschreven zijn er twee stukken ingezonden: 1o Eduard (zonder kenspreuk); 2o De geschiedenis van Oom Jacob (met kenspreuk: ‘Helaas, hoe vlieden onze dagen’ enz.
Tot rechters zijn benoemd de heeren F. De Potter, Roëll, Rogiers, A. Snieders en Verhoef.
Werd ingezonden: een handschrift van den heer Th. Sevens: Onze nuttige huisdieren. - Beoordeelaars: de heer kanunnik Martens en lg. de Beucker.
- Onze medewerker Julius de Geyter zal eene nieuwe uitgave in het licht zenden van zijn Reinaart de Vos, welke destijds in het letterkundig Pantheon van H.A.M. Roelants te Schiedam verschenen is. Vele verbeteringen heeft hij aan
| |
| |
deze uitgaaf toegebracht. Wat vooral belangrijk zal zijn is de Voorrede over den Middeleeuwschen versbouw, bewerkt naar een gansch nieuw stelsel, en hetwelk, zoo verzekert men ons, opschudding zal verwekken in de geleerde wereld. Deze voorafgaande studie zal voor titel dragen: ‘De regels van den middeleeuwschen versbouw in Dietsch en Duitsch, en onderzoek naar de quantiteit in Oudduitsch en Gothisch.’
- Zelden is het gezegde: de afwezigen hebben ongelijk, meer van toepassing geweest dan op de zitting van Donderdag, 5 Febr. van de afdeeling van Nederlandsche letterkunde in den Kunstkring te Antwerpen.
Inderdaad, de voorlezing van dichter Pol de Mont van zijne gedichten Op Schaatsen, de Meditatiën van Noldus Snoeck en Vogelkens-idylle is keurig geweest, en heeft bij het talrijke publiek welverdiende en warme toejuichingen uitgelokt.
Onze beste gelukwenschen aan den dichter.
- Het Davidsfonds heeft zijne uitgaven voor 1885 volgenderwijze vastgesteld:
1o Jaarboek; 2o Naar Rome en Jeruzalem, door A. Oomen; 3o Zonder God, verhaal door Ren. Snieders; 4o Vaderlandsche historie, door David (1e deel).
- Volgens het Jaarboek van het Willemsfonds voor 1885, is het getal leden dier vereeniging thans 4,299, waarvan l10 in Noord-Nederland.
- De laatste roman van Aug. Snieders, De Nachtraven, werd tot nu toe op 12500 ex. gedrukt, namelijk 6500 ex. voor België en 6000 voor Holland. Voorzeker een schoon getal, dat weinig Zuid-Nederlandsche boeken mochten bereiken.
- De Vereeniging van Nederlandsche Letterkundigen telt thans 90 leden; de koninklijke goedkeuring is gevraagd en zoodra die verkregen is, zal de Vereeniging kunnen optreden. Zonderling is het, dat er bijna geen leden uit Zuid-Nederland zijn toegetreden en dat er zich slechts drie schrijfsters hebben aangemeld. Terwijl vele dames dikwijls klagen, dat zij miskend en vergeten worden, is het een merkwaardig teeken, dat zij, waar de schrijvers toetreden en schrijfsters gelijkelijk worden uitgenoodigd, met zeldzame eenparigheid
| |
| |
besluiten, om de bestaande Vereeniging als niet bestaande te beschouwen.
- Dezer dagen werd te 's Gravenhage een eigenaardig feest gevierd, namelijk het 25-jarig jubileum van den welbekenden Spectator. Oorspronkelijk door den ouden heer Smîts (Lindo) en den heer L. Mulder gesticht, werd dit weekblad spoedig een litterarisch-satyrisch tijdschrift, dat ook op politiek gebied zijne sporen wist te verdienen, vooral door zijne geestige teekeningen, die in 't begin vooral aan de teekenpen van Alex. Verhuel te danken waren.
Zooals men weet, is de bekende Vosmaer (Flanor) er heden ten dage de opsteller van. Vele der oude garde staan hem nog immer ter zijde en die waren 't, welke zich verleden week in gezellig samenzijn vereenigden om de stichting te herdenken en op 't ‘lang leven’ van den litterarischen bruidegom te toosten.
- Binnenkort zal, als vervolg op de Litterarische Schetsen en Kritieken van dr. Jan ten Brink, bij den uitgever Sijthoff te Leiden eene nieuwe volledige uitgave van ten Brink's romans en novellen verschijnen. Eene voorrede heeft de schrijver daartoe reeds geschreven.
| |
Beeldende kunsten.
- Tentoonstellingen. - Te Rotterdam. Opening 31 Mei, uiterste datum voor inzending 16 Mei.
Voor inlichtingen zich te wenden tot W. Veders, Boompjes 42, Rotterdam.
Te Glascow. Opening 3 Februari. Voor alle meedeelingen zich te wenden tot M. Rob. Walker, secretaris van het Instituut van schoone kunsten te Glascow (Engeland.)
Te Pau. Voor inlichtingen, schrijven aan Mr L. Sers, voorzitter der maatschappij ‘Les amis des arts’, te Pau (Basses Pyrenées) Frankrijk.
Te Parijs. Opening 1 Mei. Laatste datum van inzenden voor schildering, teekening, akwarellen, enz. 14 Maart; voor beeldhouwwerk, gravuur, bouwkunde enz. 6 April.
Te Brussel. Geschiedkundige tentoonstelling van etsen en gravuren.
- Een tot nu toe onbekende tryptiek van Van Eyck zou te Vannes bij Tournan ontdekt zijn. De verschillende pan- | |
| |
neelen stellen voor: 1o O.L.V. Boodschap, 2o aanbidding der engelen bij de kribbe; 3o de Drie Koningen; 4o de Besnijdenis. Het opschrift (niet van den tijd) luidt: Tryptiek van Lodewijk XI, portret van Karel II., Van Eyck. Zou 't stuk geen werk der Van Eycken zijn, toch is 't ontegenzeggelijk van hunne school; het draagt er al de kenmerken van.
- Meester Verlat heeft een drietal stukken voor de Antwerpsche tentoonstelling: Hulde aan de koningin der Bloemen, een avondeffekt Christus tusschen de twee moordenaars en een derde, waarvan het onderwerp onbekend is.
- In Mei aanstaande wordt er te Antwerpen door den onafhankelijken kunstkring eene tentoonstelling ingericht. De voorzitter van den kring is Mr D. Cox, rue de l'Angle, 1, te Brussel.
- Te Brussel in het Kunstverbond stellen de hh. Emile Charlet en Lucien Franck, kunstschilders en Victor Uytterschout, akwarellist een deel hunner werken ten toon. Veel bijval vinden hunne voortbrengsels.
- Een vijftiental tafereelen werden in de tentoonstelling van den Brusselschen kunstkring ‘L'Essor’ verkocht, aan bijzonderen en een tiental werden aangekocht voor den tombola.
- De Wereldtentoonstelling van Antwerpen belooft prachtig te zijn. De gebouwen zijn in 't droog en al de plaatsen ingenomen. Alle takken van nijverheid zullen uitmuntend vertegenwoordigd zijn. Toetreders kwamen uit alle landen, en van de meest beroemde werkhuizen. Vooral Frankrijk zal op den eersten rang staan Uiterst belangwekkende dingen zullen voorkomen. Zoo spreekt men onder andere van de tentoonstelling der werkingen van eene koolmijn. Ook de tentoonstelling der verschillende wijzen van verlichting belooft belangwekkend te zijn.
In de kunstafdeeling heeft er een wijl eene donkere onweerswolk rondgedreven. Zooals wij vroeger meldden gaf de samenstelling van den Jury reden tot ontevredenheid. Een oogenblik was er spraak van onthouding in massa. Algemeen werd er protest aangeteekend; in deze laatste dagen zond een groep jongere kunstenaars een brief aan den
| |
| |
Minister van landbouw en schoone kunsten, om recht te vragen over de eenzijdige samenstelling van den Jury. Nu schijnt de hemel op te klaren, daar men recht wil doen aan die rechtvaardige eischen. Zooals immer zullen er vele benoemden het ambt van jurij-lid niet aannemen; in hunne plaats zal men mannen van verschillende kunstrichting benoemen. Zoo worden alle kunstrichtingen vertegenwoordigd en ieder tevredengesteld. 't Is te hopen dat alles in den haak zal afloopen en er geen breekspel komen zal.
- De 24e driejaarlijksche tentoonstelling van beeldende kunsten, ingericht door de Koninklijke Maatschappij tot aanmoediging der schoone kunsten te Antwerpen, zal dit jaar gehouden worden van 2 Mei tot Octoher.
De daartoe opzettelijk bestemde lokalen zullen in de nabijheid der wereldtentoonstelling opgericht worden.
De jury, zegt de omzendbrief, zal voor de aanneming der werken streng zijn.
Vóór 1 April moeten de kunststukken ingezonden worden. Behalve de Belgische afdeeling, zullen er zoovele afdeelingen gevormd worden als er vreemde staatsbesturen officiëel vertegenwoordigd zijn bij de commissie.
De tentoonstelling zal een oppervlakte hebben van meer dan achtduizend vierkante meters.
Het getal der tentoon te stellen werken is voor de Belgische kunstenaars beperkt als volgt:
700 voor de schilderkunst, 100 voor de teekeningen, waterverfschilderingen enz., 100 voor de beeldhouwkunst, 50 voor de bouwkunde en 50 voor de graveerkunst en iithographie.
De jury van aanneming zal uit 33 leden bestaan. Voor de aanneming der kunststukken worden de 2/3 der stemmen van de aanwezige juryleden vereischt.
Er zal door de Commissie een algemeenen catalogus worden opgemaakt. Wij hopen dat die catalogus in de twee talen zal opgesteld worden.
Er zal een internationale jury worden samengesleld voor de belooningen. Ook zal eene loterij worden gehouden van kunststukken, door de commissie aangekocht.
- Een belangrijk vraagpunt werd dezer dagen in den Antwerpschen gemeenteraad besproken: de herinrichting
| |
| |
der akademie, die schijnt op de lange baan geschoven te zijn. Raadsheer De Winter vroeg hoever het met die belangrijke zaak stond. De h. Burgemeester antwoordde dat minister Beernaert de zaak onderzocht. De hr De Winter wees er toen op hoe hoog tijd het is die zaak in orde te brengen. Met moeite kan men nog klaar komen vóór het hernemen der winterkoersen in oktober. De nieuwe gebouwen zijn klaar, alles wacht en nog leeft het verouderde stelsel van onderwijs voort. Men dient dus de handen duchtig aan het werk te slaan.
Hr Burgemeester antwoordde, dat hij er in eene persoonlijke onderhandeling met den hr Minister op gewezen had, dat, zoo eenige punten in het programma hem niet voldoen mochten, hij voorstellen kon er veranderingen aan te brengen. Hij beloofde dat er in alle geval zou aangedrongen worden op spoedige uitvoering.
En nu een woord van ons. Mocht de hr Beernaert eenige opmerkingen te maken hebben, dan zou wel op het voorplan mogen gesteld worden die hatelijke, domme, onvaderlandsche bepaling: dat niemand tot de akademische leergangen zal toegelaten worden, zonder de Fransche taal machtig te zijn. Is er dan niemand onder de Flaminganten, om dit aan minister Beernaart eens onder het oog te brengen. Jammer, dat er niet één Flamingant in den Antwerpschen raad die opmerking maakte. Laat ons hopen dat die domne bepaling verdwijnen zal; edoch we vreezen erg van neen.
- Beeldhouwer Jef Lambeaux is bezig het model te maken voor de fontein der groote markt te Antwerpen. De figuur van Brabo, die de hand van Antigoon in de Schelde werpt, is bijna voltooid.
| |
Toonkunde.
- De Duitsche dagbladen kondigen aan, dat het zangspel de Zwarte Kapitein van onzen land- en taalgenoot Jozef Mertens op de schouwburgen van Hamburg en Altona zal gespeeld worden. De vertaling is van M. Flemmich, dezelfde die de Oorlog van Benoit in het Duitsch vertaalde. De heer Mertens heeft voor deze vertooning een nieuw bedrijf getoondicht.
- De Kommissie der Wereldtentoonstelling van Antwerpen heeft den dichter Jan van Beers uitgenoodigd een gedicht te maken, ter gelegenheid der opening van de Tentoonstelling. Het zal op muziek worden gebracht door Peter Benoit.
| |
| |
| |
Vlaamsche belangen.
- Een verzoekschrift van de Vlaamsche Conferencie bij de balie van Gent is aan den Minister van Justicie gezonden, waarbij wordt aangedrongen op de regeling van het gebruik der landstalen bij de militaire strafrechtbanken.
- De letterkundige maatschappij De Distel te Brussel heeft zich tot denzelfden Minister gewend, met het verzoek de ontvangers der belastingen te verplichten ook de Nederlandsche taal voor hunne belasting- en beschrijvingsbrieven te gebruiken, zooals de wet het uitdrukkelijk voorschrijft.
- Leergang van Vlaamsche taal voor de Walen. - Door de zorgen van het Gemeentebestuur van Antwerpen werd over eenige dagen die leergang, door het Willemsfonds begonnen, heropend
De inschrijvingen zijn zeer talrijk, ruim een honderdtal.
Dit cijfer strekt onze Waalsche broeders tot eer, evenals ons Stadsbestuur, dat door het instellen van zulken cursus in eene wezenlijke leemte voorzien heeft.
Dinsdag 3 Februari werd de leergang geepend door M. Allewaert, Schepene van Onderwijs, in het bijwezen van den stedelijken opzichter, de leeraars en de ingeschrevene personen, welke laatsten allen verschillende bedieningen in onze stad vervullen.
M. Allewaert deed het groot gewicht van den ingestelden leergang uitschijnen, zoowel onder het oogpunt van maatschappelijke positie als onder nationaal opzicht. Hij maakte in kernachtige woorden den lof van het Wiltemsfonds, dat het eerste die nuttige instelling heeft tot stand gebracht, instelling die het Gemeentebestuur gelukkig is geweest officieel onder hare bescherming te nemen.
Deze hartelijke toespraak werd door al de aanwezigen warm toegejuicht.
Wij wenschen het Antwerpsch stadsbestuur geluk met het invoeren van dezen leergang, en zijn overtuigd dat hij de beste vruchten zal dragen.
- De Vlaamsche leergangen, ingericht door de Brusselsche Afdeeling van het Willemsfonds, blijken meer en meer aan eene dringende behoefte te voldoen. Onze lezers herinneren
| |
| |
zich dat de heer Van Kalken zijne lessen, vijf jaren geleden, begon met een veertigtal leerlingen en dat de eerste vierjaarlijksche cursus in Juni 1884 gesloten werd met ongeveer 500 leerlingen.
In October 1884 werd eene nieuwe vierjaarlijksche cursus ingericht. De heer Van Kalken, bestuurder van de leergangen, wist de medewerking te verkrijgen van een voldoend aantal leeraars en leeraressen, die zich geheel belangloos aan hunne taak wijden.
De leerlingen zijn dit jaar verdeeld over zes verschillende afdeelingen.
- Over eenige dagen ontvingen wij van wege den heer Hendrix Decoeyer, de onvermoeibare voorzitter der Vlaamsche Harten, uit het Fransche Robaais, eenen Vlaamschen Almanak van het Noorden.
Tot heden bestond, bij onze weet, geen enkel dergelijk iets voor de duizende taalbroeders, die ons Vlaanderen verlaten om in den vreemde het dagelijksch brood te zoeken.
Dank zij het lofwaardige initiatief van den drukker Lefebvre, Doornikschestraat, te Rijsel, is van heden af onze Vlaamschsprekende bevolking niet langer verstooten van dit geringe, en toch onmisbaar boekje, in alle huisgezinnen zoo welkom, vooral wanneer zooals hier het geval is, het nuttige met het aangename gepaard gaat. Markten, feestdagen, foiren, enz., dit alles vindt de bewoner van het Noorderdepartement in zijnen nieuwen almanak.
Wij meenen de tolk te zijn van alle ware Vlamingen, met den heer Decoeyer en den heer Lefebvre onzen innigsten dank uit te drukken voor het goede, het nuttige dat zij voor onze taalbroeders tot stand brachten, en wij geven hun den ten volle verdienden titel van: Ware Vlaamsche Harten!
| |
Sterfgevallen.
- Den 31 December 1884 overleed te Amsterdam de heer I.M. Calisch, in den ouderdom van ruim 76 jaren. Hij was bekend door zijne groote belezenheid en veel kennis van de literatuur, inzonderheid van de Fransche. In zijn onuitgegeven letterkundige nalatenschap komt eene vertaling in Fransche verzen voor van eenige meesterstukken onzer vaderlandsche dichters.
- Een warme flamingant, Jozef de Cort, medestichter met A.J. Cosyn van de Vlaamsche Kunstbode, gewezen opsteller van de Vlaamschgezinde bladen De Vlinder, Ieders Belang, enz, destijds te Antwerpen uitgegeven, is op 9 Feb. laatstleden alhier overleden.
|
|