De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 13

Kroniek.

Letter- en Tooneelkunde. - Prijskampen.

- De uitslag van den grooten wedstrijd van Nederlandsche tooneelkunde, uitgeschreven door de maatschappij Momus, te Maastricht, is als volgt:

Drama. 1^e Prijs ‘Jan van Beers’ van Utrecht, 2^e prijs ‘Vrij Vooruit’ van Schaarbeek (België), 3^e prijs gedeeld tusschen ‘Vreugdendal’ van Breda, en de ‘Jonge Tooneelliefhebbers’ van Brussel, 4^e prijs gedeeld tusschen ‘Tollens’ van Delft, en ‘Wijngaard’ van Brussel.

Tooneel- of Blijspel 1^e prijs ‘Vreugdendal’ van Breda, 2^e prijs gedeeld tusschen de ‘Vlaamsche Kring’ van Tongeren en ‘Jan van Beers’ van Utrecht, 3^e prijs ‘St-Cecilia’ van Hasselt (België), 4^e prijs ‘Dramatisch Gezelschap’ van Roermond.

Beste uitspraak. 1^e prijs ‘Jan van Beers’ van Utrecht, 2^e prijs ‘Tollens’ van Delft.

Beste tooneelspeelster in drama (Dilettante). Mevrouw Eggers-Roos, van ‘Jan van Beers’ van Utrecht, idem (van beroep) mevrouw van Sant, van ‘Vrij Vooruit’ van Shaarbeek.

Beste tooneelspeler in drama. De heer K. de Jager, van de ‘Jonge Tooneelliefhebbers’ van Brussel.

Beste tooneelspeelster in blijspel (Dilettante). Mej. Moreels, van de ‘Jonge Vlamingen’ van Antwerpen, id. (van beroep) Mevrouw Desomme, van het ‘Dramatisch Gezelschap’ van Roermond en ‘Oefening baart Kunst’ van Echt.

[p. 236]

Beste tooneelspeler in blijspel. De heer Groote Woortmann, van ‘Jan van Beers’ van Utrecht.

Eereprijzen buiten wedstrijd: Mevrouw Frenkel-Bouwmeester en mevrouw C. Beersmans.

- De maatschappij De Tony's Vrienden, van Lier, schrijft eenen internationalen prijskamp uit voor het opvoeren van oorspronkelijke drama's en blijspelen, gedurende den winter van 1883-84.

- Een groep van letterkundigen heeft het gedacht opgevat eene betooging in te richten ter eere van den heer Camille Lemonnier, den gunstig gekenden Fransch-Belgischen schrijver van verscheidene romans.

- Het Algemeen Bestuur van het Willemsfonds heeft uitgegeven: 1^o Voorzitter Garfield, door Emile de Laveleye (vertaald uit het Fransch). 2^o Het geschenk van den jager, door vrouwe Courtmans, geboren Berchmans (bekroond door het Belgisch Staatsbestuur met den vijfjaarlijkschen prijs van Nederlandsche letterkunde).

- Te Watou is eene nieuwe tooneelmaatschappij ingericht, onder den titel van: De Vlaamsche Herten, met kenspreuk ‘Oefening kweekt kunst’. De nieuwingerichte maatschappij heeft op Maandag 7 en Dinsdag 8 Mei ten tooneele gevoerd: 1^o De twee dooven, 2^o Joris de Ticheldekker, en 3^o Een lastige Overbuur.

- Op Maandag, 2^e Sinksendag, heeft te Maldegem in Oost-Vlaanderen het feest plaats gehad ter eere van de Zuidnederlandsche schrijfster Vrouwe Courtmans, geboren Berchmans. Een prachtig weder heeft deze nederige huldebetooging opgeluisterd. Eene menigte maatschappijen hebben aan den stoet deel genomen, welke ter eere der gevierde schrijfster werd ingericht. Behalve haar prachtig geschilderd portret, door den kunstschilder J. Van Biesbroeck vervaardigd, werd haar aangeboden een kunstalbum, door de afdeeling van het Willemsfonds te Brussel, waarin talrijke Vlaamsche schrijvers eenige regelen van hun geschrift hebben geplaatst en waarvoor velen onzer beste artisten eene teekening hebben vervaardigd. De maatschappij, de Distel van Brussel, heeft haar ook een dergelijk album geschonken. Snellaertskring van Gent heeft haar een kunst-adres en eenen bloemtuil aangeboden. Al de plaatselijke comiteiten hebben aan de dich-

[p. 237]

terlijke schrijfster van Griselda, het Geschenk van den Jager, de gezegende Akker, en zoo menig ander treffend en roerend verhaal, bloemtuilen aangeboden. De leden van de inrichtingscommissie hebben haar tuilen en kronen, en in een album hun portret geschonken. Nooit zag Maldegem zooveel volk in zijn midden. Des avonds werd een schoon vuurwerk afgestoken en waren de huizen der gemeente verlicht, als huldeblijk aan haar, die sinds zooveel jaren den Vlaamschen stam door hare geschriften heeft verheerlijkt. Mev. Courtmans is Ridder der Leopoldsorde benoemd.

- Het Eeuwgetijde van Hugo Grotius. - Noord-Nederland vierde op 9 en 10 April het 3^e eeuwgetijde van Hugo De Groot, meer als Hugo Grotius bekend. Den 9 April had te Amsterdam eene bijeenkomst plaats in het Odeon. Pastoor J.W. Brouwers heette in verzen de aanwezigen welkom en deed het doel der vergadering kennen. Dit doel was de vereering van een groot man en de mededeeling van den uitslag der bij deze gelegenheid uitgeschreven prijsvragen.

De eerste dier prijsvragen bestond in een gedicht, ter eere van Nederlands kunst en wetenschap, vertegenwoordigd in de zeventiende eeuw door Rembrandt, Grotius en Vondel. De jury bracht haar verslag uit. Van de acht ingekomen antwoorden is een onder de zinspreuk: o terque beati, eenparig der bekroning waardig gekeurd, waarvan als schrijfster bekend gemaakt werd Mejufvrouw Louise Stratenus.

De tweede prijsvraag was van tweeledigen aard: een beeld van Grotius en eene groep van Vondel en Grotius. Van de vier ingekomen ontwerpen voor het eerste gedeelte is een, ingezonden onder het motto: Gerechtigheid, den prijs waardig gekeurd. Het is gebleken te zijn ingezonden door den Heer S. Miedema te Rotterdam. Voor de groep is slechts éen antwoord ontvangen en ook den prijs waardig gekeurd. Het draagt den naam van den Heer J.L. Stracké, junior.

Ten slotte werden door de Heeren Hofdijk, H.C. Rogge, Joan Bohl en Alberdingk-Thijm voordrachten ter eere van Grotius gehouden.

Den volgenden dag was het eigenlijke officiëele feest, te Delft.

Een niet zeer talrijk gezelschap vereenigde zich te 1 uur ten raadhuize, De burgemeester riep hun een welkom toe en

[p. 238]

sprak zijne vreugde uit, dat het standbeeld van Hugo De Groot te Delft, zijne geboortestad, zou verrijzen. Daarop werd door den Heer Vosterman Van Oye eene genealogische studie, der familie De Groot opgedragen, aan het gemeentebestuur van Delft aangeboden. De vestibule van het raadhuis was met bloemen versierd, waartusschen het portret van De Groot prijkte. Het bekroond ontwerp van het standbeeld, ingezonden door den Heer Miedema, was ter bezichtiging gesteld. Te twee ure verliet de stoet het raadhuis. In de kerk waren veel genoodigden aanwezig. Het kamerlid de Heer Cremers hield eene feestrede, waarin hij herinnerde aan het leven van De Groot, en hing een prachtigen krans van zilverbladen met linten, waarop 1583 - 10 April - 1883, aan het praalgraf.

Denzelfden avond had te Amsterdam, in den schouwburg van Lier, de vertooning plaats van een tooneelstuk, door den Heer Alberdingk-Thijm ter eere van Grotius vervaardigd.

Beeldende kunsten.

- De Koninklijke Maatschappij van Schoone Kunsten te Gent, heeft aan al de kunstenaars van het land en den vreemde eene uitnoodiging gezonden, om deel te nemen aan de 32^e driejaarlijksche tentoonstelling, welke den 26 Augusti geopend wordt

Het Staatsbestuur heeft ter beschikking van de maatschappij 15 gouden medaliën gesteld, voor de verdienstelijkste werken.

De stad Gent en het Gouvernement zullen 50,000 fr. besteden voor den aankoop van werken voor ons Muzeum. Verscheidene belangrijke aankoopen zullen verder worden gedaan voor de tombola, door de maatschappij ingericht.

In de laatste tentoonstelling zijn alhier 136 tafereelen en kunstvoorwerpen verkocht, voor eene som van 205,270 fr. en gedurende de vier laatste tentoonstellingen beliep het getal verkochte kunstvoorwerpen 691, voor eene som van 906,340 fr.

Dat is eene goede aanbeveling voor de artisten, die hunne werken willen zenden.

De tentoonstelling zal sluiten den 4 November.

De kunstvoorwerpen moeten vòór den 28 Juli 1883 toegezonden zijn.

- De stad Antwerpen heeft voor 50.000 fr. de prachtige schilderij aangekocht van Jordaens: Zoo de ouden zongen,

[p. 239]

zoo piepen de jongen. Ziedaar eene goede aanwinst voor het Antwerpsch muzeum.

- De herstellingswerken aan den linkervleugel van het Stadhuis van Brussel zullen weldra aanvangen. Heel de gevel langs de Stadhuisstraat zal herbouwd worden, zooals hij was in de XV^e eeuw. Het gouvernement en de provincie zullen tusschenkomen in de onkosten, die geschat worden op 300,000 franks. De kleine beelden, welken dien gevel versieren, kosten alleen 180,000 fr. Tusschen die beelden bevinden zich die van Filips-den-Goede, van Karel-den-Stoute, Maria van Burgondië en Maximiliaan van Oostenrijk, die vroeger eene plaats vonden in de nissen van den kleinen toren, langs de westzijde van het gebouw.

- Een Vlaamsche kunstschilder, Balthazar Solvijns, had op het einde der 18^e eeuw, in Bengalen, een aantal akwarellen uitgevoerd, die bestemd waren voor een groot werk over de zeden en gewoonten der Hindous, verschenen te Calcutta in 1799. Het Kensington Museum, te Londen, heeft thans 248 van die akwarellen aangekocht.

- Academie van schoone kunsten te Antwerpen. - Prijs van Rome.

De jury heeft de zes volgende personen, tot den voorloopigen kampstrijd aangenomen.

1^o De heeren E. Verbrugge, van Brugge; 2^o De Geetere, van Amiens; 3^o J. Rosier, van Lanaeken; 4^o G. Fichefet, van Brugge; 5^o F. Van Acker, van Brugge; 6^o A. Vanderlick. van Leuven, en G. Van Strijdonck, van Bergen (Noorwegen).

Bij koninklijk besluit van den 3 Mei zijn benoemd tot leden van de jury gelast met het beoordeelen der werken van den prijskamp van schilderkunst, voor den prijs van Rome, dit jaar geopend: de heeren J. Geefs, Ed. Fetis, J. Portaels, K. Verlat, De Taeye, Hennebicq, Bourlard, V. Lagye en J. Stallaert. De heeren X. Mellery en Beaufaux zijn benoemd tot plaatsvervangende leden.

Toonkunde.

- De heer C. Van der Linden, de welbekende Dordrechtsche musicus, heeft een werk voor mannenkoor en solo gecomponeerd ‘Vriendschap’, tekst van C. Eller, naar het Duitsch van mevr. Heinze-Berg. De ‘Caecilia’ oordeelt daarover zeer gunstig.

[p. 240]

- Men gaat te Weenen eene oude schuld kwijten: een waardig gedenkteeken oprichten voor Mozart. Reeds is er, onder het vóórgaan van den generaal-intendant baron Hoffmann, tot dit doel eene inschrijving geopend.

- In den Hofschouwburg te Munchen heeft de opvoering plaats gehad van de gezamenlijke opera's van Richard Wagner. Den 20 April begon de reeks met Rienzi en 14 Mei werd zij geëindigd met de Götterdämmerung. Van het begin tot het einde was de schouwburg goed bezet. Volgens opgave van den intendent van dezen schouwburg werd aldaar gegeven: Rienzi sedert 27 Juni 1871 - 20 maal, Der Fliegende Holländer, sedert 4 December 1864 - 60 maal, Tannhäuser sedert 12 Augustus 1855 - 115 maal, Lohengrin seder 28 Februari 1858 - 93 maal, Tristan und Isolde sedert 10 Juni 1865 - 23 maal, Die Meistersinger von Nürnberg sedert 21 Juni 1868 - 30 maal, Das Reingold sedert 22 September 1869 - 14 maal, Die Walküre sedert 26 Juni 1870 - 22 maal, Siegfried sedert 10 Juni 1878 - 17 maal en Götterdämmerung sedert 15 September 1878 - 15 maal, dus allen te zamen 409 maal.

Sterfgeval.

- C. Willems, hoofdopsteller-uitgever van de Kunstbode van Maldegem en van het weekblad De Brugsche Beiaard is op 30jarigen ouderdom te Maldegem overleden. Enkele dichtstukken van zijne hand verschenen in dit tijdschrift. Hij was een overtuigde en moedige verdediger onzer taalrechten.

Nieuwe uitgaven.

-	Inlandsche Novellen. Volkstafereelen naar Em. Greyson en Cam. Lemonnier door J. Moruanx. Met 2 etsen van Th. Gérard en E. Vanden Bussche. Roeselare, De Seyn-Verhougstraete, uitgever. 266 blz. fr. 2,00.
-	Kermisgasten. (Een dag uit het leven eener herbergtafel) door Theophiel van Haesendonck. Antwerpen, Louis Legros. 62 blz. fr. 1,00.

Aangekondigd:

Door De Seyn-Verhougstraete, Uitgever te Roeselare:

1.	Goedkoope uitgave der volledige werken van vrouwe Courtmans, geb. Berchmans. In deelen van ruim 200 blz. elk fr. 1,50.
2.	Beersel bij Brussel, monografie door Teirlinck-Stijns. Prijs. fr. 1,50.
3.	Meer licht! Eerste illuminatie, vlammetjes van oortjeskaarsen, aangestoken door Remo. Prijs fr 1.50.