De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 12

Kroniek.

Tooneel- en letterkunde.

- In den schoot der Volksmaatschappij de Veldbloem, te Brussel, is er eene afdeeling gesticht onder den titel: Grievencomiteit. - Het zal zich moeten gelasten met het verzamelen aller feiten in strijd met de Vlaamsche taalwetten; het zal ze aan het hooger bestuur bekend maken en ook de gegrondheid der Vlaamsche grieven van allen aard doen uitschijnen en er door alle mogelijke middelen de volledige verdwijning van bewerken.

Het comiteit richt zich tot alle oprechte Vlamingen en Vlaamschgezinde kringen en verzoekt ze hem alle mogelijke inlichtingen over het slecht of wel niet uitvoeren der voor-

[p. 524]

noemde wetten te willen toesturen. Het rekent ook op de krachtige medehulp van alle Vlaamsche dagbladschrijvers en vraagt hun om tot het kleinste feit in strijd met de wetsbepalingen te willen verkondigen.

- Op Zondag, 8 October l l. is op het kerkhof te Deurne bij Antwerpen de gedenksteen onthuld, opgericht aan Edmond van Herendael, eenen der medestichters van dit tijdschrift, en overtuigden Vlaming. Vier redevoeringen werden te dezer gelegenheid uitgesproken, namelijk door G. Schoiers, namens de commissie: door H. Claes, namens den Nederduitschen Bond, door H. Kennes, namens het Vlaamsche Volk en door J. Vanden Oever, in naam der vereeniging Jan Frans Willems. Het gedenkteeken is in blauwen steen vervaardigd door Van Elsen en prijkt met het medaljon van den afgestorvene door L. De Vriendt.

- Vòòr eenige dagen is bij de firma Broese & C^ie te Breda verschenen het verslag van de ‘Handelingen van het XVIII^e Nederlandsch taal- en letterkundig congres, gehouden te Breda den 31 Augustus, 1, 2 en 3 September 1881.’

Als men bedenkt, dat van vroegere congressen de verslagen eerst na jaren verschenen en van sommige de verslagen zelfs nog altijd ontbreken, dan mag men het bestuur van het jongste Bredasche Congres inderdaad geluk wenschen, dat het zich reeds na verloop van ruim een jaar in staat zag gesteld de Handelingen daarvan in druk aan te bieden. Met de samenstelling van het verslag was belast de heer J. Duparc jr., letterkundige te Breda, een der beide secretarissen van het Congres, aan wiens ijver en talenten de zoo spoedige uitgave van het belangrijke verslag dus wel in de eerste plaats is te danken.

- Bij H.C.A. Thieme te Nijmegen zal binnenkort verschijnen een nieuw geïllustreerd tijdschrift, uitsluitend aan letteren en kunst gewijd en bestemd voor Nederland, België en Noord-Duitschland (Platduitsch). Het zal getiteld zijn: ‘Het album’ en onder redactie staan van den heer J. Hendrik Van Balen, oud redacteur van het Nederlandsch Magazijn, terwijl een aantal letterkundigen zullen medewerken.

- Weldra zal een werk in het licht worden gegeven, dat zoowel voor Nederlandsche als Duitsche taalgeleerdheid van groot belang is te achten. De titel luidt: ‘Briefe von Jakob

[p. 525]

Grimm an Hendrik Wilhelm Tydeman, mit einem Anhang und Anmerkungen herausgegeben von dr. Alexander Reifferscheid, o. Professor der deutschen Philologie zu Greifswald.’ Het boek is opgedragen aan de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde, welke de eigenares is der kostbare stukken, die hier voor het eerst het licht zullen zien en die een welkome bijdrage vormen voor de geschiedenis der Duitsch-Nederlandsche studiën in het eerste derde deel dezer eeuw. Bij deze briefwisseling zijn gevoegd twee brieven van Jacob Grimm aan mr. Willem Bilderdijk, alsmede brieven van Wilhelm Grimm, den broeder van Jacob, van Hoffmann von Fallersleben en Ch. De Villers aan H.W. Tydeman.

- Te New-York werd op 6 October eene vergadering van Nederlanders gehouden om eene vereeniging ter beoefening der welsprekendheid en instandhouding der Nederlandsche taal te stichten. De volgende heeren werden bij acclamati, tot bestuurleden gekozen: L. Hofstee Deelman, president X. Lipman, vice-president, V. Raken, secretaris, J. Keller, penningmeester, Wm. Voetelink, J. Baans en V. Raken, commissarissen. Den heeren Deelman, Baans en Raken werd opgedragen een reglement te ontwerpen en dat op de eerstvolgende vergadering ter goedkeuring voor te leggen. Ter eere der nagedachtenis van een der beroemdste Nederlandsche dichters werd besloten om de nieuwe vereeniging den naam Joost van den Vondel te geven.

Aldus lezen wij in de Telegraaf van Paterson.

- De heer L. Bouwmeester, tooneelspeler te Amsterdam, zond eenige dagen geleden den heer A.C. Loffelt, tooneelcriticus van het Vaderland, een briefje. 't Was een briefje, gelijk minder beschaafde tooneelspelers plegen te zenden aan tooneelreferenten, door wie zij zich miskend wanen. Er was slechts dit verschil, dat die miskende geniën hun naam meestal verzwijgen, en de heer Bouwmeester ruiterlijk den zijnen noemde. 't Feit was echter te onbeduidend om er bij stil te staan; en welkom was deze bijdrage tot 's heeren Bouwmeester's manieren en wellevendheid zeker niemand. Thans evenwel kan wat beters worden gemeld aangaande dien uitnemenden tooneelspeler. Eene briefwisseling - de heer Loffelt deelt het in 't Vaderland mede - had tot uitslag

[p. 526]

‘dat de heer Bouwmeester den moed had ongelijk te erkennen, en inzag, dat wanneer zijn spel door omstandigheden buiten hem soms niet is wat het zijn moet en, dank zijn talent, zijn kan, de criticus, die omstandigheden niet kennende, het recht heeft een hard oordeel te vellen over dat spel,’ en hij verzocht den heer L. voort te gaan zijn spel zoo streng mogelijk te beoordeelen. Terecht schrijft de heer L. dat, nu dit onweer heeft uitgewoed, de verstandhouding tusschen hem en den heer B. beter zal zijn dan zij ooit geweest is. De correspondentie deed de briefkaart vergeven, en een ridderlijke strijd leert partijen elkander waardeeren.

Beeldende kunsten.

- In de driejaarlijksche tentoonstelling van Antwerpen is, behalve aan de schilders en beeldhouwers wier namen wij hebben medegedeeld, ook eene gouden medalie toegekend aan E.F. Leemans, kunstschilder te Antwerpen.

Voor het Muzeum van Antwerpen werden 14 schilderijen en 1 beeldhouwwerk aangekocht. Voor de tombola kocht men 47 schilderstukken, 1 waterverfschildering, 14 gravuren en 9 beeldhouwwerken aan. Door bijzonderen zijn 121 schilderijen, 5 aquarellen en 7 beeldhouwwerken aangekocht geworden.

- De heer H. Langerock, een Gentsche schilder die te Parijs woont, is door den prins van Wallis tegelijk met andere schilders gelast om eenen panorama te schilderen, verbeeldende den slag van Tel-el-Kebir. Deze artisten zijn naar Egypte vertrokken, waar zij ter plaats zelve zichten zullen nemen. Zij zullen het werk te Brussel komen voltooien. De heer H. Langerock heeft den panorama van Nizza geschilderd, dien men zegt een meesterstuk te zijn.

Toonkunde.

- Het nieuwe toonwerk van den componist Richard Hol, de Noordpool is, op 13 November te Utrecht onder zijne directie uitgevoerd door de afdeeling der Maatschappij ter bevordering der Toonkunst, de Utrechtsche mannenzangvereeniging, benevens solisten en liefhebbers.

De heer Richard Hol heeft drie Nederlandsche gedichten op muziek gezet, De liefste komt, van mr. N.C. Van Hall, Serenade, uit het gedicht ‘Een liefde in het Zuiden’, van Fiore della Neve, en Op den vroegen dag, van Frisius. De compositie is aan Prinses Hendrik opgedragen. De liederen zijn

[p. 527]

gezet voor een middenstem, met pianobegeleiding en zeer net uitgegeven door Albert Roothaan te Amsterdam.

- De heer Ed. De Hartog, medelid der commissie voor de afdeeling kunst en wetenschap der internationale tentoonstelling te Amsterdam, heeft aan het centraal comiteit een voorstel gedaan over de afdeeling muziek. Dat voorstel omvat: Een tentoonstelling van muziek en muziekstukken, partìturen (gedrukt of geschreven) van opera's, oratoriën, cantates, kerkmuziek, symphonische orkeststukken en kamermuziek; voorts wetenschappelijke werken over geschiedenis van de muziek en de letterkunde; autografen, brieven en portretten van beroemde tooneelkunstenaars; oude en nieuwere instrumenten. Vier nationale muziekfeesten met koor en orkest, in Augustus, September en October te Amsterdam te houden: nl. een Nederlandsch, een Duitsch, een Fransch en een Belgisch. Een international congres voor muziek, in September te Amsterdam te houden, en een voordracht over muziek.

In verband met het voorstel van den heer Ed. De Hartog verdient de wensch van de Parijsche ‘Ménestrel’ te worden vermeld, dat bij gelegenheid van de tentoonstelling te Amsterdam een conferentie zal worden gehouden over den muzikalen eigendom. Behalve Amerika eerbiedigen alle landen dien, terwijl Holland zich niet stoort aan het internationaal recht, en Fransche muziekstukken nadrukt.

Sterfgeval.

- De Nederlandsche kunst heeft een gevoelig verlies geleden door het overlijden van den beroemden marineschilder Hermanus Koekkoek Sr.. lid der Koninklijke Academie van beeldende kunsten enz., in den ouderdom van 67 jaren. H. Koekkoek was de jongste der drie zonen van den zeeschilder I.H. Koekkoek, en werd in het jaar 1815 te Middelburg geboren. Zijne stukken kenmerken zich door een natuurlijkheid van kleur en een juistheid van teekening, die doen denken aan het werk van zijnen oudsten broeder, den mede zoo beroemden landschapschilder, B.C. Koekkoek. Geen wonder dan ook, dat zijne schilderijen zoowel in den vreemde als in ons eigen land op hoogen prijs worden gesteld. Eene langdurige ongesteldheid maakte een einde aan dit voor de Nederlandsche kunst zoo verdienstelijke leven.

[p. 528]

Consciencefeest.

- De commissie van de Consciencefeest, na rekening van hare werkzaamheden te hebben gegeven, is ontbonden. De geheele ontvangst bedroeg 26,883.79 fr., terwijl de uitgaven 24,823.44 fr. beliepen. Met het overschot van 20 60.35 fr. zal een Feest-Album worden uitgegeven, dat een verslag zal bevatten van alles, wat betrekking heeft op de plechtige huldebetooging van verleden jaar. De commissie, met de verzorging dezer uitgave belast, bestaat uit de heeren Coremans, De Potter, Gondry, Stroobant, Van der Cruyssen en Van Driessche. Er is verder besloten dat al de geschrevene stukken betreffende het Consciencefeest, zooals inschrijvingslijsten, verslagen, briefwisseling, enz., zullen neergelegd worden in de openbare bibliotheek van Antwerpen, Conscience's geboortestad.

Nieuwe uitgaven.

In onze Vlaamsche gewesten. Politieke schetsen door W.G.E. Walter (Virginie Loveling) Tweede uitgave. (N^r 100 van het Willemsfonds, In-8^o 130 blz. fr. 1.25.

Wettelijke bepalingen wegens het gebruik en onderwijs der Nederlandsche taal in Belgie. (Uitgave n^r 99 van het Willemsfonds). In-8^o, 64 blz. fr. 0.50.

Bernard van Silly, dramatische schets in 1 bedrijf, door Emie Callant. In-8^o, 16 blz Gent, bij den schrijver Vlasstraat, 5. fr. 0.50.

Tienden van den Oogst. Gedichten van M. Coens. Roeselare, De Seyn-Verhougstraete. In-8^o 392 blz. fr. 3.75.

Over Reinaert de Vos. Uit de nagelaten prozawerken van Prudens Van Duyse, in 't licht gegeven door Florimond Van Duyse. Roeselare, De Seyn-Verhougstraete In-8^o, 24 blz. fr. 0.50.

Een Handdruk aan Vrienden, door P.P. De Nijs. Ieperen, K. De Weerdt. In-8^o 104 blz. (Bijvoegsel aan het tijdschrift De Volksschool).

De Wijze Bult, boertige alleenspraak met zang; De Lijnvisscher, idem; Jaloezij, idem; Boerenpolitiek. idem. alle vier door Sax. (Woorden en muziek). Brugge, G. Vlietinck en C^ie. Prijs van elk stukje. fr. 1.00.

Aangekondigd.

	Uit het Leven van ons Volk, een novellenbundel door Teirlinck-Stijns, Roeselare, De Seyn Verhougstraete. Prijs, bij inschrijving, 2.25 fr.
-	Een zonderling man, novelle door Emiel Callant. Gent, bij den schrijver. Prijs: 0.50 fr.