De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 6

Het Duitsch tooneel te Antwerpen.

Er bestaat te Antwerpen een Duitsche dillettantenkring, de Liedertafel, die zich met evenveel begaafdheid als ijver ook op de beoefening der dramatische kunst toelegt. Het is, zoo wij 't goed voor hebben, eene afdeeling van den Deutscher Verein, en tot deze vereeniging behooren de voornaamste Duitsche familiën onzer stad.

Van tijd tot tijd noodigt de Liedertafel de talrijke leden des Vereins, ook soms het algemeen publiek, op eene ‘Theatralische Vorstellung’ uit, die onder elk opzicht een puik kunstfeest mag worden genoemd. Zoo hadden wij verleden maand het genoegen er een bij te wonen, dat met een liefdadig doel was ingericht, en in den Nederlandschen Schouwburg plaats had. De zaal was vrij goed bezet, en met genoegen bemerkten wij dat ook een aantal Vlamingen die hoogduitsche vertooning bijwoonden. Overigens, het verdienstelijke kunststreven onzer Germaansche stambroeders is dier belangstelling volkomen waardig. En zoo wel wat de keuze der stukken, als wat de zorgvolle opvoering betreft, aarzelen wij niet als onze meening

[p. 562]

uit te spreken, dat vele onzer Vlaamsche tooneelliefh ebbers hier een nuttig lesje zouden kunnen nemen.

Met een goeden smaak die navolging verdient weet De Liedertafel daarenboven hare vertooningen steeds uit de fijnste stukken van de Duitsche letterkunde te kiezen. Zoo speelden zij bij hun voorlaatste optreden een stuk van den beroemden Lessing, die de Duitsche dramatische kunst zulk een krachtigen stoot heeft gegeven.

Ditmaal was hunne keuze op eene meer moderne comedie gevallen, nl. ‘Der Stoerenfried’ Van Roderich Benedix' hetzelfde vierbedrijvig tooneelspel dat wij door 't gezelschap Albregt en Van Ollefen nog in Holland hadden zien spelen, onder den titel ‘De Rustverstoorster,’ waarin mevr. Albrecht-Engelmann zoo zeer uitmunt.

De kunstenares, door wie wij nu deze schoone maar moeielijke karakterrol op eene onverbeterlijke wijze in het oorspronkelijke zagen vertolken, was Mevr. Rocke, van den Hofschouwburg van Mannheim, die evenals nog een paar harer kunstzusters, hare talentvolle medewerking aan onze Duitsche liefhebbers had verleend.

‘Der Stoerenfried’ is eene recht meesterlijk geschreven zedencomedie. Benedix stelt ons, in den heer Lonau en zijn vrouwtje, een jeugdig huwelijkspaar voor, dat gelukkig en te vreden leeft in een kleine provinciestad, tot dat opeens een familiebezoek dat geluk verstoren komt. Dit bezoek is dat eener schoonmoeder uit de Hoofdstad, die, op de pracht en de vermaken der groote wereld verslingerd, niet 't minste denkbeeld heeft van het huiselijke leven. Op weinige uren tijds heeft de praatzieke ‘grande dame’ (eigentlijk zonder boosaardig inzicht, maar uit onbedachtzaamheid en miskenning van het familieleven) geheel dit goed geregeld huisgezin inde war gebracht. Bij hen en hunne vrienden, zelfs onder de dienstboden was afgunst, onvrede en misnoegen ontstaan, daar waar er zelfs niet de geringste reden toe bestond. Man en vrouw, die elkander zoo innig lief hadden, zijn nu in geschil en diep ongelukkig door jaloezie. Zelfs is er al een oogenblik sprake van echtseheiding. Doch de heer Lonau is gelukkiglijk een verstandig man, die, de oorzaak van dat alles opsporend, aldra de be-

[p. 563]

moeiïngen der schoonmoeder ontdekt. Eenmaal die oorzaak van de kwaal uit den weg geruimd, denkt hij, dan zal zich weer alles wel ten beste schikken. Daartoe helpt hem een oude vriend van den huize, die een middeltje verzint, om, terwijl hij de fameuze schoonmoeder eenen dienst vol galanterie bewijst, die rustverstoorster te verwijderen, waardoor men in het gezin weer liefde, vriendschap heerschen doet.

De opvoering van ‘Der Stoerenfried’ was, zooals wij reeds zegden, zeer verdienstelijk. De verschillige liefhebbers die in het stuk optraden, wisten zich door hun beschaafd en natuurlijk spel zòòzeer te onderscheiden dat zij voor de talentvolle actrices van Mannheim eene schier onberispelijke omgeving vormden. Blijkbaar is het dat onze Duitsche kunstminnaars zich niet bjj een oppervlakkig aanleeren hunner rollen bepalen, maar van de techniek en de esthetische gehalte der tooneelkunst eene grondige, gewetensvolle studie maken. De voortreffelijke wenken door Lessing in zijn beroemde Hamburger Dramaturgie, door Goethe in zijne Regeln für Schauspieler, verder door Freitag, en andere Duitsche schrijvers gegeven, hebben zij ontegenzeggelijk met goed gevolg weten te benuttigen.

Nu spreekt het van zelfs, dat hier en daar eene bijrol nog wel eenige onbedrevenheid op de planken verraadde, doch ook die spelers zijn op goeden weg en zullen er wel komen. Ofschoon de hoofdrollen een bijzondere vermelding ten volle verdienen, toch zullen wij geene namen noemen, maar ons liever bij een hartelijk woord van collectieve hulde bepalen.

De voorstelling eindigde met een nog al geestig, maar wat al te langwijlig blijspel van Kalisch: Doctor Pesckke oder kleine Herren, dat ook in het komisch vak de verdiensten der spelers vrij gunstig deed uitkomen.

Ten slotte onze welgemeende gelukwenschen aan de Duitsche Liedertafel, wier volgende tooneelfeest zeker met evendige belangstelling wordt tegemoet gezien.

A.J. Cosyn.