De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 6

Kunstkroniek.
Januari - 15 Februari.

Tooneel- en letterkunde.

- Prijskampen. - In den Antwerpschen Gemeenteraad is thans het plan, om tegen het 300^e Verjaarfeest van Rubens geboorte (in 1877) een letterkundigen wedstrijd uit te schrijven, uitvoerig ter sprake gekomen. Namens de Commissie van Schoone Kunsten stelde de heer De Winter voor, het onderwerp van dien Stadsprijskamp niet bij eene loutere levensbeschrijving van den beroemden Vlaamschen meester te beperken, maar Rubens en zijne werken te beschouwen in verband met den toenmaligen toestand der Beeldende Kunsten.

Naar aanleiding van een amendement des heeren Jan Van Beers, besloot de Raad dat een prijskamp zal wordeu uitgeschreven voor 't opstellen van een Volksboek, dat op bondige wijze de geschiedenis van Rubens en der Vlaamsche schilderschool zou bevatten. De voorwaarden en het omstandig programma van dit concoers zullen door de Commissie van Schoone Kunsten worden geregeld.

- In dezelfde Raadszitting werd, op voorstel van M. Cuperus, besloten ook een wedstrijd uit te schrijven voor eene Volksverhandeling over de Spaansche Furie te Antwerpen. Men weet dat die historische gebeurtenis den 4 November 1576 plaats had, en dit jaar dus daarvan de 300^e verjaring plaats heeft. De prijs bedraagt 1000 frs.

- Door de Belgische Academie, voor den Prijskamp-de St-Genois, is tegen 1877 de volgende letterkundige vraag gesteld: ‘De betrekkingen aanduiden, die in verschillende tijdperken

[p. 91]

hebben bestaan tusschen de Vlaamsche poëzie en de ontwikkeling van het vaderlandsch en nationaal gevoel, en den invloed bepalen dien zij onder dit opzicht heeft gehad.’ Die prijs bedraagt 450 fr.

- Wij vernemen dat de Tooneelafdeeling der Mertens-vereeniging van Antwerpen, te Oostende den 1^sten prijs heeft behaald in den wedstrijd door de vereeniging Hoop in de Toekomst uitgeschreven. Tevens werd haar de uitgeloofde prijs voor het best gekozen stuk (‘'t Huis blijven’ van Billiet) toegekend. De prijs voor de beste actrice aan Mev. Aleidis. - 2^de Prijs: De Noordstar (Brussel); - 3^de Prijs: de Declamtieschool van 't Conservatorium (Gent); - 4^de Prijs: Taal en Vrijheid (Aalst); - 5^de Prijs: De Wijngaard (Brussel). - Prijs van Uitmuntendheid: De Rosiers, van Dendermonde.

- Om haar doel voortaan in ruimeren kring uit te breiden heeft de letterlievende vereeniging ‘Nicolaas Beets’, van Utrecht besloten een letterblad uit te geven, getiteld: ‘Weekblad, gewijd aan Letterkunde en Welsprekendheid, voor Noorden Zuidnederland.’ De hoofdredactie is opgedragen aan onzen medewerker A.J. Servaas Van Rooijen. Het 1^ste n^r zal denkelijk op zaterdag 26 februari e.k. het licht zien. Onze beste wenschen aan dit nieuwe kunstblad.

- In eene der laatste kamerzittingen werd besloten, dat de Staat een jaarlijksche subsidie van 15000 fr. zal verleenen aan het Nationaal Toonoel te Brussel.

- Luitenant Vande Weghe heeft de derde reeks zijner Gedichten in het licht gegeven. Daarin komen keurige stukken voor, die van een merkelijken vooruitgang getuigen. Welkom aan de nieuwe uitgave van dien dichter-luitenant, welke evenals de zanger van ‘Leyer und Schwert’ zijne ledige stonden aan de beoefening der Vaderlandsche Poëzie wijdt.

De Ledebergsche Afdeeling van 't Willemsfonds heeft een' tooneelkring ingericht, wiens werkzaamheden in die belangrijke gemeente veel bijval vinden.

Wij zien met genoegen dat de tooneelbeoefening in kleine

[p. 92]

steden of aanzienlijke dorpen toeneemt. Zoo werd door de ‘Toon- en Letterkundige Kring’ van Gheel, dit jaar reeds meer dan éene keurige vertooning gegeven, en dat met zeer veel bijval. Een voorbeeld dat navolging verdient.

Toonkunde.

- Dezer dagen gaf onze Vlaamsche maëstro Peter Benoit in de Antwerpsche Afdeeling van 't Willemsfonds een zeer belangwekkende conferencie over den oorsprong van 't Cosmopolitism in de Muziek. Als opheldering werden verschillige zangstukken voorgedragen, zooals het ‘Salve Regina’, waaruit het Vlaamsche ‘Gequetst ben ick van binnen’ ontstond. Verder het ‘Creator Alma siderunt,’ waarvan de melodie bjj ons het bekende liedje van 't Reusken, en in Frankrijk het revolutionnair lied de Carmagnole voortbracht. De soli werden goed gezongen door Mej. Melanie Vaes en M. Jan Doré. Niet onverbeterlijk waren de koren; doch tot voldoende oefening in hunne niet zeer gemakkelijke taak schijnt de tijd hun te hebben ontbroken.

- Verdi's beroemde Mis van Requiem werd onlangs in onzen koninklijken schouwburg ten gehoore gebracht. Dit werk wordt door deskundigen ten zeerste geroemd. De uitvoering, vooral wat de solisten betrof, was zeer merkwaardig. De dames Duval (Soprano) en Barlini (Mezzo Soprano) zijn uitstekende zangeressen.

- Op het laatste Concert der Muziekschool van Gent werd o.a. een fragment uit Gluck's Alceste uitgevoerd. - Te Bergen werd het Concert der door Huberti bestuurde Académie de Musique gegeven met medewerking van Mej. Biemans van Antwerpen. Wij verwachten nader verslag over dit toonkundig feest.

- Plaatsgebrek verhinderde ons vooralsnog dit jaar de werkzaamheden onzer voortreffelijke Société de Musique te bespreken. Uitstel kan echter niet verloren wezen, want de prachtige concerto's dier vereeniging zijn der belangstelling overwaardig.

- De repetitiën van Benoit's muziek op het historisch drama Charlotte Corday worden in 't lokaal der Antwerpsche Muziekschool ijverig voortgezet, en wel met een gansch

[p. 93]

bijzonder, sterkbezet orkest, waarvan al de voornaamste instrumentisten onzer stad deelmaken. De eerste opvoering zal denkelijk op Maandag 21 Februari e.k. plaats hebben.

- Men meldt ons uit Zomergem (bij Gent) dat aldaar onlangs met buitengewonen bijval, een Toon- en Letterkundig Avondfeest plaats had, De keuze der uitgevoerde muziek- en zangstukken (o.a. van Haydn, Bordèse, De Mol, Labory, Miry, enz.) verdient allen lof. Zóó ook de uitvoering. De heeren De Vogelaere en Thuysbaert zijn voortreffelijke zangers, en de Harmonie-Maatschappij, die door M. De Wael, leeraar aan de Gentsche Muziekschool, zoo kundig wordt bestuurd, kweet zich tot elks genoegen van hare taak. - Niet minder aantrekkelijk was het letterkundig gedeelte. De heer Aug. Van Hoorebeke, verdienstelijk declamator, droeg een paar keurige Nederlandsche dichtstukken voor: Tollens' ‘Hondentrouw’ en ‘De dood van Claessens’ door Helmers. De inrichters van het Feest: MM. De Neve, voorzitter, Van Deinze, schatmeester, en Mestdagh, secretaris der Harmonie, halen eere van hun werk. Het ware venschelijk, dat in de zoo volkrijke gemeente Zomergem ook een Tooneelkring werd tot stand gebracht. Dit zou insgelijks krachtig bijdragen tot bevordering van het schoone princiep: ‘Beschaving door Moedertaal en Vaderlandsche Kunst.’

Beeldende kunsten.

- Prijskampen. - Het Bestuur van het ‘Journal des Beaux-Arts’ heeft zijn gewonen jaarlijkschen wedstrijd voor sterkwatergravuur volgender wijze ingericht: Geschiedenis: Een Prijs van 400 fr. Onuitgegeven onderwerp, ofwel copij eener oude of moderne schilderij. - Genre: Een Prijs van 300 fr. - Landschap, Binnenzichten, enz.: Een 1^e Prijs van 200 fr. en een 2^de van 100 fr.

Tentoonstellingen. - De Regeering der stad Ant. werpen heeft het plan opgevat om 't volgend jaar, tot opluistering van het 300^e verjaarfeest van Rubens' geboorte, een algemeene Tentoonstelling van de meesterstukken van dien vorst der Vlaamsche Schilderschool in te richten. Niet alleen de werken die zich in Museüms on bijzondere cabinetten hier in Belgie bevinden, maar ook die uit het Buitenland

[p. 94]

zouden daartoe in de Scheldestad worden saamgebracht. Voorzeker een prachtig ontwerp, tot welks verwezentlijking het Staatsbestuur evenals Z.M. de Koning ongetwijfeld bunne medewerking niet zullen weigeren. Of zoo 'n plan echter wel uitvoerbaar zijn zal valt te betwijfelen.

- Te Brussel zal in 1880, ter gelegenheid van 't 50jarig bestaan der Belgische onafhankelijkheid, eene buitengewoon prachtige Expositie van Beeldende kunsten plaats hebben. Ten zelfden tijde zal denkelijk het nieuw Paleis voor Schoone Kunsten in de Hoofdstad worden geopend.

- De jonge decoratieschilder Edw. Dela Montagne van Antwerpen, heeft onlangs in 't lokaal der Mertens-vereeniging een viertal werken tentoongesteld, die veel van hem laten verwachten.

- Men weet dat de talentvolle beeldhouwer Karel de Kesel door 't Gentsch stadsbestuur gelast is geworden met het hermaken van den Neptunus, die boven de poort der Vischmarkt prijkte en eenigen tijd geleden door eenen brand werd vernield. Het plaasteren model van dit reusachtig beeldwerk is thans voltooid. Het gewrocht des heeren De Kesel zal het voorgaande op waardige wijze vervangen.

Vlaamsche belangen.

- De Vlaamsche Conferentie der Balie van Gent, ingericht om den advokaten het pleiten in de moedertaal te vergemakkelijken, wint meer en meer kracht. Dit blijkt uit het door M^r Julius Obrie flink opgesteld Verslag over de werkzaamheden, gedurende het rechterlijk jaar 1874-75. De reeks dier werkzaamheden werd geopend door M^r Alfons Prayon, met eene keurige verhandeling over ‘De Nederlandsche Taal voor het Strafgerecht.’ Beurtelings traden in den loop des jaars de volgende sprekers op, als eischers of verweerders: MM. Alb. M. Fredericq, Poodts, Siffer, Em. De Clercq, Lenssens, Obrie, De Hoon, Eeman, Prayon, De Bock, Van Eyck, De Bosschere, Delva, Dooreman, De Riemaecker, Seghers, Van Acker en Van Duyse. De Vlaamsche Conferencie oefent te Gent, ook buiten haren schoot, den heilzaamsten invloed uit. Het getal in 't Vlaamsch plei-

[p. 95]

tende advokaten groeit derwijze aan, dat in 't afgeloopen meer dan de heft, bijna de twee derden der correctionneele zaken in de moedertaal werden bepleit. - Naar wij uit bijzondere inlichtingen vernemen, heeft de Conferencie sedert den aanvang van het huidige jaar 1875-76 nog steeds in bloei toegenomen. Het getal deelnemende advokaten beloopt tot 61.

Het ware te wenschen dat ook andere groote Vlaamsche steden dit loffelijk voorbeeld der Gentsche Balie wisten na te volgen.

- Als vervolg op De Kerels is te Brussel een ander blad verschenen, onder den titel ‘De Ontwaking, weekblad der vrijzinnige Vlamingen’. Het blad is keurig opgesteld en ziet er ook als stoffelijke verzorging beter uit dan zijn voorganger.

Necrologie.

G.H. Van Boeckel, letterkundige, (65 jaar) overleden te Gent. - Hij schreef verscheidene romantische werken, o.a. Arnold van Van Rummen, roman uit de vaderlandsche geschiedenis, alsook een historisch dichtverhaal ‘De Heer van Trazegnies.’ Gedurende tal van jaren was V.B. hoofdopsteller der ‘Beurzen-Courant’ en ging vervolgens tot de redactie van ‘De Gentsche Mercurius’ over.

- Edm. De Coussemaeker, letterkundige, voorzitter van het Comité Flamand de France, is dezer dagen te Rysel overleden. Hij was een overtuigd voorstander onzer Taal en Kunst, en gaf o.a. eene merkwaardige verzameling oude Vlaamsche Volksliederen uit Fransch-Vlaanderen in het licht.

Buitenland.

Frederic Lemaître, beroemde fransche Tooneelspeler, overl. te Parijs. - Perry Boyd, Engelsch schrijver, boezemvriend van Dickens en Thackeray, overl. te Londen. - Prof. Karl. Wilke, Duitsch taalkundige, professor in Konstantinopel, aldaar overleden. - Prof. X. Steifensand, leeraar van graveerkunst te Dusseldorf, aldaar overleden. N. Alex. Titow, een der beroemdste Russische liedercomponisten, overleden te Petersburg. - E. Polastrini, uitstekende Italiaansche schilder, overl. te Florencie. - Jos. Holzer, begaafde landschapschilder overleden te Weenen.

[p. 96]

Verschenen werken.

	J.B. Hofman, zijn leven en zijne werken, door Jos. Van Hoorde. Met portret van den dichter. Gent bij E. Todt. - Prijs 3 fr.
-	Jaarboek van het Willemsfonds voor 1876. Gent bij E. Todt. - Prijs fr. 2.50.
-	Gedichten van Luitenant V. Vande Weghe. 3^e Reeks. Dendermonde bij Aug. De Schepper. - Prijs 2 fr.
-	Geschiedenis der stad Rousselare door Frans De Potter. Rousselare 1875.
-	Liederen en andere Gedichten voor de jeugd, door Theodoor Sevens. Met muziek van Fr. Mille. Gent, drukk. Van der Poorten.
-	Jaarboekje der Maatschappij tot bevordering van Nijverheid en Wetenschappen, voor 1876. Twaalfde jaargang. Gent.
-	Bekroonde Dicht- en Prozastukken uit den letterkundigen prijskamp van 't Kersouwken. Leuven, drukkerij van Peeters. - Prijs 2 fr. 50.
-	Turnersjaarboekje voor 1876. Antwerpen bij Buschmann. - Prijs 50 centiemen.
-	De Kleinzoon. Tooneelspel in één bedrijf door A.F.J. Reiger. Bekroond te Antwerpen in 1874. Amsterdam bij Th. Bom.
-	Tooneelspelers. Roman noor J.J. Cremer. 3 deelen. Leiden bij Van Santen. - Prijs 7 gl. 50.
-	Over-Betuwsche Novellen door J.J. Cremer. 1^se stukje (Grietje op 't Honing-arf. - 't Kriekende Krieksken). Leiden bij Sijthoff. - Prijs 50 cent.
-	Miniaturen door Antoinette. Met een voorwoord door D^r J. Ten Brink. Amsterdam bij Loman. - Prijs 90 cents.
-	Bloemen en Knoppen. Eerstelings-poëzij door J. Burger. Amsterdam bij Leendertz. - Prijs 1 gl. 60.
-	Noord- en Zuid-Nederlandsche Tooneel-Almanak voor 1876. Onder Redactie van N. Donker. Amsterdam bij Th. Bom. Met 2 portretten. - Prijs 2 gl. 50.

Aangekondigde werken.

	Zomerrkans. Dichtbundel door Karel Bogaerd. Eecloo bij den schrijver. - Prijs 2 fr. 50.
-	Jaarboekje van het Conscience's Taalgenootschap te Blankenberghe. 2^de Jaargang. - Prijs 1 fr.
-	Een bundel Proza. (Verhalen en Schetsen) door Gustaaf Segers. Met eene voorrede van Sleeckx.
-	La Belgique contemporaine ou Histoire Nationale, écrite an courant des faits et événements. Publication hebdomadaire, sous la direction de Aug. Claus. Paraissant en livraisons grand in-8^o de 32 pages. Anvers - Prix 28 fr. par an.