De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 2

[p. 254]

Poëzie.

I.
't Moet er uit.

't Moet er uit, 't moet er uit

Wat de wilde natuur in heur boezem sluit!
De zonne klimt aan den oosterrand
kijkt over 't wijde wereldstrand
en lacht het groetend Menschdom aan
van uit de nachtrust opgestaan;
het zaadje steekt zijn kopken uit,
breekt los en wast tot een bloeiende kruid,
de maan en 't lustige sterrengedans
geleiden de Nacht aan den hemeltrans;
de golven gisten en schuimen, verward,
en zwalpeu los in 'nen zegevloed;
het zwaar, gezwollen wolkgevaart
valt weenend in den schoot der aard,
en 't dreigen der zwangere lucht breekt uit
in 't huilende, brieschende storremgeluid!

't Moet er uit, 't moet er uit

wat de weigere mensch in zijn herte sluit!
Het driftgegloei dat de ziel versmacht,
haar zweept en sleept op heur droomenjacht,
de zucht die uit den boezem welt,
de traan die in onze oogen zwelt,
de vliegende lach die onz' lippen plooit
en wieglende rozen erover gooit,
de vrees die ons in de beenderen beeft,
de hoop die trouw aan onze oogen kleeft,
de liefde die hert en ziel doorwaait
in 't zoenen dat op onze lippen laait,

[p. 255]

 

zelfs - de adderbrakende nijd en haat

 

wier giftige stap eenen bloedplas laat, -

 

het moet er al uit, het moet er al uit!

 

Geen band die de willende ziele stuit!

 

 

 

En - 't moet er ook uit

 

wat des dichters broeiende brein omsluit!

 

Hij moet er ook uit, die scheppingsvloed

 

die 't jagen des blakenden boezems voedt!

 

Het moet er ook uit, dit levenslied

 

dat golvend naar de Godheid schiet

 

en zwellende hymnen lof verbreidt

 

op 't werk van hare almogendheid:

 

dit lotgeworsteld zielgewoel,

 

die stralende schicht van 't hertgevoel,

 

die hooger, hooger, hooger vliegt

 

tot ginds waar hij boven de werelden wiegt,

 

tot dan als de ziele beur boeien verstoot

 

in de armen der bezwijkende Dood -

 

en, stijgende, slaakt heur triomfgeluid:

 

Ik ben er uit! ik ben er uit!

1858.

Eug. van Oye.

II.
Neerlands taal.⁽¹⁾

Voorbij zijn de dagen van glorie en glans,

De Leeuw is geen koningsleeuw meer,

Onze vlag beurt nog fier hare kleuren ten trans,

Maar ze beurt haar in engere sfeer;

Onze stem klinkt niet langer langs vlakten en zee

Door de Ruiters en Trompen gevoerd,

Onze vloot ligt daar rustig en veilig ter reê,

Door de kabels der onmacht gesnoerd.

(1) Door den dichter voorgedragen op het XII^e Nederlandsch Taalen Letterkundig Congres.

[p. 256]

 

Onze roem is voorbij, onze glorie verging;

 

In de schaal weegt ons Holland zoo licht;

 

Och, wij traden terug uit der machtigen kring,

 

Waar eens Holland Euroop had gericht;

 

Maar klinkt onze stem dan niet langer langs de aard

 

In den dreunenden klank van 't metaal;

 

Wij hebben toch de eer onzer vaadren bewaard:

 

Wij hebben der vaderen taal!

 

 

 

Wij hebben de taal, die monarchen ten trots,

 

Voor 't bestaan van ons volk heeft gepleit,

 

Die langs 't slagveld der eer, boven 't golvengeklots

 

Onzen naam, onze faam heeft verbreid!

 

Wij hebben de taal, die aan Zuid en aan Noord

 

Den roem van den Leeuw heeft gebracht

 

En getuigenis gaf in het krachtige woord

 

Van zijn eerlijke manlijke kracht.

 

 

 

Ja, wij hebben die tanlen wij houden die taal

 

Als het best wat de voortijd ons gaf;

 

En wat ook de vreemdling al spottende smaal',

 

Wij staan haar aan spotters niet af!

 

Onze smart, onze vreugd, onze toorn, onze klacht,

 

Geeft zich lucht in ons Nederlandsch woord,

 

Wat het hart heeft gevoeld, wat de geest heeft gedacht

 

Spreekt de taal onzer moeder weêr voort!

 

 

 

O, blijve die taal dan het pand onzer eer,

 

Als onze eere zoo vlekloos bewaard -

 

Dan viel nog uw grootheid, o Holland, niet neêr,

 

Dan blijft onze glorie gespaard! -

 

Wat de wentling der eeuwen dan ook doe vergaan,

 

Wat ook valle voor 't eerlooze staal,

 

Wees blijde, o mijn Holland, uw volk blijft bestaan.

 

Want de ziel van het volk is de taal!

 

 

 

Dr. H.J.A.M. Schaepman.

[p. 257]

III.
Aan Zeeland.

Ter gelegknheid van het XIIe Taalcongres, te Middelburg (1872).

Hef, Zeeuwsche leeuw! de breede kop

En schouders uit de baren,

Schud fler en trotsch de manen op

En laat uw oogen waren

Langs drom bij drom, uit elk gewest
In uwe hoofdstad saam geprest,

Waar onder roos en palmen,

De schoonste tonen galmen.

Met dien van Holland, u getrouw

Sinds zooveel honderd jaren,

Biedt Vlaandrens leeuw u thans de klauw

Bij onze vrede-altaren.

De staatkunst scheidt en scheurt en deelt;
De taal vereenigt, zalft en heelt;

En Cats en Zevecoten

Zijn eeuwig bondgenooten.

O land van Cats, goed Zeeuwsch, goed rond,

Die 't zout en 't zoet vereende,

Waar Bellamy het speeltuig vond

Dat Roosjes dood beweende;

O bloemhof rijzende op uit zee,
De vriendengroet, de zegenbeê

Van alle Dietcshe tongen

Wordt thans u toe gezongen.

[p. 258]

 

Uw vette klei zij meer en meer

 

Met voedzaam goud beladen,

 

Uw handel bloei gelijk weleer,

 

Op nieuw beproefde paden.

 

De ronde Zeeuw verandre nooit!

 

De Zeeuwsche zij zoo schoon als ooit!

 

En al wat Zeeuwsch is toone

 

Den glans van 't Goede en Schoone!

 

 

 

D^r N. Beets.

VI.
Ellende en luiaardij.

Op de openbare plaats - dicht bij het kerkportaal,
stond, achter 't Ongeluk, de Luiaardij te gapen,
of lag, als 't vadsig dier, in 't zonnelicht te slapen.

Het rozekleurig Werk - met leden sterk als staal,
kwam daar voorbij getreên, en zag ze beiden aan:
- Oh, voor het ongeluk blonk in zijn oog een traan;

Maar een versmadingsblik wierp het der Luiheid tegen:
‘Door God zij deez' gevloekt, dat Hij degene zegen!’
zei 't vrome Werk, en't hart sloeg in zijn borst geruster.

Het werk sprak wèl. - Maar gij, o rijken, zonder hart
die uit uw trotsche woon ellende en lijden tart,
reikt Luiaardij de hand, want zij is uwe zuster!

Luitenant Vande Weghe.