Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 60

[p. 88]

Architect Anne Mie Depuydt werkt tegelijk op macro- en microschaal
Vanuit Parijs naar noord en zuid
Marc Dubois

Na haar studies aan het Departement Architectuur Sint Lucas besliste Anne Mie Depuydt (1964) om haar stage in het buitenland te doen. Haar keuze viel op het bureau OMA van Rem Koolhaas, maar bij gebrek aan projecten kon dit verblijf in Rotterdam niet plaatsvinden. Dan maar solliciteren voor een stage in Parijs. De eerste ervaring was een ontgoocheling, maar alles veranderde toen zij eind 1987 een positief antwoord kreeg van een zekere Dominique Perrault (1953), een jonge architect die op dat moment één school had gebouwd. Het werd voor haar een intense periode om in het bureau mee te werken aan een van dé wedstrijden die François Mitterrand lanceerde, de Très Grande Bibliothèque in Parijs. Perrault wint in 1989 de wedstrijd op 36-jarige leeftijd, een mega-opdracht die al in 1995 in gebruik wordt genomen. Gedurende deze periode werkt Depuydt in het snel groeiend bureau aan verschillende wedstrijden. In 1991 neemt zij deel aan de wedstrijd ‘Godecharle’, de Belgische wedstrijd van jonge architecten die reeds aan het eind van de 19de eeuw werd georganiseerd.

■ Anne Mie Depuydt

De ambitie om voor Koolhaas te werken, werd mogelijk toen OMA een aantal Franse opdrachten kreeg, zoals een woning in Bordeaux, een torengebouw op La Défense en de bibliotheek Jussieu (1992). Zij fungeerde van 1992 tot 1995 als projectverantwoordelijke in Parijs voor de OMA-opdrachten. Nadien werkt zij in het ontwerpbureau van Aéroports de Paris. Wat met de jaren duidelijker werd: een definitieve terugkeer naar Vlaanderen werd niet meer overwogen om familiale redenen. Parijs als uitvalbasis naar noord en zuid. Ook de band met Dominique Perrault blijft behouden en het komt weer tot een samenwerking in 2007 voor een studieopdracht hoe men tot een stedelijke densiteit kan komen rond de Porte de la Chapelle in Parijs.

Eigen bureau

■ Project voor een expositie in Villa Medici in Rome in 1998
[© Marc Dubois]

■ Basisschets voor de stedenbouwkundige wedstrijd voor L'Île de Nantes in Nantes, samen met hoogleraar Marcel Smets

In 1997 kreeg zij de gelegenheid een jaar te verblijven in Villa Medici in Rome, vermoedelijk de eerste Belgische architecte die deze invitatie kreeg om in dit uniek kader te werken als ‘Pensionnaire’. Zij ontwierp een tijdelijke ingreep in de villa en ontwikkelde een stedenbouwkundig voorstel voor de periferie van Rome. Het werken op macroschaal en gelijktijdig oog blijven houden voor de specifieke context bij kleine projecten blijft een constante in haar werk. Van de toenmalige directeur Bruno Racine, nu directeur van La Grand Bibliothèque, kreeg zij de opdracht een

[p. 89]

pand in de Parijse binnenstad te verbouwen.

Na Rome wordt in 1999 gestart met een eigen bureau uapS, een structuur met architect Eric Van Daele, een van haar medecollega in Sint Lucas. Het objectief van het bureau is het ontwikkelen van stedenbouwkundige en architecturale voorstellen met het oog op het maximaal stimuleren van mogelijkheden, rekening houdend met een dynamisch en veranderend proces.

Van 1991 tot 2000 was Depuydt assistente in Sint Lucas Gent en konden een aantal van haar studenten bij haar werken of bij Perrault. Met de structuur van uapS kon een band met Vlaanderen worden behouden en kon het bureau deelnemen aan verschillende wedstrijden zowel in Frankrijk als in Vlaanderen.

Het is geen evidentie om zich als klein bureau te positioneren binnen de Parijse scene. Met veel overgave en energie wordt geïnvesteerd in wedstrijden, in de hoop in de prijzen te vallen om vervolgens kansen te bekomen bij privé-investeerders. Tijdelijke samenwerkingsverbanden ontstaan om projecten uit te werken. Een belangrijk project voor uapS was de samenwerking in 2003 met het bureau FOA uit Londen voor de wedstrijd Centre Pompidou in Metz. Samen met de inzending van Herzog & deMeuron behoorde hun voorstel tot de interessantste inzendingen. De uiteindelijke keuze viel op de Japanner Shigeru Ban.

Concreet bouwen

■ Project Boulogne Billancourt in Parijs
[© Geraldine Millo]

■ Wedstrijd Centre Pompidou samen met bureau FOA uit Londen voor Metz in 2003

uapS werkte ook samen met Stéphane Beel aan een project in Berchem, in Oostende en aan het stedenbouwkundige ensemble in Boulogne Billancourt, een 1 ha zone op Zac Seine Rive Gauche (vlak naast Île Seguin). In dit gebied bouwde uapS een appartementsgebouw met een elegantere vormgeving waarbij de doorlopende balkons een belangrijke rol vervullen in de compositie. De grondplannen van de woongelegenheden zijn zorgvuldig uitgewerkt rekening houdend met oriëntatie en gebruiksmogelijkheden. Dit jaar wordt hun tweede huisvestings-

[p. 90]

project opgeleverd; een gebouw met 20 studentenkamers in rue Myrha.De voorgevel heeft een strakke geritmeerde opbouw waarbij wordt gebruik gemaakt van opengaande buitenluiken. De trap aan de achterzijde is volledig opengewerkt en gericht naar een binnentuin.

■ Wedstrijd voor een crèche in Parijs, tekening van de binnenkoer

In 2010 nam uapS ook deel aan een wedstrijd voor een crèche in Parijs, een compact stedelijk volume voor 66 kinderen gestructureerd rond twee binnentuinen. In hun voorstel is het interieur volledig uitgewerkt om tot betere belevingskwaliteit te komen voor het kind. Spijtig dat hun voorstel niet werd weerhouden.

Stedenbouwkundige opdrachten

Dankzij de Open Oproep van de Vlaamse Bouwmeester kon uapS zich ook profileren in Vlaanderen, vooral op stedenbouwkundig vlak. Via een projectsubsidie Stedenbeleid Vlaanderen kreeg uapS de opdracht voor het ruimtelijk masterplan van Deinze. Voor deze stad namen zij ook deel aan de Open Oproep voor het nieuw administratief centrum. Een voorstel met een sterk ruimtelijk concept, een voorstel dat spijtig genoeg niet werd weerhouden. In opdracht van De Lijn en het consortium Varinia werkt uapS aan het project SPARTACUS, de sneltram voor Limburg met de verbinding naar Maastricht. Zoals bij een aantal andere projecten doet uapS beroep op het jonge landschapsbureau Bas Smets. Voor de stad Antwerpen en BAM nv werd intens gewerkt aan een masterplan voor de sites rond de nieuwe bruggen over het Albertkanaal in Antwerpen, Merksem en Schoten. Bij de bouw van nieuwe bruggen is de zorg voor de oeveraansluiting van groot belang. Hun voorstellen werden erg positief onthaald. Voor de stationsomgeving in Denderleeuw en Roeselare werden ook voorstellen uitgewerkt waarbij de zorg voor de publieke ruimte steeds centraal staat.

De grootste stedenbouwkundige projecten zijn de Franse. Tussen 2008 en 2010 werkt uapS aan een studie om tot ruimtelijke opties te komen voor een 187.000 ha groot gebied in de Landes en dit in opdracht van de Communauté des Communes de Mimizan. Op vraag van de Région Provence-Alpes-Côte-d'Azur werd gewerkt van 2009 tot 2011 aan het ontwikkelen van een nieuwe strategie voor de open ruimte in Val de Durance, een gebied van maar liefst 300.000 ha. Bij dergelijke grootschalige stedenbouwkundige opdrachten wordt gewerkt op macroschaal om beslissingen te kunnen nemen op lange termijn, een visie aanbrengen om op een meer globaal niveau te kijken naar territorium en landschap. In 2010 wint uapS samen met Marcel Smets, de voormalige Vlaamse Bouwmeester, de stedenbouwkundige wedstrijd voor L'Île de Nantes in Nantes, een stedelijke uitbreidingszone van maar liefst 90 ha. In deze uitbreidingszone komen een diversiteit aan functies, onder andere een groot nieuw ziekenhuis. In de komende jaren wordt dit uitgewerkt en worden andere architecten aangetrokken om verschillende deelprojecten verder te ontwerpen.

Haar onderwijsactiviteit heeft een vervolg in Parijs. Sinds 2009 is zij Maître assistant Titulaire aan Ecole Nationale d'Architecture Paris Malaquais.

Info via www.uaps.net