■ Poort en pachterswoning van de uithof Coolhem van de Sint-Bernardusabdij
[foto H. van Royen]
■ Schuur van de uithof Coolhem
[foto H. van Royen]
die godsdienstig onderbouwd werd, wordt steeds meer verwezen als rechtvaardiging bij herbestemmingsprojecten die horecafuncties en seminariefaciliteiten willen verkopen.
Het uithof Ter Doest van de Duinenabdij (1624-1796) is een van de pioniers wat deze herbestemmingsvorm betreft. Waar de abdijschuur van deze voormalige abdij (1175-1624) als monument een toeristische zomerhalte was, werd in 1962 in een deel van deze pachtboerderij gestart met een succesvol restaurant. Sinds 2009 is er ook een hotelformule met zes kamers bijgekomen.
Ten Bogaerde in Koksijde is een recenter voorbeeld van een klasserestaurant dat sinds 2005 gebruik maakt van een historische setting. In dit voormalig uithof en tijdelijke noodabdij (1601-1627) van de Duinenabdij werd in de provisorenwoning een restaurant ondergebracht dat de naam van de site overnam. In de tweede helft van de twintigste eeuw werd dit domein gebruikt als landbouwschool. De schuren werden voor dat doel in 1950 aangepast. Het bisdom Brugge verkocht het domein uiteindelijk aan het gemeentebestuur dat reeds enkele jaren een cultureel centrum op de locatie gebruikte. Qua grandeur heeft deze site door zijn gesloten karakter een grote authenticiteit bewaard.
In het Hof van Coolhem te Puurs, een vroeger uithof en tijdlang noodabdij van de Sint-Bernardsabdij van Hemiksem, werd een brasserie geopend en diende het archeologisch sitemuseum in de schuur plaats te ruimen voor een feestzaal. Het museum is nu verhuisd naar een doorgang van het cultureel centrum De Kollebloem te Puurs. Daardoor is, enkele kilometers van de site verwijderd, de tentoonstelling wel elke dag te bezoeken. Ook de restanten van de abdij van O.-L.-Vrouw-van-Nazareth te Lier, een poortgebouw, koetshuis en schuur, werden tot feestzalencomplex Abdij Hof van Nazareth omgebouwd.
In de Midzelenhoeves te Sint-Katelijne-Waver, ooit twee bij elkaar liggende pachtboerderijen van de monialen van Roosendael, werd in 2002 in een schuur een themamuseum rond groenteteelt uitgebouwd. In een van beide pachtboerderijen - waar voorheen een heemkundige kring gebruik van maakte - werd brasserie Midzeelhoeve geopend.
De (D)Raekerwinning te Kuringen is een vroegere pachtboerderij van de abdij van Herkenrode waarin sinds 1991 een restaurant gevestigd is.
Het stadshof van de abdij Herkenrode in Hasselt werd tussen 1833 en 1940 gebruikt als kazerne van het Belgisch leger. Na de Tweede Wereldoorlog stond het even leeg, waarna er administratieve diensten van post en douane in werden ondergebracht. Momenteel wordt in de kelders de champagnebar LeRefuge uitgebaat.
In Nieuwpoort werd het Duynenhuys - dat als horecalocatie reeds jarenlang leeg stond - weerhouden als West-Vlaamse locatie voor het VTM-programma Mijn Restaurant 2010. Het stadshof van de Duinenabdij is vooral bekend als verblijfplaats van de aarsthertogen Albrecht en Isabelle tijdens het beleg van Oostende. Voor het televisieprogramma werd het in de jaren