[nummer 287]
[Rony Heirman]
‘O tempo, consumatore delle cose’, merkt Leonardo da Vinci op in een van de oudste notities die van hem bewaard bleven. En daarmee schreef hij de Metamorfosen van Ovidius na: ‘Tempus edax rerum’ (15, 234): tijd, de veelvraat. Om op die tijd enigszins vat te krijgen, hebben mensen een aantal middelen ter beschikking. Een ervan is een tijdschrift, dat in tegenstelling met het efemere karakter van een krant, niet toegeeft aan de tirannie van het onmiddellijke, maar rustig de tijd kan nemen om op fenomenen terug te blikken en vanuit die bewust gekozen afstandelijkheid synthesen aan te bieden die de tijd nog even kunnen trotseren.
Het tijdschrift Vlaanderen heeft gedurende vijftig jaar geprobeerd mensen en dingen aan de vergetelheid te ontrukken en gepoogd lijnen van geleidelijkheid aan te wijzen waarlangs nieuwe mogelijkheden zich aanboden. Al die jaren heeft Vlaanderen dit zonder enige infrastructurele omkadering kunnen doen dankzij het vele voluntariaatswerk van honderden redactieleden en medewerkers, een handvol redactiesecretarissen en hoofdredacteurs. Voor de realisatie van zijn indrukwekkende bibliotheek van bijna driehonderd thematische nummers wist het tijdschrift zich bovendien een halve eeuw lang technisch en vaak ook financieel ondersteund door Drukkerij Lannoo, waarmee Vlaanderen onverbrekelijke banden heeft gesmeed. De productie van die nummers is mogelijk geweest door een groeiende waardering en subsidiëring door het Ministerie van Cultuur van de Vlaamse Gemeenschap en door de provinciale overheden en door schenkingen van sympathisanten. Maar uiteindelijk zijn het vooral lezers die een tijdschrift recht van bestaan geven. Vlaanderen is zijn ruim tweeduizend trouwe abonnees daarom ook bijzonder dankbaar.
De redactionele lijn die het tijdschrift volgt, beweegt zich tussen traditie en moderniteit. Voor de themanummers put de redactie inspiratie uit de rijke kunst en cultuur van Vlaanderen in een ver of recent verleden. Maar zij houdt ook meer en meer de vinger op de pols en volgt de nieuwe ontwikkelingen binnen de diverse domeinen van de kunst. Dat gebeurt bij voorkeur in een interdisciplinaire benadering waarbij muziek en literatuur, bouwkunst en beeldende kunsten, film, design, enz. met elkaar interfereren. Vlaanderen is bovendien altijd een forum geweest voor religieus geïnspireerde kunst en wil ook in de toekomst de nieuwe verhouding tussen kunst en religie binnen een fel gewijzigde maatschappelijke en culturele context helpen verduidelijken. Die specifieke aandacht gaat al jarenlang gepaard met een redactionele openheid die ruimte schept voor bijdragen van autoriteiten en experts op alle domeinen van de kunst.
Wie vijftig is, heeft reden om feest te vieren. Dit nummer van Vlaanderen had een vorm van herdenken kunnen zijn door om te kijken naar wie en wat er in de vijftig jaargangen aan bod kwam. De redactie heeft deze benadering gereserveerd voor een afzonderlijke bijlage die een overzicht geeft van de voorbije vijf decennia. Maar meer dan in achteruitkijken ligt het wezen van feestvieren wellicht juist in ruimte geven aan een nog onvoorziene ontwikkeling. Geheel in die lijn gaf de redactie, naast een beperkt aantal suggesties, de volle creatieve vrijheid aan Rony Heirman. Uit zijn indrukwekkend fotoarchief en uit wat hij nog wou creëren, kon hij een eigenzinnig beeld ophangen van het culturele leven in Vlaanderen aan de hand van vijftig foto's. Het getal vijftig blijft symbolisch en houdt tegelijk de onmogelijkheid in om alles wat enig belang had en heeft in beeld te brengen. De opgenomen kunstenaars, groepen en evenementen mogen staan voor de vele andere(n) die zelfs in geen vijfhonderd foto's te vatten zijn. Centraal in dit ‘Project Rony Heirman’ staat het artistieke oog van een van onze meest vooraanstaande fotografen, die enthousiast en onvoorwaardelijk aan het werk ging en in een lay-out van Bie Peeters zijn verhaal brengt. De kunstenaar, die met zijn vijfenzestig jaar op zijn beurt aan feesten toe is, schonk het tijdschrift de door hem gesigneerde foto's ter verkoop en ondersteuning van Vlaanderen. De redactie is hem daar zeer erkentelijk voor.
Ook de artistieke fotogalerij van Rony Heirman is een manier om vat te krijgen op de tijd. Wij wensen onze lezers veel kijkgenot toe.
Jean Luc Meulemeester
Verbondsvoorzitter
Julien Vermeulen
Adjunct-hoofdredacteur
Patrick Lateur
Hoofdredacteur