[nummer 253]
Vooraf
Karel van Deuren / Ugo Verbeke
Vlaanderen zet de traditie voort van de musea-nummers; ditmaal komen de musea van de provincie Antwerpen aan de beurt. Uit het grote aanbod aan musea in de provincie Antwerpen hebben we de belangrijkste geselecteerd met alle praktische informatie. De talrijke heemkundige musea alsook de dikwijls interessante naaimachine-, jenever-, bier-, klompenmakers-(e.d.) musea zijn hier niet gesignaleerd. We verwijzen graag naar de brochure Vakantie en Recreatie van de Toeristische Federatie Provincie Antwerpen waaraan ook wij onze actuele informatie hebben ontleend. De volgorde is alfabetisch volgens de namen van de steden en gemeenten.
In enkele aparte bijdragen wordt waardevolle historische en praktische informatie verschaft over enkele musea door medewerkers van die instellingen.
Leen van Dijck, adjunct-conservator van het Antwerpse Archief en Museum voor het Vlaamse Cultuurleven, schetst hoe dit letterkundig documentatiecentrum, dat ook aandacht heeft voor de geschiedenis van de Vlaamse Beweging, gegroeid is en functioneert.
Luc Salu, wetenschappelijk bibliothecaris van het Provinciale Museum voor Fotografie, geeft kostbare informatie over de inhoud en toegankelijkheid van de Antwerpse museumbibliotheken, - informatie die tot nogtoe nergens in deze overzichtelijke vorm gepubliceerd is.
Leo De Ren, conservator van het Provinciale Museum Sterckshof/Zilvercentrum, schetst de historische groei van de vijf provinciale musea, waarvan er vier ontstaan zijn uit het Deurnese Sterckshof, dat thans heringericht is als Zilvercentrum.
Jan Vorsselmans, journalist, onderstreept de belangrijkheid van het heemkundige museum aan de hand van het verhaal van het Kempisch Museum in Brecht. Raoul-Maria de Puydt stelt het Jakob Smits-museum van Mol voor.
In kortere stukken, samengebracht onder de titel ‘Mozaïek van Antwerpse Musea’, wordt aandacht gevraagd voor enkele beroemde huizen die als museum zijn ingericht. En ook voor kleinere musea die interessant zijn. Ze werden geschreven door samensteller Ugo Verbeke.
Ter gelegenheid van Antwerpen 93 was in Antwerpen in de kathedraal een opmerkelijke tentoonstelling te zien van gerestaureerde retabels, die gerealiseerd was door de v.z.w. Museum voor religieuze kunst, - wat de indruk gaf dat dit een bestaand museum zou zijn. Dit is vooralsnog niet zo. Deze v.z.w. heeft als eerste doelstelling het patrimonium van religieuze kunst te beschermen, te conserveren en eventueel te restaureren. In een eerste fase wordt naar een onderdak gezocht voor de bewaring van kunstwerken, beelden, schilderijen, retabels, edelsmeedwerk, gewaden, enz. In een volgende fase zal aan een museum worden gedacht. Intussen tracht de v.z.w. kunstwerken die uit kerken verwijderd zijn te behoeden voor verlies en de beschadiging door de tijd of ruwe behandeling. Een wetenschappelijk comité verleent hierbij zijn medewerking. Het is eveneens de bedoeling kerkarchieven te bewaren, in eerste instantie te vermijden dat er veel zou verloren gaan om dan later het historische bronnenmateriaal voor wetenschappelijk onderzoek te kunnen openstellen. Intussen wordt eveneens gewerkt aan het verwerven van financiële en materiële ondersteuning vanwege de overheid en particulieren. Dit omtrent het museum voor religieuze kunst dat in de steigers staat. Er wordt met ernst en toewijding aan gewerkt. In het kader van dit thema-nummer zijn we gelukkig dit te kunnen signaleren.
We danken zeer hartelijk allen die aan dit nummer hun medewerking hebben verleend.
Karel van Deuren/Ugo Verbeke samenstellers
Handschrift van Maurice Gilliams. (A.M.V.C., Antwerpen)