Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 34

[p. 189]

Verbondsberichten

Verbondssecretaris: Danny Van den Bussche Duinenstraat 70 - bus 3, 8400 Oostende

Nieuwe leden

De Raad van Beheer van het C.V.K.V. aanvaardde op zijn vergadering van 18 mei jl. volgende leden-kunstenaars, die we hierbij van harte welkom heten in onze grote kunstenaarsfamilie:

Antwerpen

Max Stempel, kunstschilder, Antwerpen.

Frans van den Assem, kunstsmid, Wilrijk.

Brabant

Gaston De Cock, muziek, Eppegem.

Frans Guisson, Beeld. kunsten, Wezembeek-Oppem.

Gilbert Putteman, litteratuur en schilderkunst, Vilvoorde.

West-Vlaanderen

Sandrina Rosseel, Beeld. kunsten, Oostende.

Joris Vancoillie, kunstschilder en fotograaf, Ingelmunster.

Henri Mullebrouck, letterkundige, Tielt.

Kunstenaars-belangen

•	Een voorstel van resolutie werd op 25/4 voor de Vl. Raad gebracht i.v.m. het Leuvens Centrum voor Poëzie en de andere initiatieven van Dr. E. van Itterbeek. Het is spijtig dat aan het voorstel niet eveneens het Gents Poëziecentrum van Willy Tibergien werd gekoppeld, om tot een evenwichtige behandeling der centra te komen op basis van de reële activiteiten en noodwendigheden.
•	Er worden geregeld pogingen gedaan om vanwege het ministerie van cultuur een vaste boekenprijs op te laten leggen, geldend in Noord en Zuid en in alle boekhandels. Dat is nochtans tegen het belang van het publiek en tegen het beginsel van de vrije concurrentie; bovendien zien we niet in waarom de boeken in Vlaanderen niet zouden mogen goedkoper zijn dan in Nederland, waar de vaste boekenprijs geldt. Ten slotte zien we in die vaste boekenprijs enkel voordelen voor de auteurs van bestsellers, die men koopt aan gelijk welke prijs. Voor de werken van minder bekende auteurs zou in de gewone boekhandel een verkoop aan lagere prijs (met minimum winst voor de boekhandel) mogelijk moeten zijn; zij worden anders toch door antiquariaten opgekocht en aan onwaardige prijzen verkocht een of twee jaar na de publikatie; dan heeft de auteur er helemaal niets aan! Wij verstaan daarom niet waarom de VVL zich voor de prijsbinding heeft uitgesproken.
•	De auteursrechtenvereniging Sabam hield de jaarlijkse algemene vergadering in Brussel. De twee Vlaamse nieuwe beheerders, die werden verkozen, zijn Jan Leopold en Gaston Nuyts. Uit het financieel verslag blijkt dat de vereniging in 1985 in totaal 2,4 miljard fr. auteursrechten verdeelde onder zijn leden. De motie voor de uitbreiding van Sabam tot een volwaardige audiovisuele vereniging werd unaniem aanvaard. Een motie van wantrouwen i.v.m. de Sabamstichting B.A.P. (Belg. Artistieke Promotie) werd verworpen.
•	Over de auteursrechten werd uitvoerig gehandeld op het Intern. Congres der auteursrechtenverenigingen. Aldus werd opnieuw een notie gestemd om auteursrechten verplichtend te maken voor reprodukties op band voor privé-gebruik. Ook werden er beginselen bepaald, die de auteurs moeten beschermen tegen de ‘beroering teweeggebracht door de evolutie der techniek’ (bvb. huiszoekingsrecht, programmadoorsturing via satelliet en kabel, harmonisatie van vervolgrechten voor kunstwerken en van de duur der auteursrechten voor de erfgenamen tot 70 j. na zijn overlijden), zne.
•	Het Algemeen Nederlands Congres op 21/4 in Antwerpen bracht o.m. een uiterst belangrijk protest van Ere-rector Hendrik Brugmans tegen de verloedering van het Nederlands, die steeds verder gaat en erger is dan het gebruik van vreemde en vooral Engelse woorden. Daarnaast brak Remi Piryns (ambtenaar verbonden aan het ANC) een lans voor meer samenwerking Nederland-Vlaanderen en tegen het ‘heroplevend particularisme’.
•	De BTW-heffing voor kunstwerken is op één na in België de laagste van alle omliggende landen, nl. 6%. In andere landen betaalt men 5% (Ned.), 7% (BRD), 12% (Lux.), 15% (U.K.), 18% (It.) en 23% (Eire). Zeer waarschijnlijk zal deze heffing weldra afgeschaft worden, althans als de kunstenaar zelf zijn eigen kunstwerken verkoopt.
•	Kunst tussen beiaard en belfort; tussen de Willem De Roolaan en het marktplein, in de schaduw van de Onze-Lieve-Vrouwkerk in, ligt te Nieuwpoort het Geeraertpleintje. Op deze pittoreske plek wordt op zaterdag 20 juli en op zaterdag 17 augustus vanaf 14 uur een groot aantal kunstenaars verwacht die niet alleen hun werken aan de man zullen brengen, maar ook zelf ter plaatse creatief zullen zijn en schilderen. Je kan de kunstenaar aan het werk zien. Onder de tonen van de beiaard.
•	Werk voor beeldhouwers was er genoeg in vorige eeuw toen beeldhouwers uit ons land monumenten mochten maken voor tientallen landen. Daarom moet men het waarderen als thans nog hier en daar op hen een beroep gedaan word. We vermelden: het Kardinaal Cardijnbeeld van Aloïs van Hoyweghen dat ingehuldigd werd te Bazel op 11 mei - het Ensorborstbeeld van Irené Dutriez, dat ingehuldigd werd op de Ensorpromenade van Oostende - het beeldhouwerspaar St. de Puydt en L. Canestraro voleindigde voor het Brugse Zand een nieuw element van het sculptuurensemble betiteld ‘Het Landschap’ - Beeldhouwer Charles Delporte schonk aan de stad Damme een aantal werken die opgesteld werden in de historische molen van Hoeke, die men weer operationeel zal maken - In Zichem komen er beeldhouwwerken die Nest Claes en zijn held de Witte moeten vereeuwigen. Wij kunnen slechts wensen dat deze voorbeelden navolging zullen vinden, want we hebben uitstekende beeldhouwers.
•	De Gentse VZW Amarant startte in '59 met het promoten van jonge kunstambachtslui. Met dit doel geeft zij ook voorlichting op gebied van administratie en fiscaliteit. Dat is slechts één aspect van de werking. De VZW, die komt uit het socio-culturele vormingswerk, is erkend als een dienst voor volksontwikkeling. Amarant heeft steeds tentoonstellingen georganiseerd en die begeleid. Dat blijft het doen, zij het nog slechts in opdracht van derden (zelf hebben ze de centen er niet meer voor). Ze begeleiden ook tentoonstellingen van anderen, zoals de tentoonstelling ‘Kunst en Kunst Maken’. Daarnaast zorgen ze ook voor diverse cursussen rond onderwerpen die hetzij rechtstreeks, hetzij onrechtstreeks iets met kunst te maken hebben. Dan zijn er ook nog de studiedagen, meestal gericht op kunstenaars en/of organisatoren en de problemen waariee die mensen geconfronteerd worden. Tenslotte zijn er de publikaties. De doelstelling verruimde ondertussen sterk; nu wordt geen onderscheid meer gemaakt tussen zuivere en toegepaste kunst, jong en oud, bekend of onbekend; kwaliteit primeert. De VZW richt zich tot een drieledig publiek: de kunstenaars zelf - via tentoonstellingen tracht men de algemeen geïnteresseerden te bereiken - bovendien stelt men zowel ervaring als tentoonstellingspakketten ter beschikking van organisatoren. De criteria om opgenomen te worden in een tentoonstellingspakket hangen sterk af van de opdrachtgevers. Maar Amarant tracht dikwijls jonge, onbekende mensen naar voren te schuiven. Dat was het geval bij ‘Negen plus 1 jonge grafici’ en in bepaalde gevallen heeft dit reeds resultaten gehad onder de vorm van contacten met galerijen enz. Er was ook de groep Kleenex, die hun gezamenlijke acties wat gestopt zijn. Ze hebben ook individueel iets te vertellen, maar kregen daar de kans niet toe. Amarant heeft dit mogelijk gemaakt. Wat betreft de juridische begeleiding: Amarant heeft geen juristen in dienst; voor iemand met dergelijke problemen gaat het wel stappen ondernemen, informatie inwinnen, contacten leggen, mensen verwijzen nààr. De meeste problemen staan echter i.v.m. het sociale statuut. Maar zij verdedigen wél een grote(re) vrijheid voor kunstenaars. De belangrijkste realisatie van Amarant is zonder twijfel de publikatie van het ‘Vade Mecum Beeldende Kunsten’. Het feit dat het aan een tweede druk toe is, bewijst dat er nood aan is. Daarnaast wordt door Amarant gewerkt aan een nieuwe gids, een materialengids voor kunstenaars: waar zijn welke materialen of merken te krijgen en alle nodige randinformatie. De VZW Amarant staat onder de leiding van Daan Rau (Eedverbondkaai 267. 9000 Gent, t. 091/21.79.52).

[p. 190]

•	Het Letterkundig Verenigingsleven bracht o.m. op 16 juni de jaarlijkse Literaire Leievaartnamiddag van de ‘Vereniging van Katholieke Oostvlaamse Schrijvers’. Daar werd hulde gebracht aan de jarige leden (70, 65, 60...). - De poëzie-vriendenkring 't Kandelaartje hield een poëzie-ontmoetingsdag in de hoeve ‘Vogelshof’ te Opoeteren op 25 mei, met een programma van 5 uur 's morgens tot in de late uren; alle kunstdisciplines kwamen er aan de beurt. - Het 130 jaar oude tijdschrift ‘Dietsche Warande en Belfort’ bracht een dubbel nummer over de overleden hoofdredacteur Albert Westerlinck; aan hem werd op 1 en 2 juni het traditionele D.W. en B.-weekend gewijd te Dworp met o.m. een panelgesprek over Westerlinck.
•	Vier theatergezelschappen werden voor subsidiëring uitgesloten, één uit Brussel (Brialmont) en drie uit het Antwerpse (EWT-Randstandtheater, Tentakel en Nieuw Vlaamse Teater). De eerste twee heten zich kamertheaters, de andere beweren experimenteel-vormend te zijn. Will Beckers, directeur van het NVT, ontving nog laatst de Van Peene-Miryprijs. Het Westvlaams Theater Antigone Kortrijk krijgt Jo Gevers als opvolger van directeurstichter Bert de Wildeman, die o.m. nog voor de promotie zal zorgen. De groep treedt ca. 200 keer per jaar op, meestal als reisgezelschap. Het stapt over van de categorie B naar C.
•	Het is onberekenbaar wat reeds gepresteerd werd door Jeugd en Muziek ten voordele der musici sedert de stichting in 1940, in binnenen buitenland. Het is een voorbeeld van een Belgisch initiatief dat in tientallen landen werd overgenomen. ‘Jeugd en Muziek’ is zelfstandig sedert 1974 en beschikt o.m. over vijf jeugdorkesten (Antw., Brussel, Limburg, Kempen, West-Vl.). Het organiseerde in het afgelopen jaar 1.500 optredens en telt meer dan 60.000 ll. in Vlaanderen beneden 30j. Het propageert bij voorkeur ernstige muziek, maar sluit popmuziek niet helemaal uit. Het zijn de componerende en de uitvoerende musici, die behalve de jeugd zelf, in grote mate van de inspanningen van ‘Jeugd en Muziek’ profiteren, niet alleen financieel maar vooral wat het begrip en de liefde voor de muziek betreft bij de bevolking, iets waarzonder hun kunst in het luchtledige terecht komt. Een interessant initiatief is het Muziekkamp over Barok, o.l.v. Jos van Immerseel in het Prov. Centrum van Oostmalle, m.m.v. Erik Dequeker, Roel Dieltiens, Paul Dombrecht e.a. van 6 tot 22 juli. Eveneens is er een muziekworkshop van 17 tot 25/8 in het Prov. C. Rivierenhof in Deurne met instrumentateliers. Inlichtingen: Dhr. Luc Leytens, Secr. Jeugd en Muziek, Koningstr. 10, 1000 Brussel.
•	Onder de titel ‘Het Brussel van Vlaanderen’ verwijzen de ‘DF-Mededelingen’ naar een oud zeer, waarover in deze rubriek reeds werd geschreven: ‘Er wordt veel gepraat over de inter-regionale ongelijkheid tussen Vlaanderen en Wallonië. Maar ook binnen Vlaanderen manifesteert zich een steeds groeiende ongelijkheid tussen de diverse streken, zo waarschuwt een recente studie van het Instituut voor Stedebouw en Ruimtelijke Ordening van de KU-Leuven. Uit het bijeengebrachte materiaal blijkt nogmaals de extreem dominante rol van Antwerpen en zijn onmiddellijke rand. Een negental gebieden in Vlaanderen krijgen het predikaat achtergebleven en onderontwikkeld.’ Dat geldt vooral in de cultuursector. Een der oorzaken van deze toestanden is de samenstelling der commissies, die bv. op literair, artistiek, muzikaal, theatraal, museaal en monumentaal gebied het geld vaak even onrechtvaardig verdelen als ze zelf samengesteld zijn. De afwezigheid van ‘objectieve’ waardemeters heeft erg nadelige gevolgen. De vraag over het ongehoorde overwicht der leden uit éénzelfde provincie in de commissie voor monumenten en landschappen beantwoordde de minister in de Vlaamse Raad uitvoerig. Zijn betoog kwam hierop neer dat de meest competente lieden op dat gebied tot één provincie behoren. (1 maart). Een dezer competente lieden (H. Stijnen) presenteerde aan zijn collega's volgende geniale (?) beschouwing: ‘De actuele taak van de Commissie zou erin moeten bestaan in het licht van haar eigen geschiedenis, het denkkader binnen de “eng” toegemeten bevoegdheden nauwkeuriger te formuleren en toe te passen enerzijds, en anderzijds zo duidelijk mogelijk de bredere ruimtelijke en maatschappelijke aspiraties te expliciteren en de inhoud die hieraan kan worden gegeven. Deze aspiraties hadden immers, zoals wij aangetoond hebben, in het verleden meer het vrijwaren en verstevigen van de eigen institutie op het oog, en dit vooral op een formele manier, dan wel dat zij de uiting waren van een reëel inzicht in de wenselijkheden en de mogelijkheden, de techniciteit, de mekanismen en uiteindelijk de maatschappelijke betekenis van de ingrepen in de stedelijke en maatschappelijke ruimte’. (De Standaard)
•	Erratum: In een vorig nummer verscheen een foute berichtgeving i.v.m. de Nederlandse Taalunie. De heer O. de Wandel, algemeen secretaris, verstrekte ons de volgende gegevens waarvoor we hem van harte bedanken: de Raad van 45 leden telt momenteel 23 Nederlanders en 20 Vlamingen (er zijn 2 Nederlandse vacatures) en de kosten van de Raad worden gedragen door de Taalunie, met middelen beschikbaar gesteld door Nederland en Vlaanderen, in de verhouding van 2:1. Samengevat: Vlaanderen betaalt 1/3 en is in de Raad met bijna de helft van de leden vertegenwoordigd.

Zij rusten in vrede bij de heer

†	Componist en musicus Louis Welffens (^o Antwerpen 13.12.1885) overleed op 4 mei in Borgerhout.
†	Kunstschilder Albert Beaussaert (^oGent 9.9.1909) overleed in het Gents AZ op 10 mei. Hij was vooral portrettist en vertolkte ook de wereld van dans en circus.
†	Letterkundige, organist en muziekcriticus Berten de Keyzer (^o29/4/1915 St.-Laureins) overleed op 26/4 in Gent. Hij was stichter van het orgeltijdschrift De Schalmei, organist van H.-Anna in Gent en redacteur van De Gentenaar-De Standaard.
†	Kunstschilder-glazenier Michiel Leenkneght (^oRumbeke 27/6/1912) overleed op 17 mei in Oudenaarde. Glasramen in vele West- en Oostvlaamse kerken. Eredirecteur van de Oudenaardse Academie.
†	Woordkunstenares Cecile Swinkels (^o Kortemark 9/12/1936) overleed op 29 mei in Roeselare. Zijn onderwees ook aan de Roeselaarse Academie en het Kortrijkse Lyceum ‘O.-L.-Vrouw van Vlaanderen’.

Het Kunstenaarsverbond en het tijdschrift ‘Vlaanderen’ bieden aan de naastbestaanden van deze overleden collega's - C.V.K.V.-leden hun christelijke deelneming aan.