Logo DBNL
Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 33 (1984)

Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 33

(1984)– [tijdschrift] Vlaanderen. Kunsttijdschrift–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Bio- en bibliografie ‘van’ en ‘over’.

I. Biografie:

-geboren als Paul Pieter Victor Lebeau op 29 juni (Kreeft) 1908 in Borgerhout uit een familie van leraars en handelaars met een Antwerpse moeder en een Limburgse vader;
-na z'n lager onderwijs in de gemeenteschool volgde hij - van 1919 tot 1926 - de voorbereidende 7de klasse en de oude humaniora aan het St.-Jan Berchmanscollege in Antwerpen; daarna studeerde hij aan de K.U. in Leuven Germaanse filologie en werd er doctor met een (onuitgegeven) proefschrift over Het dilettantisme in de Nederlandse literatuur (1930); in 1934 werd hij met een studie over Het dilettantisme als levenshouding in de Westeuropese literatuur laureaat in de interuniversitaire wedstrijd
voor reisbeurzen van de staat, zodat hij in 1934 en 1935 in het Institut de Littérature Comparée van de Sorbonne in Parijs (waar hij contact had met o.m. S.G. Colette, H. Massis, F. Mauriac, J. Romains) en aan de Friedrich-Wilhelms-Universität in Berlijn de colleges van beroemde meesters in de vergelijkende literatuurstudie kon volgen: Fernand Baldensperger en Paul Van Tieghem, Brömse en Julius Petersen; daarna studeerde hij nog een tijd aan het City of London-College (met de buitenlandse literatuur had hij eigenlijk al in 1928 kennis gemaakt tijdens cursussen aan de universiteiten van Berlijn en Marburg);
-na z'n legerdienst was hij inmiddels leraar geworden: in 1931 aan de R.M.S. te Borgerhout (later gemeentelijk atheneum), in 1936 aan het K.A. te Antwerpen, in 1942 aan het atheneum te Deurne en daarna aan het K.A. te Hoboken (cf. z'n mild-ironische herinneringen in Voltooid verleden tijd, 1967); vanaf september 1958 was hij docent, later professor aan de Economische Hogeschool St.-Aloysius en - vanaf 1960 - docent aan de Facultés Universitaires St. Louis te Brussel(*1):;
-als student was Lebeau actief in het Katholiek Vlaams Hoogstudenten Verbond (‘het Verbond’), redactiesecretaris van het studentenblad Ons Leven en secretaris van het letterlievend genootschap Met Tijd en Vlijt; onder de pseudoniemen Elckerlic (bijv. Vaarwel aan Leuven) en Van Ginderachter (bijv. Momentopnamen uit het studentenleven) publiceerde hij jeugdpoëzie (sentimentele stukjes à la Ledeganck en expressionistische verzen à la Van Ostaijen);
-hij debuteerde in D.W.e.B. (1934, XXXIV, blz. 276-277) met het gedicht Het leven van een mensch;
vóór de oorlog zat Lebeau volledig in de Antwerpse avant-garde van dandy's, dilettanten en ratés; na de oorlog - in 1953 - was hij samen met P. De Vree, I. Michiels en K. Vertommen betrokken bij de oprichting van De Tafelronde; een tijdlang ook was hij redacteur van het gelijknamige tijdschrift, dat o.i. van P. De Vree naar het experiment evolueerde; dat was niet de bedoeling van Paul Lebeau en toen trok hij zich stilaan terug;
-sinds het najaar van 1959 tot aan z'n dood is hij bestuurslid geweest van Boekengilde De Clauwaert (een v.z.w., gesticht op 28 oktober 1948 door H. Draye, P. Rubbens en W. Vanden Eynde); op 18 maart 1970 werd Lebeau verkozen tot lid van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde (in opvolging van Stijn Streuvels; op 24 mei 1972 werd hij tijdens z'n installatie door P.G. Buckinx voorgesteld);
sind 1978 was hij professor emeritus aan de U.F.S.A.L. te Brussel; verder was hij redacteur van D.W.e.B., oud-voorzitter van de Scriptores Catholici, lid van de Vereniging van Kempische Schrijvers, lid van de Vereniging van Vlaamse Letterkundigen en van het C.V.K.V., grootofficier in de Orde van Leopold I, commandeur in de Orde van Leopold I en grootofficier in de Kroonorde;
-Paul Lebeau kreeg voor z'n literaire werk de volgende prijzen:
•in 1950 de driejaarlijkse Prijs voor de roman van de provincie Antwerpen voor Johanna-Maria;
•in 1959 de Prijs van de Scriptores Catholici voor Xanthippe;
•in 1960 de Literatuurprijs van Hilvarenbeek(*2): voor Xanthippe;
•in hetzelfde jaar de Romanprijs van de provincie Antwerpen voor dezelfde roman (Xanthippe)(*3):;
•in 1981 de Prijs voor letterkunde van de provincie Antwerpen voor z'n gehele oeuvre.
-Lebeau heeft vele, vele jaren in de Verzoeningstraat 32, 2200 Borgerhout gewoond; hij was getrouwd (sinds 1942) met Ida Greefs en had twee kinderen (Lili en Walter) en twee kleinkinderen: Ineke en Eefje, de kinderen van z'n dochter die getrouwd is met Walter Warmoeskerken;
-overleden te Brussel op 18 oktober 1982 en op zaterdag 23 oktober (na een uitvaartmis om 11 u. in de parochiekerk van O.-L.-Vrouw-ter-Sneeuw, Laar-Borgerhout) op de begraafplaats van Borgerhout (Silsburg) ter aarde besteld(*4):.

II. Bibliografie ‘van’(*5)::

a)romans:
Het experiment (1940, 19835)(*6):,
Mijn vriend Max (1942, 19513)(*7):,
De zonde(n)bok (1947, 19654)(*8):,
Johanna-Maria (1950)(*9):(*17):,
De blauwe bloem (1951)(*10):(*17):,
Het Siegfriedmotief, of De overbodigen (1954),
Xanthippe (1959, 198230)(*11):.
b)herinneringen:
Voltooid verleden tijd (1967, 19702)(*12):.
c)novellen en verhalen:
De vlek in Thomsen's Post, 1953, IV, blz. 62-65;
in Vedos, november 1951;
De laatste roos (1956)(*13):,
De kleine Karamazow (1958),
Zomer te Zilverberg (1962)(*14):,
De dendrofoob in D.W.e.B., 1962, CVII, blz. 614-621;
De tijdvreter en andere verhalen (1972), waarin:
*De tijdvreter(*15):, *De laatste roos, *De kleine Karamazow, *De achtbare overledene(*16):, *Het weerzien(*17):, *Zomer te Zilverberg, *De getuigen(*18):;
Het Thomaskruis en andere verhalen (1979), waarin:
*Het Thomaskruis(*19):, *Boppa's laatste liefde, *Inno, *De serafijn, *Het huis;
De Lorelei in D.W.e.B., 1980, CXXV, blz. 490-501;
Het ontwaken in D.W.e.B., 1982, CXXVII, blz. 405-413(*20):.
d)essays, kritieken en opstellen(*21)::
Het Dilettantisme als levenshouding in de literatuur in D.W.e.B., 1933, XXXIII, blz. 809-820; 1934, XXXIV, blz. 6-19;
François Mauriac in D.W.e.B., 1935, blz. 89-103;
Renaat Verheyen en zijn Studio in Tooneelleven, 1935 en 1936, nrs. 12, 14 en 19;
De ontwikkeling der Duitsche literatuurwetenschap. Van positivisme naar Geistesgeschichte in D.W.e.B., 1939, blz. 214-221, 271-278;
Herman Hesse als de dichter van de zelfontbinding in Golfslag, 1947, II, blz. 4-7;
Korte meditatie over de roman in D.W.e.B., 1950, blz. 94-99;
De Boomgaardgeneratie in De Vlaamse literatuur sedert Gezelle (onder redactie van R.F. Lissens). Antwerpen, Vlaams Economisch Verbond (V.E.V.-Berichten, augustus 1950), 1950;
Van het vitalisme naar het existentialisme in De Tafelronde, 1953, I, blz. 90-95;
De Vlaamse auteur en zijn publiek in De Clauwaert, herfst 1960, blz. 2;
De kunst van het essay(*22): in Noordgouw, 1961, I, blz. 93-101;
Enkele bedenkingen bij de tendensen van onze jongste literatuur in D. W.e.B., 1966, CXI, blz. 220-225;
in Germania, 1964-65, XII, nr. 6, blz. 7-11;
Hulde aan Stijn Streuvels in Verslagen en Mededelingen van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 1972, blz. 188-194;
Schrijvers langs de weg(*23): in Idem, 1975, blz. 255-268;
Denkend aan Willem Melis. Ons leven in Bijdragen tot de geschiedenis van een generatie. Een liber amicorum voor Mr. Willem Melis. Samenstelling: Arthur De Bruyne. Kemzeke, Comité (W. Melis), 1978, blz. 123-131;
P.G. Buckinx. Een indruk en een eresaluut in Een woordeloos gebed voor nu en later. Hulde aan P.G. Buckinx en F. De Boeck. 't Kofschip, 1978, VI, nrs. 1-2, blz. 22-23;
Een leven in dienst van de letteren. In memoriam Paul Hardy in Noordgouw, 1978, XVIII, nrs. 2-3, blz. 187-192;
Denkend aan Bert Peleman in Als de man in de Peel...: Bert Peleman. Samenstelling: Gust Wittebols. Retie, 1980, blz. 39.
e)vertaling:
Niemands land van Jozef Wiessalla (Niemands Land) (1943).

III. Bibliografie ‘over’(*24)::

A. Algemeen:

a)naslagwerken:
-Baers J. en Hardy P., Lectuur-Repertorium. Antwerpen, A.S.K.B., 1953, 2 (H-R), blz. 1492;
-Demedts A. in M.E.d.W. Gent, Story-Scientia, 1968, V, blz. 27;
-Hardy P. en De Win X., Lectuur-Repertorium 1952-1966. Antwerpen, A.S.K.B., 1969, 2 (H-R), blz. 1156-1157;
-Van Aken P. in M.E.v.d.W. Haarlem, De Haan/Antwerpen, De Standaard, 1982, V, blz. 293;
-Waterschoot P. e.a., Lectuur-Repertorium. Antwerpen, K.C.L.B./Den Haag, N.B.L.C., 1981, 2 (H-O), blz. 1482;
b)monografie:
-Buckinx P.G., Paul Lebeau. Antwerpen-Amsterdam, De Nederlandsche Boekhandel, 1979 (Monografieën over Vlaamse Letterkunde: 60);
c)‘literaire portretten’ van Lebeau:
-Buckinx P.G. in Verslagen en Mededelingen van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, 1972, blz. 185-188;
-De Smet M. in O.E., 1984, XXVII, blz. 269-271;
-Janssen D. in Bg., 1958, XXXVI, blz. 195-198;
-Janssens M. e.a. in De Vijfde Windstreek van de B.R.T., 17 november 1978 (hernomen op 28 oktober 1982);
-Kemp B. in Toortsen, nr. 9, z.d., blz. 29-31;
-Lissens R.F. in Wetenschappelijke Tijdingen, 1970, XXIX, kol. 141-142;
-Sel M.R., Van ‘Het experiment’ tot ‘Xanthippe’. De roman van Paul Lebeau. Antwerpen, Standaard Boekhandel, 1963 (Katholieke Vlaamse Hogeschooluitbreiding: 485);
-Smeyers J. in Bg., 1978, LVI, nr. 5, achterflap;
-Suy V., Een schilder, dertig schrijvers. Sint-Niklaas, Danthe, 1981;
-Vandeghinste A., Ontmoetingen (2) met 81 Vlaamse kunstenaars. Teksten en foto's. Kortrijk, Atlas, 1977, (blz. 80-81);
-Verbiest F. in Noordgouw, 1972, XII, blz. 243-259;
d)interviews met de auteur:
-Auwera F. in Mimo, 11 augustus 1974, nr. 1977, blz. 72-77;
-De Ceulaer J., Te gast bij Vlaamse auteurs, 1. Antwerpen, De Garve, z.d., blz. 54-60;
-Durnez G. in D.S., 5 en 12 juni 1970;
in Jullie worden later gek dan wij. Tielt. Utrecht, Lannoo, 1971, blz. 219-228;
-X. voor de B.R.T.-Schooltelevisie, 4 november 1974.
e)(ongepubliceerde) licentiaatsverhandelingen:
-Deweerdt P., De Vlaamse psychologische roman na Roelants: Paul Lebeau en René Berghen. Brussel (U.L.B.), 1979;
-Geens M., De Ramkoning - Xanthippe. Een vergelijkende studie. Leuven, 1980.
-Massant P., Thematiek in de werken van Paul Lebeau. Brussel, 1968.
-Tummers J., De jeugd en haar problematiek bij Lebeau en Van Hoogenbemt. Brussel (U.L.B.), 1971.
-Vandendriessche A., De problematiek in het werk van Paul Lebeau. Leuven, 1969.
-Van Paemel G., De romans van Paul Lebeau. Een poging tot een psychologische benadering van de personages in zijn werken. Gent, 1973.

B. Bijzonder:

a)romans:
i.v.m. Het experiment (1940):
-Janssen E. in Bg., 1966, XLIV, blz. 375-376;
-Lampo H., De jeugd als inspiratiebron. De jeugd, haar wezen en problemen in de jongste Vlaamsche letteren. Brussel, A. Manteau, 1943 (Basisreeks: 18), blz. 91-102.
-Ranke B., Proefvluchten boven den Parnassus. Antwerpen, De Nederlandsche Boekhandel, 1941, blz. 155-169;
i.v.m. Mijn vriend Max (1942):
-Janssen E.M. in Streven, 1941-42, IX, blz. 434-435;
-Monteyne L. in De Dag, 5 april 1942;
-Ranke B. in D.S., 19 september 1953;
-Van de Velde A. in Bg., 1942, blz. 10, 86;
-V(an) H(erreweghen) H. in D.N.G., 17 oktober 1954;
-X. (J. Wx.) in H.L.N., 24 juni 1942;
-X. (B.E.) in Vooruit, 29 maart 1942;
-X. in De Vlaamse Linie, 7 augustus 1953;
i.v.m. De zonde(n)bok (1947):
-Gielen J.J. en Gielen J.G.W., Belangrijke letterkundige werken. Leidraad bij de studie der Nederlandse literatuur met bloemlezing. (Purmerend), Muusses, 196511, 3, blz. 230-235;
-Hardy P. in Bg., 1947, XXV, blz. 86-87, 103;
-Herreman R. in Vooruit, 20 november 1947;
-Van Aken P. in Volksgazet, 3 juli 1947;
i.v.m. Johanna-Maria (1950):
-Hardy P. in Bg., 1951, XXIX, blz. 73-74, 92;
i.v.m. De blauwe bloem (1951):
-Hardy P. in Bg., 1952, XXX, blz. 76-77, 94:
i.v.m. Het Siegfriedmotief, of De overbodigen (1954):
-Hardy P. in Bg., 1954, XXXII, blz. 217-218, 235;
-Taels J. in G.v.A., 13 juli 1954;
-Van Meer P. in Streven, 1954-55, XXII, 1, blz. 81-82;
i.v.m. Xanthippe (1959):
-Crivits A. in Filter, 1973-74, II, nr. 1, blz. 50-52;
-Demedts A. in Het Nieuwsblad, 26 maart 1959;
-Feniks in 't Pallieterke, 2 april 1959;
-Hardy P. in Bg., 1959, XXXVII, blz. 164-166, 183;
-Kemp B. in De Linie, 1 mei 1959;
-Lampo H. in Volksgazet, 19 maart 1959;
-R(osseels) M. in S.d.L., 28 mei 1959;
-Snyders J. in De Periscoop, 1958-59, IX, nr. 7;
-Van de Moortel R. in De Gentenaar, 3 januari 1960;
-Van de Voorde U. in S.d.L., 18 juni 1959;
-Van Vlierden B.F. in Streven, 1958-59, XII, blz. 950-954; 1960-61, XIV, blz. 870-877;
-Westerlinck A. in D.W.e.B., 1959, CIV, blz. 446-447;
b)herinneringen:
i.v.m. Voltooid verleden tijd (1967):
-Hardy P. in Bg., 1967, XLV, blz. 262-263, 298;
-Janssens M. in D. W.e.B., 1968, CXIII, blz. 72-73;
c)novellen en verhalen:
i.v.m. De laatste roos (1956):
-Hardy P. in Bg., 1956, XXXIV, blz. 290-291, 315;
-Van de Voorde U. in S.d.L., 3 november 1956;
-Van Herreweghen H. in D.N.G., 25 november 1956;
i.v.m. De kleine Karamazow (1958):
-Hardy P. in Bg., XXXVI, blz. 60, 77;
i.v.m. Zomer te Zilverberg (1962):
-Demedts A. in Het Nieuwsblad,?;
-Hardy P. in Bg., 1962, XL, blz. 252-253, 269;
-Thomassen H. in D.N.G., 15 september 1962;
-X. in S.d.L., 6 oktober 1962;
i.v.m. De tijdvreter en andere verhalen (1972):
-Bousset H. in Spectator, 3 februari 1973, nr. 5, blz. 26;
-Demedts A. in S.d.L., 26 januari 1973;
-D(emedts) A. in De Periscoop, 1972-73, XXIII, nr. 4, blz. 3;
-Duym J. in 't Pallieterke, 27 juli 1972;
-Hardy P. in Bg., 1973, LI, blz. 12-13, 22;
-Roggeman W.M. in H.L.N., 8 juni 1973;
-Schouwenaars C. in De Nieuwe Gazet, 12 september 1972;
-V(an) A(ken) P. in Volksgazet, 17 augustus 1972;
-Van Ryssel D. in Vooruit, 19 oktober 1972;
-X. in Wij, 11 november 1972;
i.v.m. Het Thomaskruis en andere verhalen (1979):
-Decorte L. in Argus, 1980, III, nr. 17, blz. 467-468;
-De Keyser F. in H.L.N., 29 september 1979;
-Demedts A. in S.d.L., 14 september 1979;
in Knipselatuur, 1979, I, blz. 352 (356);
-Flanders C. in Boek en Bibliotheek, 1979, nr. 5, blz. 116;
-Geerts L. in De Nieuwe, 7 december 1979, nr. 17, blz. 9-10;
in Knipselatuur, 1979, I, blz. 354-355;
-Van de Moortel R. in Bg., 1980, LVIII, blz. 2, 19;
in Knipselatuur, 1979, I, blz. 353;
-Van Hulle J. in De Bond, 9 mei 1980;
-Westerlinck A. in D. W.e.B., 1979, CXXIV, blz. 781-782.

Luc Decorte


Vorige Volgende

Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs