inleiding
‘In den beginne was het... masker’
In 1956 werd te Antwerpen door Dr. A. Claerhout, conservator van het Etnografisch museum aldaar, een groots opgevatte tentoonstelling ingericht onder de benaming ‘Het masker - alle tijden - alle volken’. Deze lapidaire titel dekte niet alleen de inhoud van de tentoonstelling maar ook het veelzijdig aspect van het masker als cultuurvoorwerp in ruimte en tijd. Fundamenteel blijft steeds het belichamen van een andere persoon, een god of een daimon meestal, het uittreden uit de eigen persoonlijkheid, het één worden met de andere en het verband met de cultus. Deze magischreligieuze oorsprong is overal dezelfde en kan men altijd onderkennen, de functies veranderen doordat de oorspronkelijke betekenis in de loop van de tijd verloren gaat of afslijt, de omstandigheden veranderen, de klemtoon verplaatst wordt.
De verschillende medewerkers hebben de uiteenlopende aspecten van dit zo algemeen cultuurpatroon van diverse zijden benaderd. We zijn er ons wel van bewust dat, in de beperkte ruimte van een tijdschriftnummer, er geen sprake kan zijn van volledigheid. Het is slechts een staalkaart.
Ik dank alle medewerkers die spontaan bereid waren een bijdrage te leveren en in het bijzonder mijn vriend Rik Jacobs, die me met raad en daad bijstond.
Jos Loyens, samensteller