Zottegem
We beginnen onze tocht te Zottegem op de Markt waar in het midden het standbeeld prijkt van Lamoraal Graaf van Egmont (hieraan dankt Zottegem ook zijn naam van Egmontstede) die samen met Hoorn in 1568 op de Grote Markt te Brussel onder Alva werd onthoofd. Achter het standbeeld bemerken wij het ‘stadhuis’ van de gemeente. Het gebouw dagtekent uit 1865. Op het torentje links staat een windwijzer in de vorm van een heraut met aan de bazuin een wapenvlag met het wapenschild van Zottegem.
Rechts op de andere hoek van de Markt, staat de ‘Katholieke Kring’ een uitvloeisel van Rococostijl en bekend om zijn Oud Zottegems bier (van een nog lokale brouwerij ‘Crombé’). Links, de Arthur Scheirisstraat, die uitzicht geeft op de Dekenij met in de muur een gedenkplaat ‘Aan Deken Scheiris’.
Aan de andere zijde van de Markt staat de laatgotische O.-L.-Vr.-Hemelvaartskerk met barokke zijbeuken, fraaie preekstoel, twee barokbiechtstoelen en beeldje van O.-L.-Vr. van Deinsbeke, gemaakt uit een deel van het Mariabeeld dat te Affligem tot St.-Bernardus sprak.
In de zijmuur langs de kant van de Markt, bevindt zich de grafkelder van Egmont en daarin twee bronzen sarcofagen: deze van Lamoraal Graaf van Egmond en de tweede van zijn gade Sabina van Beieren, ook drie loden dozen die de harten bevatten van de Lamoraal zelf en van zijn zonen: Philips en Karel. De gids vertelt er u meer over (toegang aanvragen bij de plaatselijke politie).
In het midden van de achttiende eeuw kreeg de kerk een nieuwe toren (nogmaals vernieuwd in 1963). De timmerman heeft naam en werk in een balk gegrift: Desen Torren is gehemaeckt door Gillis Speelman Meester Temmerman binnen de stad Gendt Anno 1750.
In hetzelfde jaar kreeg Zottegem zijn eerste twee oktaafs-beiaard. Deze bestond uit zeventien klokken gegoten door Joris Dumery van Brugge. Later werd het spel uitgebreid. Severinus van Aerschodt uit Leuven levert twaalf klokken in 1867 en Omer Michaux goot er vier in 1925. Ook bevonden er zich nog vier klokjes zonder inscripties van een onbekende gieter. (Het is goed mogelijk dat dit de heer De Mette is geweest, beiaardier te Aalst, die ook daar voor zijn beiaard enkele klokjes heeft gegoten.)
De klank liet te wensen over en in 1964 werden door de Nederlandse firma Petit & Fritzen (Aarle-Rixtel) vijfendertig nieuwe klokken gegoten, zodat de beiaard over een nieuwe samenstelling beschikte. Daarbij horen er immers veertien oude: elf van Dumery, twee van Severinus van Aerschodt en één van Omer Michaux.
De firma Cloc-O-Matic van Lo (W.-Vl.) zorgde voor de automatische wekkering en het uurwerk. In 1973 bracht deze firma ook merkelijke verbeteringen aan het klavier aan, zodat de beiaardier thans over een volwaardige oktaafs-beiaard van 49 klokken met een totaal gewicht van 6.828 kg beschikt.
De zwaarste klok (1.338 kg) bevat de tekst: ‘Deze beiaard werd hersteld en uitgebreid in opdracht van de Burgemeester, Schepenen en Raadsleden der gemeente Zottegem in het jaar 1963. Moge ik steeds in vrede de welstand der bevolking bezingen’. De tweede zwaarste klok (932 kg) bevat de namen van alle toenmalige gemeenteraadsleden, van de gemeentesecretaris en van de Deken die de nieuwe beiaard wijdde. (Zoals meestal hier ook geen sprake van de beiaardier.)
De beiaardier speelt alle donderdagen en zaterdagen van het jaar vanaf 18 uur. Om het kwartier laat het automatisch speelwerk een gekend wijsje horen. Bij uitvaarten kan een klein trommeltje in beweging worden gebracht,
De vernieuwde toren van de kerk van Zottegem met de beiaard.
dat het begin van het gregoriaanse requiem laat horen. Het luiden gebeurt met drie afzonderlijke klokken gegoten door Severinus van Aerschodt, de kleinste in 1867 en de twee andere in 1873. Zij vermelden de volgende teksten:
1. | Fusa Sum in Honorem Beatae Virginis Mariae in Caelum Assumptae Sumptibus Fabricae Eeclesiae Sottegemiensis Aedituie J.J. Roegiers Pastore Decane - E. Van Aelbroeck Burgimagistro G. Van Heteren, G. Van Wijmeersch, E. Debeck - G. Van Melckebeke - E. Van de Weghe Anno 1873
Me fecit Lovanii Severinus Van Aerschodt. Ze is de grootste klok. |
2. | Zelfde tekst als vorige, alleen de naam van de klok is ‘Sancte Joseph’, 2e grootste klok. |
3. | Fusa Sum in honorem St Barbarae Sumptibus Fabricae Eeclesiae Sottegemiensis E.G. Pastore J.J. Roegiers
Anno MDCCCLXVII.
Ze is de 3e grootste klok. |
In totaal bevat deze toren 53 klokken met een gewicht aan brons van 10.269 kg.
De heer C. Versichel treedt op als beiaardier sinds 1949.
Vorige beiaardiers waren: Nàndor Neichel, Raymond Van Herzele, Jules Walgraeve, Henri Walgraeve.
We verlaten Zottegem langs de Heldenlaan waar het oorlogsmonument 1914-18 staat.
Beneden links bevinden zich de overblijfselen van het Renaissance-kasteel van Egmont. Let op de fraaie erker in de zijgevel.
Volg de baan onder de spoorweg door tot aan de provinciebaan. Dan neemt u de richting Gent (links). Een eindje verder (links) staat de kerk van Leeuwergem. Zij dateert uit de 19e eeuw. In de nabijheid ervan staat de zeven-sacramentenboom (een oude linde). Niet zo ver hiervandaan, eveneens op uw linkerkant, kunt u de dreef van het Kasteel van Leeuwergem even inslaan. Een kort bezoek aan dit domein zal u vast de moeite vinden. Het kasteel werd opgetrokken in 1724 in eenvoudige Lodewijk XV-stijl. De tuinen