Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 20

[p. 169]

Steenhout

Het kasteel van Steenhault of Steenhout zoals het gemeenlijk wordt geheten, ontleent zijn naam aan het geslacht der Steenhaults die sedert de middeleeuwen het versterkt kasteel bewoonden dat thans verdwenen is, samen met die tak van het geslacht aan wie het toehoorde.

Het huidige kasteel dat toehoort aan barones 't Kind de Roodenbeke, is reeds sedert het begin der 17e eeuw het eigendom van de baronnen van Steenhault van wie de huidige eigenares, een geboren Steenhault, een afstammelinge is.

Het heeft een uitgesproken 17e eeuws uitzicht en het verbergt zich zodanig midden het omringend geboomte dat men van op de weg alleen maar de bij het kasteel horende hoeve te zien krijgt.

Het is gelegen op het grondgebied van Vollezele, een nog rustige Brabantse gemeente, gelegen op 30 km. van de hoofdstad op de weg Ninove-Edingen en het bevindt zich op ongeveer twee kilometer oostwaarts van de dorpstoren waar het, weggedoken in het glooiend heuvelland, totaal geïsoleerd, zijn torens spiegelt in het water van de slotgracht, die het kasteel nog aan drie zijden omringt. Het gedeelte van de gracht, dat vroeger de voorkant van het kasteel beschermde, is gedempt geworden.

Men bereikt het kasteel door een vrij lange oprijlaan die voert naar een groot gebouw dat het ereplein afsluit, waartoe men toegang krijgt door een poort, aangebracht in het midden van het gebouw, opgetrokken in baksteen en witte steen en afgedekt met een hellend dak, doorbroken door dakvensters. Het gebouw heeft geen verdieping en wordt

[p. 170]

bekroond door twee torentjes, uitlopend in peperbusvorm. Boven de poort prijkt het wapen der Steenhaults.

Aan de binnenzijde uitziende op het plein, is deze konstruktie voorzien van bogen aan elke zijde geflankeerd door een paviljoen. Tijdens de vorige eeuw werden aan de linkerzijde bijgebouwen opgetrokken en een orangerie. Het kasteel zelf, oprijzend tegenover de bijgebouwen, bestaat uit gerestaureerde en niet gerestaureerde gedeelten die uit verschillende tijdperken dateren.

Het 17e eeuwse uitgesproken vierkante woongedeelte heeft een verdieping, bekroond door een pyramidaal uitlopend dak. Rechts verheft zich een wachttoren, afgedekt door een spits dak, eindigend in een kleine bol met windhalm.

Vóór de toren werd in de 19e eeuw een laaggehouden portiek aangebracht en rechts daarvan een bijgebouw.

De struktuur der kelderingen en de dikte der muren waarop het woongedeelte berust, geven te vermoeden dat hier vroeger een versterkt kasteel stond, daterend uit de 15e eeuw en mogelijk nog vroeger. De restauratie van dit gedeelte kan bezwaarlijk gelukkig worden genoemd. Ze vond plaats in de vorige eeuw. De dwarshouten der kruisvensters werden weggenomen en de oude stenen door niet passende nieuwe stenen vervangen. De wachttoren heeft nog zijn 17e eeuws aspekt bewaard.

Biezonder aantrekkelijk is het park, waarvan talrijke eeuwenoude bomen (de kastanjelaars zijn het talrijkst) de charme uitmaken, samen met de prachtige vijver waaraan het wisselend wolkenspel der Brabantse luchten, sedert eeuwen leven en beweging bijzet. Dit park verlengt zich in de omringende bossen en velden die de heerlijkheid omsluiten en er de natuurlijke zetting van vormen.

Herman Mortier