Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 16

[p. 317]

Gezicht van de onderneming

Wat is een ‘house-style’?

Het adopteren van een house-style is het zoeken naar éénheid in het ‘gezicht-naar-buiten’ van een onderneming. Elke onderneming verschijnt voor het publiek onder zeer verschillende aspekten: haar produkten, verpakkingen, uitrusting, gebouwen, briefwisseling, circulaires, autovoertuigen, publicaties, publiciteit, enz...

Een house-style adopteren is: al deze aspekten onderling harmoniseren en inschakelen in een globaal aktieplan. Het merkteken staat over het algemeen in het centrum van een house-style. Het moet gemakkelijk te herkennen zijn, de naam van de firma bevatten of suggereren en zo mogelijk verwijzen naar haar aktiviteiten.

Na het merkteken volgt de keuze van de firmakleuren, het lettertype van de firmanaam en de typografische stijl voor al de publicaties. Uitgaande van merkteken, firmakleur en lettertype worden al de visuele elementen van de onderneming gecoördineerd: van het luciferdoosje tot de neonverlichting, van het visitekaartje tot en met de vrachtwagens.

De merken op deze en de volgende bladzijde afgedrukt, werden door Paul Ibou ontworpen
links: Colver Textiel, Antwerpen.

Waarom?

Een onderneming adopteert een house-style ten einde een klaar, degelijk en frappant beeld van haar aktiviteit op te hangen en in stand te houden.

De herhaling, volgens een bepaald plan, van een klein aantal elementen, maakt het mogelijk de betrokken onderneming duidelijk te identifiëren. Telkens als dit beeld bij het publiek in de kijker valt, wordt het sterker. De indruk, die uitgaat van een dorpswinkeltje, valt bijna volledig samen met de persoonlijkheid van de handelaar omdat men rechtstreeks met deze man te doen heeft.

Voor een grote onderneming ligt het probleem gans anders. Haar produkten, drukwerken, autovoertuigen... worden dagelijks gezien door duizenden mensen, die er echter geen rechtstreeks kontakt mee hebben. Het is dus doorheen deze beelden van de onderneming, dat het grootste deel van het publiek zijn algemene indruk opdoet. House-style is geen wonderzalf; maar het ontbreken ervan of de ondoeltreffendheid door gebrek aan éénheid kunnen slechts nadelig zijn. Het gebeurt dikwijls dat een firma, die uitstekende produkten fabriceert en tevens dynamisch en vooruitstrevend gedirigeerd wordt daarvan, in de wijze en vorm waarop zij naar buiten treedt, niets laat blijken. Een eigen house-style, gebaseerd op een globaal grafisch programma, zal er ruimschoots toe bijdragen om de achting t.o.v. de firma te doen stijgen bij het publiek in het algemeen, de kliënten, de aandeelhouders en last but not least de bedienden.

rechts: Drukkerij Grafo, n.v., Wommelgem.

De graficus

Het ontwerpen van het aangezicht van een onderneming stelt altijd ingewikkelde problemen en men moet dikwijls rekening houden met tegenstelde belangen, waarin klaarheid moet gebracht worden vóór ze kunnen opgelost en geïntegreerd worden in een gecoördineerd ontwerpprogramma.

Weinig personen, zelfs in de onderneming, zijn zich bv. bewust van het aantal en de verscheidenheid van de in gebruik zijnde formulieren, om niet te spreken van de voertuigen, de drukwerken, de informatieborden, de publiciteit, enz.

Een plan moet opgevat worden, dat rekening houdt met al deze aspekten alsook met tal van technische gegevens zonder dat het oorspronkelijk doel mag uit het oog verloren worden.

De designer moet een klare analyse van gecompliceerde situaties kunnen maken, hij moet vertrouwd zijn met een uitgebreid gamma grondstoffen en werkwijzen: hij moet behendig zijn in het oplossen van zeer diverse problemen; hij moet de behoeften van de onderneming kunnen aanvoelen en vooral de gekozen oplossing kunnen concretiseren op een originele manier.

De graficus, die gewoonlijk zelfstandig is, brengt en onderhoudt een nieuwe visie op de onderneming en haar problemen; hij bekijkt met de ogen van de kliënt, maar ziet ook achter de schermen.

[p. 318]

Brabo Manufacturing Co n.v., Antwerpen.

Werkmethode Onderzoek van de situatie

Tenzij het een gans nieuwe zaak betreft, beschikt een onderneming steeds over een ganse reeks dokumenten, die voor dit onderzoek in aanmerking komen. Op basis van een standaardlijst van alle elementen, die bij de ‘housestyle’ te pas komen, discussieert de designer met de directie over de vooruitzichten in het gebruik van de bestaande dokumenten, over de ontwikkelingsmogelijkheden van de onderneming, over de aktie van de concurrentie op dat gebied en over de redenen tot het behouden of hernieuwen van de actuele aspekten van de onderneming.

Drukkerij De Bièvre p.v.b.a. Brasschaat.

Ontwerp van een programma

Bovengenoemd onderzoek verschaft specifieke gegevens, die echter zeer uiteenlopend zijn. Daarom worden zij geklasseerd volgens hun belangrijkheid. Na discussie met de directie, zal een programma voor het scheppen van een house-style opgesteld worden op basis van genoemde, zo nodig herziene gegevens. Alles geschiedt zodoende, zover mogelijk, op grond van een objektief rationeel geheel van feiten..

In dit stadium kan een werkschema opgemaakt en het honorarium vastgesteld worden.

Studies en creatie

De tekeningen worden gelijktijdig ontworpen voor al de elementen betrokken bij de nieuwe house-style. De designer houdt voortdurend het oog op de volledige check-list ervan, om zeker te zijn dat geen enkel ontwerp niet toepasselijk zou zijn op één der elementen. Zo twee of meer oplossingen aan de gegevens schijnen te beantwoorden, is het aan te raden ze verder in te studeren tot één ervan uiteindelijk de beste blijkt.

Biennale Middelheim Antwerpen.

Presentatie

Het voorgestelde programma wordt aan de directie voorgelegd. De designer moet punt per punt aantonen hoe aan elk gegeven voldaan wordt.

Belgisch Nationaal Comité voor Wetenschappelijke Organisatie Brussel.

Uitvoering

Na akkoord, zal het programma uitgevoerd worden binnen de door de firma vastgestelde tijdruimte. Plannen zullen voor elk onderdeel van het programma voorgelegd worden. De designer realiseert zelf dit werk ofwel controleert hij het persoonlijk bij uitvoering door de diensten van de onderneming.

Paul Ibou

(Naar een tekst van F.H.K. Henrion)