[West-Vlaanderen 1964, nummer 78]
[Editoriaal]
De buitengewone snelheid waarmede onze hedendaagse maatschappij evolueert is wel één der belangrijkste kenmerken van deze tijd.
Deze evolutie is vooral zichtbaar op het technologische vlak, dank zij de sensationele verworvenheden van het wetenschappelijk onderzoek. Ook de menselijke wetenschappen - psychologie, sociologie, ergonomie, enz. - hebben sedert enkele tientallen jaren grote vooruitgang geboekt en dragen bij, de primauteit van de mens op de techniek te handhaven. Genoemde snelle evolutie is door de inwerking van de sociale wetenschappen, komplexer geworden: één enkele techniek, één enkele discipline, één enkele wetenschap, één mens kunnen geen afdoende antwoord meer geven op de vele problemen die zich steeds weer opnieuw stellen op wetenschappelijk, ekonomisch, industrieel, sociaal of kultureel gebied.
Daartoe is enkel interdisciplinaire samenwerking in staat.
Industriële vormgeving nu is een typisch voorbeeld van interdisciplinaire werkwijze. Zij is inderdaad essentieel industriegebonden kreatie op basis van de synthese van technische en menselijke gegevens en imperatieven. Daarom is industriële vormgeving een onmisbaar hulpmiddel geworden voor eigentijds, realistisch ‘ondernemen’ en voor het opbouwen van een evenwichtige wereld, die de totale mens bevredigt.
De snelheid en de komplexiteit van hoger genoemde evolutie doen voor velen een groot aantal problemen oprijzen, vooral dan in die streken waar, zoals in West-Vlaanderen, de ekonomische omwenteling recent is en bijzonder vlug gebeurde. De omwenteling uitte zich vooral door een belangrijke verschuiving van de landbouwsektor naar een reeks andere sektoren voor verbruiksgoederen die doorslaggevend zijn alsmede naar de tertiaire dienstensektor.
Enkele cijfers: indien wij op de werkbezetting voor 1957 de index 100 toekennen dan daalt de landbouw op 30.6.63 op index 70, klimt de metaalnijverheid op index 151, de index van de handelsondernemingen op 145 en het hotelbedrijf op 128. Dusdanig snelle evolutie vraagt even snelle aanpassing alsook beroep op eigentijdse aanpassingsmiddelen. Deze aanpassing en dat beroep op adekwate middelen veronderstellen voorlichting over inhoud en richting der veranderingen en betreffende mogelijkheden en beperkingen der aanpassingstechnieken.
De Provincie West-Vlaaanderen is op dat vlak wel enigszins benadeeld door de versnippering van haar industrie in een groot aantal kleine familiale ondernemingen die van artisanale oorsprong zijn, soms minder openstaan voor nieuwe methodes, en ook veel minder kans hebben op degelijke, aktuele informatie over de internationale strekkingen.
Vooral deze laatste faktor echter zou er hen moeten toe aanzetten een eigen originele, persoonlijke vormgevingspolitiek te voeren op het vlak van produktontwerpen, produktpresentatie en produktplanning en zich alzo ontlasten van het eeuwig ‘na-lopen’ van de grote konkurrenten met de onvermijdelijke dekalage en vertraging daarvan.
Ook de jonge bedrijven die een eigen bedrijfspolitiek zoeken of opbouwen kunnen dank zij bewuste en systematische vormgeving van meet af aan, voor hun bedrijf en voor hun produkten, een ‘eigen gezicht’ verwerven, dat ze van de andere onderscheidt. Dergelijke personalisatie heeft een onschatbare kommerciële waarde.
Hoe dan ook, industriële vormgeving brengt oplossing voor problemen van het produktieverloop, door simplifikatie, specialisatie en standardisatie. Zij verwerft hierdoor de kontinuïteit die in gelijk welk bedrijf een faktor van regularisatie en produktiviteitsopvoering is. Zij vereenvoudigt de marktdistributie door het op de markt brengen van gemakkelijk herkenbare produkten en door een gepersonaliseerde, eigen produktpresentatie.
De snelle ekonomische evolutie in de provincie West-Vlaanderen uit zich verder nog door het oprichten van een groot aantal bedrijfsgebouwen. Deze gebouwen zijn niet alleen van belang als werkomgeving voor de producerende mens, vooral dan op ergonomisch gebied, maar zij bepalen tevens het landschap van morgen, waarin wij als mens en meer bepaald als Westvlaming zullen moeten leven.
Wij dragen allen een deel verantwoordelijkheid op dat domein.
Industriële vormgeving bestrijkt het ganse industrieel, ekonomisch sociaal en kultureel gebeuren. Als discipline en techniek zal industriële vormgeving echter enkel dan efficiënt inwerken op dat gebeuren wanneer men zich in de breedste lagen van de bevolking en in de overheidskringen bewust is van haar juiste inhoud, en betekenis, haar mogelijkheden en haar perken. Het Westvlaams Produktiviteitscentrum zal binnen afzienbare tijd samenwerken met het Instituut om aan het gebrek aan objektieve voorlichting te verhelpen.
Dit speciaal nummer van ‘West-Vlaanderen’ is dus niet alleen lofwaardig op zichzelf maar het betekent een ideale introduktie tot systematische voorlichting. Het is mij dan ook een bijzonder aangename plicht, bestuur en redaktie van ‘West-Vlaanderen’ geluk te wensen met dit initiatief. Vooral dan de Heer Arrondissements-kommissaris Botte, die er de promotor van was.
Ik twijfel er niet aan dat het in grote mate zal bijdragen tot een brede bewustwording op het vlak van de industriële vormgeving, ten bate van onze ekonomie, onze bevolking en onze provincie.
Pol Provost
Voorzitter van de Raad van Beheer van het Instituut voor Industriële Vormgeving en van het Design Centre