Fotografie: beeldtaal - wereldtaal
Jerome Wybaillie (Wervik): Bimsblokken.
We zien soms foto's die ons zodanig toespreken dat elk onderschrift overbodig wordt; we begrijpen aanstonds de mededeling die er in vervat ligt.
We hebben tijdschriften die ons foto's brengen waarvan we spontaan en intens de ernst, het tragische of het komische aanvoelen. Soms schijnen ze wel het resultaat te zijn van zuiver toeval, maar dit geluk komt nooit vanzelf.
Er komt veel werk en moeite bij te pas, en het is vooral nodig dat de auteur een eigen visie heeft op het gebeuren. De reklamefotografie is ons zo vertrouwd dat het aandeel van de foto niet eens meer opgemerkt wordt. Maar ze is overtuigend, vergt meestal geen tekst en wordt over de hele wereld verspreid. En het zijn de meest sprekende foto's die het meeste werk en voorstudie hebben gevergd. De vaklui die deze foto's maakten, komen uit de rangen van de verwoede amateurs, die zelf meestal begonnen zijn met het maken van familie- en reissouvenirs. Maar deze amateurs hebben op een goeie dag ingezien dat er met dat bakje wel iets meer te doen was dan gewoon te kieken. Ze hebben gevoeld dat ze het medium bezaten. Wat voor anderen de pen, het penseel of de beitel is, werd voor hen de lens. Een uitdrukkingsmiddel. En een communicatiemiddel. Een van die middelen die de mens altijd heeft gezocht, van in de tijd dat hij nog in spelonken woonde.
De fotografie werd een nieuw uitdrukkingsmiddel, met een eigen visie, een nieuwe manier om mededelingen te doen.
Iedere fotograaf geeft dié zaken weer die hem het nauwst aan 't hart liggen, of die zijn gemoed hebben beroerd. De een zoekt het in de natuur, en in al haar aspecten; hij isoleert voor ons de dingen, en bekijkt de kleine zaken in 't groot. ‘Hoe is 't mogelijk dat we dit niet eerder zagen!’ Een ander vindt het bij licht en schaduw, bij lijnen en contouren. Maar de meesten vinden het bij de mens, in zijn vreugde en verdriet en in al de gemoedsexpressies die ons met de evenmens verbinden. Met het werk van deze auteurs heeft Edward Steichen zijn wondermooie tentoonstelling ‘The Family of Man’ samengesteld. Een groep fotografen wilde het niet laten bij de klassieke weergave der werkelijkheid en ging experimenteren om die grenzen te doorbreken. Het resultaat was niet altijd gelukkig, maar we hebben aan hen toch vele toepassingen in de binnenhuisversiering te danken.
Een andere groep, meer gevoelsmensen, te weinig gekend en begrepen, bleef evenmin stilstaan bij de juiste weergave der dingen en trachtte, soms ten koste van de techniek, haar eigen innerlijk beleven op het ogenblik der opname uit te drukken. Naast vele mislukkingen hebben de zoekers naar ‘subjectieve’ fotografie ook wel meesterwerkjes voortgebracht, die alleszins door hun geestesgenoten, waar ter wereld ook, zeer goed worden aangevoeld.
Een boodschap of een gevoelsbelevenis: het wordt uitgedrukt in beeld en medegedeeld. De fotografie is alleszins het meest universele communicatiemiddel.
Jerome Wybaillie
Auteursrechtelijk beschermd
