Hedendaagse Vlaamse skulptuur
Het initiatief van ‘De Kunstvrienden van Harelbeke en Leiestreek’ om, ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van deze kring, een openluchttentoonstelling van beeldhouwkunst in te richten, is uitgegroeid tot een kunstmanifestatie van belang.
Terecht draagt deze tentoonstelling de naam van ‘Hedendaagse Vlaamse Skulptuur’.
Zij biedt ons immers een vijftigtal beeldhouwwerken van dertig vooraanstaande kunstenaars uit geheel het Vlaamse land en geeft ons aldus een overzicht van de aktuele skulptuur in Vlaanderen.
Vermits het hier een manifestatie betreft ingericht door een verdienstelijke jubilerende kring van West-Vlaanderen, in samenwerking met het Christelijk Vlaams Kunstenaarsverbond, dat nagenoeg al de kunstenaars van deze provincie groepeert, is het begrijpelijk en verantwoord dat in deze tentoonstelling een grotere ruimte toebedeeld werd aan de kunstenaars uit de eigen provincie.
Ook heeft deze tentoonstelling de grote verdienste dat ze, voor een ruim deel, werk van jongeren naar voren brengt.
De beeldhouwkunst - het ware juister te spreken van beeldvormkunst - heeft, na de tweede wereldoorlog, de verdere evolutie doorgemaakt tot de totale vormvernieuwing, welke onmiddellijk vóór, tijdens en na de eerste wereldoorlog met zoveel klem aangekondigd werd. Het lijdt geen twijfel meer: het artistiek vormgevoel van de twintig-eeuwse mens werd grondig gewijzigd. Men is gaan zoeken naar de essentiële waarden en betekenis der plastische kunsten, deze daarbij bevrijdend van de literaire inslag die, vooral in het romantisme, de zuivere plastische visie en ontroering was komen verdringen, evenals van het realisme, het akademisme en de slaafse natuurnabootsing, die al te lange tijd het creatief en persoonlijk expressievermogen hadden geremd. De beeldhouwkunst biedt zich heden ten dage aan in haar zuiverste, haar essentieel eigen wezen: een schepping van een driedimensionele vorm in de ruimte, die, op haar eigen manier, de ontroering van de kunstenaar uitdrukt en deze zelfde of een gelijkaardige ontroering bij de toeschouwer moet verwekken. Drie kenmerken komen daarbij tot uiting: een verhoogde expressiviteit, een grotere monumentaliteit en een grote creativiteit tot een zuiver, veelal niet-figuratief harmonisch of expressief spel van lijnen, vlakken en volumes.
Al naar gelang de persoonlijke geaardheid en de visie van de kunstenaar zal ofwel de éne ofwel de andere eigenschap meer geaccentueerd worden.
De visionairen, de tragisch gemerkten, de onrustige geesten zullen, in een nog verder doorgezet expressionisme, aan de beklemming, de angst en de onzekerheid van deze tijd een plastische uitdrukking geven. Anderen, de meer synthetisch ingestelde geesten, zullen, in een onbevangen worp, in grootsheid van visie en van levensaanvoelen, werk creëren dat als een suggestief teken, in zijn verhoudingen, in zijn kloeke gebondenheid, in zijn synthetische vorm, in zijn grootse eenvoud, een monumentale kracht bezit, die ons iets doet bevroeden van het grootse levensaanvoelen waaruit het geboren werd en ons in aanraking brengt met de grootheid en de schoonheid van het onuitsprekelijk mysterie. Ik denk hierbij aan het werk van sommige jongeren, hier tentoongesteld, dat in zijn uiterste vereenvoudiging, de synthese blijkt te zijn van een diepbeleefde idee of, meer onbepaald, van de grootheid van het leven en de geestelijke kracht die alles bezielt.
De plastische vorm moet spreken uit zich zelf.
Een niet-figuratieve compositie, een constructie in ijzer, hout of beton, kan in haar harmonische bouw, sierlijkheid van lijn, evenwichtig spel der volumes, de aard van de materie, een esthetisch beeld geven dat ons kan ontroeren door zijn orde, zijn klaarheid en zijn gaafheid.
In andere niet-figuratieve werken zal men daarentegen niet de rustige harmonie genieten, doch door hun grilligheid van vorm en verhoogde expressiviteit zullen zij ons aanspreken over de innerlijke, geestelijke onrust in de mens, die op zoveel manieren en soms op zulk ontstellende wijze in onze twintigeeuwse wereld doorklinkt.
Het adviserend comité heeft met veel overleg, met gevoel voor evenwicht en rechtvaardigheidszin, op gewetensvolle wijze een prospektie gemaakt van de deelnemende kunstenaars en het tentoongestelde werk. Moge de bezoeker dieper doordringen tot de schoonheid en de wezenheid der tentoongestelde werken, om op die wijze zijn gemoed te verrijken en zijn visie op de schoonheid, op de mens en de geestelijke waarden te verruimen.
Dan zullen de inrichters en de medewerkers aan deze belangrijke kunstmanifestatie zich ruimschoots beloond achten.
Jozef Storme
Bestendig Afgevaardigde
Voorzitter van het Christelijk Vlaams Kunstenaarsverbond
Auteursrechtelijk beschermd