West-Vlaanderen. Jaargang 6

[p. binnenkant voorplat]

[West-Vlaanderen 1957, Nummer 5]

De vier gekroonden

Op verre bergen glinsterde sneeuw
en op lage daken aan dorpel en goot
hingen ijskegels. Men rekende de vierde eeuw
na Christus's geboort uit Maria's reine schoot.

In de omwalde slavische plattelandstad
kende elk de vier broers. Men bezocht
het drukke ambacht. De burger ging prat
op 't beeld dat hij in deze winkel kocht.

Men hoorde laat in de winternacht
beitel en hamer op 't marmerblok.
Traag onthulde zich uit roze pracht
het lijf, 't voorhoofd, de gekrulde lok.

Zij boetseerden toen de lenige lijn
Afrodite's schoonheid of een mannelijke tors.
Maar een sprak: halen wij de geest uit het schrijn,
een ander: dat ik de kern doorvors!

Want zij hadden ook de Boodschap gehoord
en met doopwater was 't graniet gewijd.
Een novembermiddag werden zij onderhoord:
de keizer op doorreis gaf geen respijt.

‘Houw mij 't beeld, snijd het reliëf,
de meester der zon, de godin der zuivere maan,
om 't even, maar volgens mijn besef
waard in Rome's pantheon te staan.’

Zij weigerden. Zij sneden nog alleen
de figuur van de onsterfelijke Heer,
de goede herder, albast of elpenbeen,
de God aan 't kruis, geen afgoden meer.

Dan een na een met de lederen schorpioen
vielen geselslagen onbarmhartig geteld.
Zij keken elkaar in de ogen. De lijven werden groen
maar de wil lag niet geveld.

Met hak en bijl kapt men de korst
sneeuw en ijs uit de donkere rivier.
Men wierp de broers in 't brede gat. Men zag hun borst:
zij zonken weg onder vervroren gras en wier.

Toen heeft iemand vier heiligen gezien
en de slavische berg glinsterde hoog en ver.
Zij stonden beeldschoon, van hemels marmer misschien,
gelauwerd en getekend met een gouden ster.

Onuitgegeven gedicht van Gery Helderenberg, gewijd aan de heilige patronen der beeldhouwers.