West-Vlaanderen. Jaargang 5

[p. 134]

Sierkunst en toegepaste kunst in de Brugse akademie

Niettegenstaande heel wat ten goede is veranderd wordt nog steeds in veel gevallen het kunstonderwijs als assepoester behandeld. Bij de publieke opinie geldt nog altijd, te rechte of ten onrechte, een verkeerde mening over onze academies voor Schone Kunsten of stedelijke Tekenscholen. Zij worden zowat beschouwd, om het in het algemeen en samenvattend uit te drukken, als de laatste toevlucht voor minder begaafden, die in het algemeen onderwijs hebben gefaald en zogezegd aanleg vertonen om te schilderen of te tekenen. Erger nog, als een oord van ontspanning waar getekend of geschilderd wordt en derhalve niet ernstig opgenomen.

Indien er moet worden gereageerd vanwege de academies dan is het beslist tegen een dergelijke niet te rechtvaardigen opvatting. Inderdaad, heel wat heeft reeds het aangezicht en de structuur van de inrichtingen voor kunstonderwijs ten goede gewijzigd. Het ware zeker belangwekkend en voor de massa der belangstellenden uiterst leerrijk moest men in dit tijdschrift eens al de hoofden van dergelijke inrichtingen in onze Provincie aan het woord laten, om, aan de hand van de beschikbare gegevens en bestaande toestanden een overzicht te geven van wàt bestaat, hóe het werkt en wat er nog kan worden gedaan. Des te meer schatten wij het voorrecht, als hoofd van de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten van de hoofdstad onzer Provincie een en ander te mogen op papier zetten, ten gerieve

Ontwerpen voor publicatie en behangpapier

van het lezerspubliek van dit degelijk maandschrift.

We willen hier meer in het bizonder handelen over onze afdeling Dagschool voor Sierkunsten of Toegepaste Kunsten. Deze afdeling is de jongste verwezenlijking in het kader van de geleidelijke hervorming van het kunstonderwijs in de stad Brugge. Zij neemt een plaats in naast de reeds bestaande en grotendeels hervormde of nieuwe afdelingen, als daar zijn:

A. Avondonderwijs: a. Afd. Voorbereidende, tevens 1^e en 2^e Jaar Sierkunsten. = b. Afd. Tekenen (Heren) = c. Afd. Tekenen (Juffers) = d. Afd. Boetseren en Beeldhouwen = e. Afd. Bouwk. Tekenen = f. Afd. Sierkunsten (3^e, 4^e en 5^e jaar) = g. Afdeling schilderen (Heren, Juffers).

B. Dagonderwijs: a. Afdeling Tekenen en Schilderen (Juffers) = b. Afdeling Sierkunsten. = c. Afdeling Bouwk. T ekenen.¹

De grondbeginselen, op welke het kunstonderricht in de Afd. Sierkunsten of Toegepaste Kunsten, Dagonderwijs, is gevestigd, zijn o.m.:

1. De lessen zijn op de praktijk gericht. (prospecti, boekomslagen, aankondigingen, plakkaten, etiketten, verpakkingsontwerpen, fabrieksmerken, illustraties, gelegenheidsgrafiek enz.)

2. Volgens de aard der diverse opgaven wordt het onderwijs op soliede artistieke en ambachtelijke grondslagen gegeven.

3. Er wordt uitgegaan van de grondgedachte dat ook

1 Wij vermelden terloops dat de Afd. voor Bouwk. Tekenen, Dagonderwijs, sedert juni 1955, door het departement gemachtigd werd wettelijke diploma's af te leveren, cat. A7/A2, gelijkgesteld met het Technisch Onderwijs, zelfde klasse.
Sedert april 1956 werd deze afdeling bovendien opgenomen op een beperkende lijst van inrichtingen voor kunstonderwijs, van welke de afgestudeerden toegelaten worden tot de Rijksbetrekkingen, 2^e categorie.

[p. 135]

Ontwerpen voor verpakking

de gebruiksgrafieker of ontwerper moet beginnen met grondige natuurstudie en met elementaire kleuroefeningen, bladverdeling enz., om later in de praktijk zijn gedachten treffend te kunnen uitwerken.

4. Een zo wijd mogelijk uitgebreide, doch wel aan het doel aangepaste kulturele bagage maakt een beduidend deel uit van de leerstof.

5. Een moderne opvatting wordt gehuldigd, d.w.z. dat er rekening wordt gehouden met: de uitgesproken luchtige toon van het gepresteerde (levendige, frisse, helle kleuren en tinten), korte, geestige uitwerkingen, originaliteit en raakheid van de invallen en de vondsten. Inderdaad, meer en meer heeft deze opvatting van de reklame zich als het werkzaamst uitgewezen in de praktijk. Men vangt immers geen vliegen met azijn!

6. Men leert de studenten zich inleven in de mentaliteit van de koper. Men zoekt naar verscheidenheid in de oplossingen van de opgaven naar gelang de aard van het aan te prijzen artikel. Bij de meest originele ontwerpen wordt de uitwerking er van steeds in verband gebracht met de verschillende druktechnische mogelijkheden. De leerstof wordt in een cyclus van drie jaar, metodisch en geleidelijk onderwezen en, in de verschillende vakken wordt het aangeleerde onmiddellijk toegepast op praktische uitwerkingen. Dat er een nauwe samenwerking bestaat tussen de verschillende leerkrachten hoeft zeker geen betoog en dat ieder in zijn specialiteit toch nog de algemene lijn eerbiedigt spreekt vanzelf.

De lesrooster is zo geschikt, dat er afwisseling De lesrooster is zo geschikt, dat er afwisseling is, welkom voor de leerlingen, ofschoon deze het niet gemakkelijk hebben, daar talrijke oefeningen hun bedrevenheid moeten in de hand werken.

De gebruiksgrafieker, de reclametekenaar of de publiciteitstekenaar zijn mooie beroepen, niet alleen bij de verwezenlijking van de reklame-opgaven, maar omdat het werk van deze kunstenaars dagelijks doordringt in alle lagen van de bevolking en oneindig veel er toe kan bijdragen om de smaak van de massa te louteren en de harten open te maken voor gezonde, moderne en artistieke vormgeving.

Om te sluiten willen wij hier nog aan toevoegen dat deze afdeling de enige is in de provincie die dagonderwijs verstrekt in de sierkunsten, in het kader der academies voor schone Kunsten.

A.C. ROOSE

Directeur Academie voor Schone Kunsten te Brugge.

Ontwerp voor boekillustratie