Henricus Beauvarlet
Onbekend Rijsels musicus, werkzaam te Veurne, in 't begin van de XVIIde eeuw
TWEE uittreksels uit de Casselrye Rekenynghe van Veurnambacht (1621), berustend in het Staatsarchief te Brugge en ons vriendelijk medegedeeld door de h.G. De Cuyper, Procureur des Konings te Veurne, brachten ons op het spoor van een meester uit Frans-Vlaanderen, die tot nog toe aan de speurzin van de musicologen ontsnapt was. Het betreft Henricus Beauvarlet, geboren te Rijsel, zoals men verder zien zal, en werkzaam als zangmeester aan de collegiale kerk van S. Walburgis te Veurne in 't begin van de xviide eeuw.
Ziehier een afschrift van de archivalia respectievelijk op blz. xxiiii en xlii van bovengemelde rekeningen:
1o Ander uutgheven van Present Wynen:
Betaelt over den wyn ghepresenteert an:
.........
Zesse (kannen wyns) an heer ende Mr Heindric Beau Varlet, priester ende eertyts zanckmeester vande collegiale kercke van Ste Wouburghen int presenteren van eenighe sticken musycke by hem ghecomponeert ende ghedediceert aen myne heeren van 't magistraet alhier... VJL
2o Extraordinaire
Betaelt
.........
Heer ende Mr Heindrik Beau'varlet, priester, langduerighe jaerenSanckmr gheweset hebbende inde collegiale kercke van Ste Wouburghen binnen deser stede in voorderinghe van de oncosten by hem ghedoocht int doen drucken van diverse schoone stucken musycke ghedediceert aen desen Collegie
... IJC L. par.
Prof. Ch. van den Borren deelde ons mede dat de bibliotheek van het koninklijk conservatorium van Brussel enkele jaren geleden zes stemboekjes had aangekocht van H. Beauvarlet. We vonden erin bevat acht missen (vier in 5 st., drie in 6 st. en één in 8 st), uitgegeven in 1622 te Douai bij Joh. Bogardus.
Het kan niet anders of deze missen zijn wel de schoone musycke, waarvan de drukkosten door het Veurnse magistraat gedragen werden. Ziehier de titels van de missen: 1. Mon coeur se recommande à vous (5 st.); 2. J'endure en tourment (5 st.); 3. Contre mon gré (5 st.); 4. Sine nomine (5 st.); 5. Sublevatis Beata Walburgis (6 st.); 6. Surge propera (6 st.); 7. Su, su, su non piu dormir (6 st.); 8. Dum aurora finem doret (8 st.)
De meeste van die tenorstemmen (op no 5 na) zijn gemeengoed. Zo kennen we bv. een mis van Lassus, eveneens in 5 stemmen Mon coeur...; voorts op no 6 een vierstemmig motet van Palestrina en een parodiemis van Vittoria; op no 8 een St Ceciliamotet van Crecquillon.
De in hoogdravende stijl gezette dedicatio behelst enkele gewichtige realia, die als bouwstenen kunnen dienen voor een eventuele biografische nota over de auteur.
We vernemen uit de titel reeds dat Beauvarlet uit Rijsel stamt: Missae octo... auctore Henrico Beauvarlet insulensi (Insulensis - uit Rijsel - Lisle of Lille).
We lezen verder: Hinc est, quod honestorum ac doctorum virorum instinctu, atque consilio, insignium aliquot missarum antehoc a me compositarum opusculum congregarium in usum Ecclesiarum et praesertim Ecclesiae Sanctae Walburgis in hac civitate Furnensi, cui jam annis (sic) circiter 26 inservivi... (Vandaar dat ik onder de impuls en op raad van de geachte en geleerde heren enkele voortreffelijke, door mij voordien gecomponeerde missen gebundeld heb ten gebruike van de kerken, in 't bijzonder van de St Walburgiskerk hier te Veurne, waar ik reeds 26 jar ongeveer werkzaam geweest ben). Naar luid van de rekeningen was hij in 1621 niet meer aan de kerk verbonden. Was die uitgave op stadskosten dan een soort hulde aan de zangmeester op rust?
In ieder geval steunt Beauvarlet er verder in zijn opdracht sterk op dat de Heren van de Raad geen zuurkijkers zijn (tetricorum more) maar ware muziekliefhebbers! Hun geste trouwens bewees het.
Tot nog toe werden de muzikale documenten nog niet in partituur gebracht nog stylistisch bestudeerd. Een eerste vluchtig doorlezen gaf ons echter de indruk van een verdienstelijk locaal meester, die de traditionele xvide eeuwse miscompositie getrouw blijft, niet enkel door 't gebruik van tenors, maar ook in de contrapuntische schrijfwijze, alhoewel de dubbelkorigheideen stap naar de barokmis betekent.
Intussen beschikt Veurne op onvermoede wijze over een eigen materiaal, dat de kerkelijke diensten een historische luister kan bijzetten. Misschien zal het Veurnse magistraat in het steunen van eventuele uitvoeringen voor zijn voorgangers niet willen onderdoen?
DR MARCEL BOEREBOOM
Auteursrechtelijk beschermd