✠ Annie Varendonck
Op 13 november 1954 overleed te Brugge, amper 28 jaar oud, de begaafde sierkunstenares, Annie G.J. Varendonck die in àl te luttele levensjaren die haar werden gegund, reeds naam had verworven, voornamelijk als ontwerpster van glasramen. De ontwerpen voor tapijten, panelen en glasramen die ze naliet leggen voor de buitenstaanders getuigenis af van een boeiende artistieke ontwikkeling, uiting van een veelzijdig temperament. Schuchtere, maar duidelijke vertrekpunten van deze ontwikkeling waren àl de ontwerpen die zij, als studente aan de Koninklijke Academie van Schone Kunsten te Gent voortbracht in de klasse voor binnenhuisarchitectuur en decoratie en die dadelijk opvielen door oorspronkelijke vinding en durf in de verwezenlijking. Haar onstuimige liefde tot het leven, haar ongebreidelde verbeelding en haar zin voor stijl en goede smaak, dreven haar - na een aanvankelijke aarzeling - naar de ‘sierkunst’. ¶ Toen Annie Varendonck zich met haar familie in 1948 te Brugge kwam vestigen werd zij dadelijk met sympathie in de Brugse kunstmiddens opgenomen. ¶ Op een paar collectieve tentoonstellingen van Westvlaamse kunstenaars te Brugge en Kortrijk in 1949 gehouden, werd haar werk door publiek en perscritiek onmiddellijk geloofd voor de frisse fantasie en de vaart die het bezielde. Vooral haar bekende gravure op glas Triomf van de Lente geeft een klaar inzicht van hare toenmalige verworvenheden; de vormen worden erin uitgedeind tot een delicaat spel van witte arabesken, gevangen in teder geschakeerd groen. ¶ Dit bekoorlijk werkje, samen met een
reeks leuke paneeltjes voor de kinderkamer, beantwoorden volkomen aan het gestelde decoratieve doel en weerspiegelen de zonnige natuur van deze jonge kunstenares, die intens behagen kon scheppen in de kleine dingen en waardering had voor elk gelukkig uur. ¶ Toch zou haar ware bestemming elders liggen en wel in de kunst van het glasraam,
waarin ze beter dan in welke andere techniek ook - het handgeweven tapijt misschien uitgezonderd - eigen inzichten zou verwezenlijken. Daarmede ging gepaard een opvallende ontwikkeling van het decoratieve naar het expressieve toe, bepaald door een zich steeds sterker manifesterende innerlijkheid. Deze bleek niet enkel uit de keuze van nieuwe onderwerpen: Een Christuskop, Erbarmen en Offerande, maar ook uit de vernieuwing van de techniek. ¶ De lijnen worden strakker; de kleuren in grotere vlakken verdeeld, botsen heftig tegen elkaar aan en mede door de grote nadruk van de loden omranding, verkrijgt het geheel een felle gloed! ¶ De twee studiereizen die Annie Varendonck in Frankrijk in 1954 nog deed om de techniek van het glasraam o.m. in de Kathedraal te Chartres te doorgronden, waren niet vreemd aan de diepte, de ernst en het religieus karakter van haar laatste werken, waarvan Offerande een typisch voorbeeld mag heten. ¶ Haar geregeld contact met de Heer E. Pintelon van Brugge die haar projecten uitvoerde en de aanmoediging van vele Brugse vrienden, o.m. Dr L. De Winter, droegen het hunne bij tot de verwezenlijking van het gestelde doel. ¶ Moge de zwaar beproefde familie van de zo ontijdig overleden kunstenares, troost vinden in de gedachte dat Annie G.J. Varendonck in haar kort, vaak heerlijk leven, de kunst van het glasraam, met ere heeft gediend. D.V.