Vlaamsche Arbeid. Jaargang 9

[p. 168]

Terugreis

Hij kwam aan de spoor-halte waar de trein moest stoppen, die hem weer brengen zou huiswaarts.

Hij bemerkte toen dat hij nog wel een kwartier te vroeg was.

Langzaam liep hij òp en néér, regelmatig òp en néér. Er was die teere stemming van na-zonsondergang, als alles wacht, roereloos-stil, voelend-wetend de geheimzinnig-onzichtbaar aansluipende nacht.

Rechts, boven het gebouwtje, op een hoogte, waarachter de zon was weggezonken, stonden wat berkeboompjes, fijn-getakt, met teer gespeel van kleine blaadjes, scherp afgeteekend de stam en kronkeltakken tegen de lucht, die dáár nog ná-kleurde glansende, ineen-doe-zelende tinten van geel-rose.

Korter-bij en niet zoo hoog, een sparrebosch, met hooge rechtopgaande, kale stammen, waarop, als pluimen, de-vuil-groene kronen.

Links was een diep-groen dennenbosch met driehoekig, puntig toeloopende boomkruinen. Bijna allen waren even hoog, slechts hier en daar stak een top wat méér in de lucht, als een eenzame wachter over een slapend leger. In het bosch was het reeds donker.

Naast het dennenbosch lag, éven oploopend naar den horizon, de wijde, oneindige heide, vooraan rood-paars, verderop wegtintend tot bruin.

De heide lag daar als een groot meer van rust.

Geen geluid was er in den vroegen avond.

Over hem kwam weer, als een weldaad, die intènse rust, die hem maakte zoo kalm, zoo vredig....................................................

Nog langzamer nu ging hij op en néér, op en néér.

Eensklaps gingen er wat lampen aan, het gaf een hèl-wit licht om de hooge palen, wegvloeiend verder in de schemering. De rails lagen nu, koud-glimmend, als smalle streepjes water in maanlicht.

Nog onzichtbaar, hoorde hij de aanrollende trein. Als van een

[p. 169]

groot monster, dat rommelend-sissend door de bosschen naderkwam, was het geluid.

Korter werd het steunen, schèrper het sissen, en daar waren plots de lichten, wat flauw nog in de nog niet donkerende avond.

Vlak langs een groote electrische booglamp schoot de locomotief, en de rook werd als een zich-boven-uitspreidende-kolom blanke sneeuw.

Zacht uitloopend zijn vaart stònd de trein.

Hijgend-dreunend was de machine.

De conducteur rukte portieren open, roepend een naam. Maar héél kort was het geluid, dadelijk wegglijend in de wijde stilte.

Vlug was hij gestapt in den trein.

De wagon was verlicht, en hij zag op de vuil-gele banken in de coupés enkele boeren, die lijzig pratend, kauwden sigaren. Rook walmde op.

Achter hem werd het portier toegeslagen.

Dof klonk tot hem door het roepen van den conducteur; toen voelde hij langzaam in beweging gaan de trein weer. Het was hem of de sparren nu wuifden licht hun kronen tot afscheid. De boomen werden onduidelijker, een zwarte compacte massa.

Lijzig klonk door de coupé het praatgeluip der boeren, nauw overstemmend het regelmatig dof gebonk van den wagon.

Buiten werd het donkerder.......

Hij nam een boek en bladerde willoos, zijn gedachten vèr. Soms klonk lachen tot hem door om woorden die hij niet verstond, dan keek hij òp, vaag.

Plots een lang, snerpend fluiten, een krampachtig uitschokken, en stil stond de trein.

Menschen stapten uit, hij hoorde hun gepraat langzaam wegsterven.

Wéér ging de trein ruk-stootend verder.

Hij zat nu alléén.

Het boek lag naast hem open. de bladen scherp wit door het gaslichtje. Er hing nog wat dun-blauwige rook in de coupé.

Door het venster staarde hij gedachtenloos in de steeds aandonkerende nacht.

Herrinneringen, kwamen, eerst vaag, verward, niet te grijpen nog, toen scherper.

Weg trokken zijn gedachten naar de vorige dagen...... Een week geleden had hij ook zoo gezeten in de trein, alléén. Hij ging toen naar het huis op de heide.

[p. 170]

Eerst was hem daar de stilte geweest, overvallend als een benauwing; de klein-wereldsche dingen nog rumoerden in hem; maar spoedig werd het in hem wònderbaar kalm: fijner genoot hij, dieper dacht hij.

Wanneer hij liep alleen in de bosschen, waar het was stil, durfde hij niet breken de stilte.

Soms wel was er het geklop van een specht; het geluid was sterk, kwam scherp tot hem, door de wijde stilte.

Boven hem waren de takken, dicht aanéén.

Hij liep over zacht-glijdende dennennaalden.

Het zonlicht, stralenschietend door de takken, maakte plekjes goud, grillig van vorm.

Als de wind soms door de takken der boomen voer, was het geluid hoog boven hem; zacht suisde het aan, als het ruischen van een verre beek, langzaam stierf het weer weg.

Een weelde van kleur was de in zonneschijn gloeiende purperen heide, waarboven blauw koepelde de lucht.

Hier en daar zilverde een berkenstammetje, groende een spichtig eikenboompje.

's Avonds voor het naar bed gaan zat hij aan het venster, dan lispelden de boomen sprookjes.

Boven het zwarte dennenbosch de ronde zilveren maan, verlichtend even de voorste rijen boomen, die dan waren de kolommen aan den ingang van een diep-donkeren tempel...........

Hij hoorde nu weer het doffe bonken van de wielen over de rails.

Door het coupé-raampje zag hij weer naar buiten in de donkere vlakte.

Hier en daar langs de spoorlijn een huisje met een klein licht.

Soms ook was er verder de vlakte in een licht, waaromheen hij vermoedde een huis.

Boven de ver-voor-hem-uitliggende donkerte rondde de lucht met de vele, vele sterrelichten.

Wit-blauwig pinkten de sterren in het diep-blauwe, haast zwarte uitspansel.

Er waren groote schitterende sterren, staande alléén, blank-lichtend in de wijde lucht, en groote vlakken, nauw-merkbare dof-wittende puntjes....

En beneden maar steeds de donkerte, met zwarte vage vormen hier en daar, een groep boomen, een huis.....

Even schokte de trein, reed langzamer.

[p. 171]

Toen ging het over een brug.

Het doffe bonken van de wagons ging over in een langzaam ratelend scherp gerinkink.

Vlak voor het venster waren de schuin op en neergaande geelbruine ijzeren balken.

Tusschen de balken door was de rivier zichtbaar, bij de brug flauw verlicht door de lantarens.

Tegen den oever enkele schepen, stil-liggend op de nauw-bewegende golfjes.

Het metalig rinkinken ging weer over in het doffe bonken.

Zoo ging de trein weer de duisternis in, als in een onbekende toekomst.

Meer huizen kwamen, heele rijen toen, sterk verlicht.

Eindelijk een station.

En het zware dreun-geluid werd nu sterker, bonsend terug tegen de overkapping.

Schokkend stond de trein.

Veel menschen liepen af en aan.

Karren ratelden langs.

Op een ander perron stond een trein, klaar tot vertrekken. Hèl licht waren de kleine vierkante raampjes, waarachter de reizigers zaten over elkaar...........

Veel menschen stapten uit, haastten zich in druk bewegen naar den uitgang.

Geschreeuw was er van hôtelknechts.

Hij ook ging naar den uitgang, en in het lawaai der vele lampen, doken langzaam terug de herinneringen aan de stille bosschen, aan de paars-bloeiende heide.....

Nel. Vos