Vlaamsche Arbeid. Jaargang 8

[p. 235]

Vlaamsche Arbeid

Oude Kunst

Ter inleiding van 'n nieuwe rubriek.

Van af dit nummer zullen de lezers van ‘Vlaamsche Arbeid’ de afleveringen verlucht vinden met 'n afdruk van 'n gedicht uit onze oude litteratuur.

In et stof van bibliotheken, diep verscholen tussen allerlei waardeloze boel, schuilt menig gedicht, of brokstuk, dat ook voor modern kunstgevoel van ontroerende kracht blijkt. 'n Zeker aantal stukken wordt stereotiep telkens weer in bloemlezingen saamgebonden, onze geheele oude litteratuur, en daaronder van et beste, lijkt voor eeuwig onvruchtbaar in vergetelheid.

Zullen we ze daar laten om van tijd tot tijd één van onze litteraar-historiekers 'n vluchtig oog op te doen slaan, op zoek naar feiten en gegevens? Zullen we ons zelf et genot van veel schoonheid, sterker dan veel van wat nu geproduceerd wordt, blijven onthouden? De werken zelf ter hand nemen, daartoe komt slechts 'n enkele. En dan nog: de schoonheid van de beste, dadelik aansprekende verzen wordt zó vaak vergald door minder geslaagds, zó vaak verduisterd door et toen-modieuze, nu vergane, dat menigeen de moed spoedig zou opgeven. 'n Bloemlezing die 'n verzameling zou bevatten van niet-stereotiep-beroemde stukken, zou geen aftrek vinden buiten enkle geleerden, - al hoop ik dat de tijd er eens voor rijpen zal; 'n tijdschrift, waar tussen de strijd om de idealen van et jongste geslacht ook de verworven schoonheid van voorbije tijden te vinden is, moet, dunkt me, 'n bekoring te meer hebben voor iedre kunstzinnige lezer.

Natuurlik sta hier de belofte, dat nimmer 'n andre dan de kunstwaarde leiding voor de keus zal zijn.

Op et litteraar historiese belang van 'n figuur als Justus de Harduyn b.v. behoeft hier niet gewezen. Daar zijn de vaktijdschriften voor. Maar wie zal niet genieten van de charme van 'n vers als 't hier volgende ‘Maria tot haer suygende Kindeken’?

Renaissancistiese, gratieus-tedere woorddeining en klankenmelodie zijn hier stijlvol saamgegroeid met talrijke middeneeuwse innig-meevoelend en

[p. 236]

argeloos zich verdiepen in de moederlike intimiteit van Maria en haar Kindeken, dat ook de primitieve schilders zo bekorend maakt. In de onmiddellike nabijheid van 'n Madonna van Memlinc b.v. zou et zo min wegvallen als naast van Hooft dit b.v.:

Het liedt dat ick te klage laet gaen

En met geneugte kweel

Dat hief ick al in den dageraet aen

Met alsoo schellen keel,

Dat om te luisteren nae mij, nae mij,

Den Aemstel ooren leende en ooren 't Y.

Theo Weiman

Maria tot haer suygende Kindeken

Waer toe dogh maeckt u mondeken reyn
Mijn lief nu zulc bedrijf?
En waer toe dogh u handekens cleyn
Duymelen alsoo stijf
Op het albaster van mijn borst?
Soud' het wel sijn, peys ick, van dorst?

Maer of 't daerom noch waere ghedaen:
Ghy weet wel dat een Maeghd,
Hoe rijp, hoe rond haer bosemkens staen
Gheen melck of sponnen draeghd:
Hoe kan ick gheven dan de bust,
Die nooynt en wist van 'sweerelts lust?

Nu dan, o liefste mondeken root,
Nu dan, o lipkens soet,
En doet niet meer alsulck eenen noot,
Want 'tis verloren moet.
'Tis al om niet dat ghij doch reckt,
'Tis al om niet dat ghij doch treckt.

[p. 237]

 

Neen, neen, mijn Lieveken, neen comt aen,

 

Ten is u maer gheproeft.

 

Neen mondeken comt wilt u versaen,

 

Ghij weet wat u behoeft.

 

Ghij weet dogh wel hoe dat al gaet,

 

Ghij weet hoe 't met u moeder staet.

 

 

 

Ghij weet dat zij is Vrouw ende Maeghd,

 

Ghij weet dat zij alleen

 

Voor u twee volle borstekens draeghd,

 

Ghij weet dat anders gheen,

 

O grooten Godt van desen Al!

 

Beter u op-coesteren zal.

Justus de Harduyn

Ontvangen boeken:

Van onze medewerkers:

Emiel van der Straeten: Alexander, tooneelspel, (uitgave Kerlinga, Brugge).

Berto van Kalderkerke: Uit donkere dagen, (uitgave Van Lantschoot, Dendermonde).

Dom Bruno Destrée: Op onze levensreize halverwegen, (bewerking van H. van Haastert, uitgave Paul Brand Bussum).

Cyr. Verschaeve: Ferdinand Verbiest, (uitgave Kerlinga, Brugge).