Vlaamsche Arbeid. Jaargang 6

[p. 241]

De Ster met den Steert
(Vervolg)

IV
Ommekeer

Al 't geen thans nog volgde van de aanroepingen, zelfs de glorievolle koninginnetitels, werden even weemoedig ten gehoore gebracht. Leo moest zich geweld aandoen om deze gevaarlijke kerk niet uit te loopen, waar heele kolommen, zoo ijskoud als onverporbaar, op een mensch zijn gemoed vielen. Maar voor de laatste strophen welke hij nog ooit van eenige litanie zingen zou, wilde hij eere halen van zijn werk en O.-L.-Vrouwken, die het toch niet gebeteren kon, haar volle recht geven; schaars was echter de mis uit of hij stormde den draaitrap af, om wijwater te kunnen nemen vóór iemand hare hand in het vat had gesteken.

- Wat is 't, sprak Jos op zijnen orgelstoel, 't schijnt dat Cesar Franck hem vandaag het hooren niet weerd is. Hij ziet er zoo kwaad uit...

Kwaad en was de voorzanger niet, maar och zoo ongelukkig, bij die ruwe herinnering van gisteren avond. De bloed verstond er zelfs zijn eigen niet aan, dat hij geen de minste wraakzucht in zijn hert voelde koken. Hij verketterde in zijne afgunst alleens nog de musschen niet, die, toen hij buitenkwam, bij getjilp, getier en getater, volop het hoogfeest vierden van den wellustigen dag. God had hem toch ook voor hen geschapen, voor die gevleugelde ratten, die hem stelend en roovend zouden doorvliegen.

Op de breede lei was het eene verrukkelijkheid van licht en lucht en leven. De volle zonne, verdragelijk en gedroogzaam nog, deed den ruimen weg blakeren van jeugd. Alles wat hare vurigheid weerspiegelde blonk en schitterde verguld onder haren kus. De pas

[p. 242]

geblaarde boomen, met het groen der prilste lente getooid, stonden in vier rechte rijen, waarvan het eind verloren liep, haar toe te wijzen, tot met het laatste blaadje dat zij op hunne takken getooverd had. De zuivere veldlucht kwam als een stroom van verkwikking over de groote stad en de gewassen rivier bracht den ziltigen zeeadem mede.

Leo stapte voort, onverschillig voor al 't geen zijne smert niet was. Tegen zoo eene droefheid was de blijdschap der zon van geenen tel. Hij vond er een onverklaarbaar genoegen in zijn eigen leed te betasten, veronderstellingen te maken die hem eene halve ure vroeger beschaamd hadden doen staan: Leentje was hem ontrouw, vond, even als hare moeder, dat ‘conditie’ over het hoofd niet mocht gezien worden en zou misschien binnen kort in dien eigensten tempel bewijzen dat eeden en beloften maar zeggende woorden zijn.

Zoo spelen hoop en vrees beurtelings met een arm menschenhert, gelijk winden en stroomen met een verlaten schip.

Maar 't geen de zon niet en vermocht, noch de diepte van de hemelkleurige wolken, noch heel de ontwakende lente met haren schat van belofte vol groen, dat bracht een schamel woordje teweeg, zoo ongeacht dat het tot nu toe in geen enkele taal burgerrecht heeft verkregen.

- Pstt!...

Heele sermoenen met hunne voorname- en onderdeelen had onze jongen vroeger met belangstelling aanhoord; hij was bij pleidooien tegenwoordig waar iemands ‘ja’ een anderen iemand het hoofd moest kosten, maar nooit had eenige menschelijke redevoering hem zoo ontroerd als deze vier letters. Zij deden hem verschieten gelijk den droomer die wakker wordt terwijl hij van een toren valt.

En als hij zijn eigen omrukte, stond daar, hijgend achter adem, degene die hij permentelijk wist daar te zullen zien: Leentje!

- Ge waart zoo gauw weg... blaasde juffer Leermans, met zoo veel adem als zij nog kon besteden.

- Leentje, weet ge wat er gisteren... weet Ma dat ge achter mij kwaamt geloopen?

- Wel... daar is Ma, zei 't lief vriendelijk gezichtje, wiens jeugd en aangename blauwe oogjes, maar niet in verband te brengen waren met het booze uitzicht van den verfrommelden papegaai.

Ja, daar stond ze inderdaad en knikte den voorzanger toe, vriendelijk en bang tevens. Toch bleef ze op zekeren afstand staan om in alle geval iets voor te hebben als Leo soms van geen overeenkomen weten wilde en met gebalde vuist op haar kwam gestormd.

[p. 243]

Van dat oogenblik af had de voorzanger maar ééne bezorgdheid meer: te weten komen of hij waakte of sliep.

Vrouw Leermans reikte hem de hand die de ontmoedigde eventjes aan raakte, met zekere vrees er zich te zullen aan branden.

- Gaat maar vooruit, Leen, riep het tamelijk gezet vrouwken ‘en négligé’, 'k moet Mijnheer Leo iets vragen.

- 't Was gisteren wel hé? sprak Spekken Mieke, beschaamd en verlegen, niet te best wetend langs welken kant die doornige zaak aangepakt.

- 't Was de opgewondenheid, Madam, antwoordde de versufte jongen, want hij nam dat soort verontschuldiging als een verwijt op.

- Neen, neen, 't is de gal, vriend, verbeterde de moeder, zonder dat de bloed wist of er van zijne of hare gal kwestie was.

- Ha... deed hij verlegen.

- Daar hebben de Vaerendoncks niet weinig last mee, zegde het dikke vrouwtje met een zucht... maar... ge moet me toch iets beloven, zult ge 't doen?...

- Van... en... jawel, Madam, jawel...

- Van daar uwe moeder geen woord over te spreken...

- Wat zaken heeft moeder met die gal... sufte de jongen, 't zal droomen, 't zal stellig droomen zijn!...

- 'k Wil zeggen van gisteren avond, voegde Mieke er als opheldering bij.

- Ha... goed, goed, toch niet, toch niet... Ge moogt gerust zijn, Madam.

- Daar valt een steen van mijn hert, Leo, zuchtte het vrouwken diep en nam aangedaan en erkentelijk ditmaal beide zijne handen vast. Jongen, jongen, waarom zien we malkaar niet liever op de wereld?!

- Zeker, Madam, zeker, vond de medespreker; maar inwendig vroeg hij zijn eigen: dat wist ze toch ook al toen ze mij gisteren op straat gooide.

- Ik heb er haar ook nog geen woord over gerept, fezelde de vrouw, en stak haren eenigszins gehaarde kin in de richting harer dochter; kom mee naar huis...

Zoo, tusschen de twee vrouwen in stappend, had Leo wel iets van een schipbreukeling, die, door de wilden aangeslagen, moet gekroond of opgeëten worden.

Niemand sprak hem aan, bij dat snel aangejaagd vooruitkomen en Leo maakt er gebruik van om vandeeg in zijnen bil te pitsen.

[p. 244]

- En toch kan 't nog droomen zijn, zegde hij gedurig, hoewel het hem groot zeer deed.

't Was te veel verschil in eens, nu, bij over vijf minuten. Slechts in kindervertellingen met toovergodinnelijke tusschenkomst kan zoo iets voorvallen, ofwel in de droomen waar inbeelding en waan op schok gaan, terwijl rede en oordeel ronken.

Had het ongeluk gewild dat Madam Leermans tusschen hier en gisteren avond een papegaai gekocht of gekregen had, die kraste op 't oogenblik dat Leo haren dorpel overkwam, de verliefde zou geweten hebben dat het nu stellig droomen was. Hij ware terug buiten gesprongen en had opzettelijk met zijnen kop tegen eenen lanteernpaal geloopen om zich te ontwekken. Het hoofd van 't huis, gelijk dat heet in ambtelijke termen, keek zoo vreemd op toen hij zag wie de vrouwen op sleeptouw meebrachten, dat men effenaf medelijden zou gekregen hebben met dat voddemannekens verslagenheid.

- Asa, scheen hij te vragen, moet ik den jongen in mijne armen drukken of met hem boksen?

Maar toen hij 't rinkelen hoorde van de portoglaasjes, kwam hij tot de zoete overtuiging dat het in alle geval geen boksen zijn zou. Dat was hem ten anderen verre het aangenaamst.

- Haal de koekjes, Leentje, riep Spekken Mieke tot hare dochter, ‘Petit beurkes’ die snoept pa liefst.

Beide mannen lachte zij vriendelijk toe, als zij die in de veranda had gelutst. Die twee bezagen elkaar, elk van hunnen kant overtuigd dat er de andere meer van wist.

- 't Is goed weer, zegde Leermans, met de slimheid van een von Molkte zijne woorden wegend vóór hij ze waagde, en... hoe is 't?

- Goed Mijnheer... en met u, vroeg de jongen al was 't juist zes maand geleden, dat z' elkaar in de vriendelijkste omstandigheden uitgeleide hadden gedaan.

Tot daar verging het al goed gelijk met den man die van den toren viel als hij nog maar de galmgaten voorbij kwam. Als echter de glazen gevuld stonden en Leentje daar met de koekjes was, begon de gespannen toestand eerst voor goed. Bang haast stonden de mannen daar nevens een, nog nat van de wolken waaruit zij gevallen waren.

Elk voelde dat er iets moest gezeid, maar niemand wist in welken zin. Zoo geleek het viertal niet slecht aan bedeesde buitenlieden, die voor de eerste maal huns levens op een geboenden dansvloer staan.

- Indien ze nu eens,.. had Leo gedacht, terwijl Madam zijn glas

[p. 245]

vulde, maar zoo monsterachtig was zijn vermoeden, dat hij het verontweerdigd uit zijne gedachten joeg... maar toch dronk hij maar, als Madam reeds haar glas had aangesproken.

Leermans werd door den zelfden twijfel geweegewaagd die Leo over een kwartier aan zijn bewustzijn deed twijfelen.

- Wat is 't, wat is 't, dwarrelde het in renteniers hoofd: gisteren zoo kwaad en thans... hoe lang was 't van dien laatsten kus... en vandaag kreeg ik er twee klinkende... hoe dat te zaam gerijmd?!

- Zet u, Mijnheer, dorst hij nu toch al zeggen en zijne stoutste schoenen aan trekkend, waagde hij er eene aardigheid bij: w' hebben immers zoo veel van zitten als van staan.

't Was de vrouw van 't huis die een einde maakte aan die onuithoudbare gepijndheid.

- Leentje, vroeg de gewezen bazin van 't spekkraam, hoor ik daar den melkboer niet?

Leentje ging, hoewel ze perfekt goed wist dat Pa, van over een kwartier reeds, de dagelijksche centen alle vijf in Theuns hand had gestopt. Maar welopgebrachte, verstandige kinderen, al weten ze nu ook wie Sint-Niklaas is, loopen daarmede niet te koop.

En terwijl het jong hert op hare kamer zat te mijmeren en te droomen aan een witten bloemtuil en een nieuwen naam, van een klein schuitje met een groot vlag, van een dak met den speelman op, van eigen heerd en vermenigvuldigd leven, terwijl zij den weg van hare toekomst op-rende aan de hand van hoop en verlangen, en de begoocheling als eene behendige koppelaarster haar alle kuilen en stronkelsteenen verborg, geraakte Madam Leermans aan het woord en bleef het langer houden, dan zij ooit deed, in haar gansch babbelachtig leven.

(Wordt voortgezet)

René Vermandere