Vlaamsche Arbeid. Jaargang 4

[p. 293]

Herinnering aan mijn Vader

Nu mijn Vader gestorven is en eene zalige eeuwigheid beleeft, begin ik te weten dat de wijn in zijn roemer was ééne vergankelijkheid.

Toch werd hij langdurig geschonken uit eene verbronsd-bloemige kruik met licht-veerdigen toot en den smijdigen buik omrand met gulden Priapus-frieze, waarover telkens een waterachtig snoer wijnperelen afrees, als het gieten uitscheidde en iemand de kruik ophief, omdat de roemer vol kwam.

Och, geen mensch heeft mijn doorluchtige Vader zoo wei-lustig en goedleefsch deze geelgulden wijn weten uit drinken als ik die na hem stond toen ieder roemer zijne glanzig-gave lippen overhelde; hij dronk langzaam en met matigen mond, hij rook de fijne hitte van iederen slurp, hij voorvoelde de ransige kitteling van iedere geut in de verkorste keel; zijn lippen waren daarvan nat en vleezig, zijn oogen vol glimp van tranen en hij asemde zwaar van afgematte deugdelijkheid.

Het kon niet anders of zijne mager-bewegende handen beefden een beetje telkens zij den roemer naar de reeds half-open lippen hielpen stijgen en hem weder bezorgd neerrijzen lieten op het verbleekte ammelaken der gewone tafel. Maar dan begon er een aangename glim van schijnbaar lachen over zijn grijzachtig wezen.

Onder wege het ingetogen slurpen aan den wijn kwam ik hem soms in 't gemoet met een waarachtig vers uit ‘Het Drievuldig Beeld’ of lei hem aandachtig den vluchtigen opzet voor oogen van een toekomstig verhaal uit de Historieele Inbeeldsels, waarachter hij met een gestadig en lijdzaam genoegen luisterde; of wel soms ook wist ik hem aangenaam voor te lezen over de Herinnering uit de

[p. 294]

Belijdenissen van St-Augustinus of ook wel nog over de Goddelijkheid van den Heiligen Geest door Sint-Gregoor van Nazianze, wier verheven ernst en onverdachte waarheid zijne lippen bijwijlen poozen deed aan den koelen rand van den overgehelden roemer, daar hij meerder bedachtzaam werd de gulden warmte van het katholieke woord dan de frissige lavenis van den renschen wijn.

Want mijn goede Vader was die hoogte van zijn leven nader gekomen waar de aard zulker godsdienstige lezing hem boven mate der gewoonte moest bevallen, zoo ik naga hoe hij vroeger uitnemend veel en lang in den nacht zijne aandacht sleet aan de romantische werken van Ch. Dickens, van wier genoegens hij op korten tijd afkeerde naar den wellust van een tot dan toe minder beluisterd woord.

Het ontging immers mijn doorluchtige Vader niet dat hij dronk uit eene kruik die voor hem alleen tot boven de helft gevuld was, eene kruik, waaruit de rosguldene wijn keer op keer den kristalen roemer wandenvol gulpte, dat het wel haast de luchtig-geslepen boorden begon over te drijven; zekers, eene kruik waarvan de smalgerande bodem telkens hooger hief en de licht-veerdig geslonken toot telkens ook als zeer natuurlijk verleegde door eene uitgeputheid aan wijndrank.

Daar was mijn beminde Vader zeer op bedachtzaam, wat reden voor hem werd bescheiden en van lieverlede te gaan luisteren naar het onvermoed geluid van Augustinus en Gregoor.

En zulke lezing beging ik al meer uren van den dag en soms van den guren nacht - we waren in den Winter - als reeds enkele tijd de volle maan, die op heuren Oostkant nog aanwies als een zwellende vrucht, de duisterende lucht had beklommen, zoo dat ze geleek een eirond vensterken, uit wiens gulden glas een mist van licht in de donkere kamer dezer aarde afscheen.

Ach, mijn Vader zal het weten hoe dan het blozige licht der streng-bekapte renaissance-lamp, midden het lange zaaltje, afgemat dooreen ging smelten met het zilveren maanlicht, dat als een strakke smoor neerrees uit het lommervallige raam, waarop de Geboorte van Jezus-Christus somber gloeide.

[p. 295]

Deze keer reeds was de roemer ten halve geleegd en rustte tusschen de overstrengelende vingers van mijn Vader; de wijn glimmerde van het neerstortende maanlicht en splinterde telkens in gulden schervels binnen het vierig-betinkeld glas toen de vingeren van Vader een beetje beefden; maar ik las hem bedachtzaam voor uit de Herinnering van onzen zeer geprezen Augustinus, onder wier gestadige lezing de roemer rusten bleef.

Ik zal niet vergeten hoe wij daarna spraken van de groote kalmte der volle maan, de klanklooze donkerheid van den nacht en den raadselachtigen zin der pimpelende starren, waarna wij samen de reden nadachten van ons beider onsterfelijkheid en het onverbeeldelijk geluk van een ander zeker-geweten leven.

Wij glimlachten uit vreugde om de vinnige zekerheid en de zuivere onverdachtheid der waarheid.

Toen nadien begon Vader weer den roemer naar de vermoeide lippen te heffen en dronk hem langzaam tot den bodem en met matigen mond.

Nog kortelings daarop wies de dageraad buiten in de lucht en deed het berookt-koleurige raam langsommeer aanbleeken. Toch werden wij beiden niet onstandvastig als dezen schemer.

Zekers niet in het minst. Want als de vroege zon door het schemervallig raam een veege gloor deed branden, was er iemand omtrent ons beiden die weerom de onverschillige kruik weghief en den krystalijnen roemer van mijn beminde Vader vol-gudste met een klein geluid van dun-vlietend water. Tegen de randen aan kruivelden eenige zachte wynperelkens, die ruischten een korten tijd. Deze dag was standvastig als geen ander.

Ik voel in mij geen reden nu nog te aarzelen en langer te verzwijgen dat deze kostelijk-gevulde roemer de voorlaatste was van zijn bezorgd en dierbaar leven,

Immers, tegen het schemeren van een buizwaren Maartavend naderhand - een onmachtige gloed van de talmende zon had korts te voren het verdonkerende raam der Geboorte van Jezus-Christus dof verguld - zag ik iemand de kruik weer eens behoedzaam en met bezorgde handen opheffen over den geduldigen roemer, dien Vader

[p. 296]

mids de verkleumde tippen der vingeren recht hield en ik kon een weinig bestendig bezwaar niet ontveinzen dat mijn hart innam wanneer de kruik onachtzaam werd overgebogen; onachtzaam, zeg ik, want de uit-smallende bodem ging gestadig omhoog de zoldering tegen, waardoor de sierlijke kruik als omgekeerd mocht gelijken, en de gulzig-fijne toot zonk het glas in, over de roemerranden; met korte pletskens schoot de heldere wijn omleeg en hield, langsommeer aarzelend, op met vlieten; een kort gedruppel tinkte neer nog uit den halze...

Ach, mijn goede Vader, wij zagen beiden de wijn ten halve de roemer neervallen en glimlachten zeer tevreden over de onontkoombare ledigte der kruik, de vergankelijkheid van den wijn en de strakke zekerheid eener meer dan bestendige toekomst.

Ten laatste, als de dag weer versch in den Oosten aan 't blozen geraakte en het slaperige raam van Jezus Geboorte vol duldzame glorien deed branden, was de roemer leeg en droog tusschen de overplooide vingeren en hadt gij-zelve, zeer zalige Vader, van uw gelaten lichaam en van ons een haastelijk afscheid genomen naar eene geruste landsdouwe, ver over de wolken en sterren.

De geleegde kruik, die nog zoetig rook van den vergankelijken wijn, en den ijlen roemer, nog plekkerig en onafgespoeld, heb ik flauw van geluk, in de schaduwachtige hoekschabbe der schouw verzet onder den vroegen gloor der mildelijke zon.

Karel van den Oever