Vlaamsche Arbeid. Jaargang 4

[p. 241]

Onuitgegeven Verzen van Albrecht Rodenbach

We zijn gelukkig - daad van vereerende piëteit en liefderijke herinnering - onze lezers, in dit nummer, voor 't eerst eene reeks onuitgegeven verzen van onzen beminden en te vroeg gestorven Albrecht Rodenbach te kunnen aanbieden. Veelzijdig en verscheiden, straalt zijn nog wel jong en aarzelend maar krachtig en plooibaar talent uit deze eenige weergevonden gedichten. Zonder verder commentaar, geven we hier twee weemoedig-gevoelsvolle uittreksels uit zijne bewerking van Wagner's Tannhauser, het losse Drinkerslied en de kluchtige ballade Ons Leuven is een wonderlike stad, - deze twee laatste gedichten meer als curiosum dan wel als voorbeelden van sterke poëzie: twee studentenoefeningen, als wellicht vele nooit van den ernstigen Rodenbach zouden verwacht hebben - eindelijk de eerste versie van Es ist eine alte Geschichte, waarvan de eindvorm in Al de Gedichten opgenomen is. We hebben deze gedichten aan M^r Leo Van Puyvelde medegedeeld, die belast is met de uitgave van Albrecht Rodenbach's dichtwerk. - Hierachter geven we ook eenige zeer schoone verzen van Guido Gezelle.

A.d.R.

I
Elisabeth's Dood

Tannhaüser III. 2.

Wolfram zingt:

Vereende zweem naar lichtverdoovend sterven,
verspreidt de nacht zijn schemerende verven.
De ziele die naar gene hoogten zucht
ontziet de reis door donkerdikkelucht.
O liefste sterre uit Godes lief gesternte,
daar pinkelt gij in 's Hemels diepe vernte,
de duisterheên doorheeft uw schemerpracht
en wijst der ziel haar wegen door den nacht.

[p. 242]

 

Mijne avondsterre mild en zoet,

 

steeds hebbe ik u zoo geern gegroet.

 

In naam van wie hem nooit verried,

 

begroet, wen gij hem stijgen ziet,

 

den Engel die, voor ons verloren,} 2

 

de vleugels rept ter hooge koren.}

 

(Mijne avondster, helaas! zoo wijd

 

als ons des hemels ruimte scheidt,

 

steeds scheidde 't Noodlots blinde wet

 

Wolfram van zijne Elisabeth.

 

O wen gij haar voorbij ziet stijgen,} 2

 

voer haar de taal, van wie moest zwijgen).}

1878

II
Aan de Avondsterre

Wijze: Elisabeth's Dood (Tannhaüser III 2)

De zwerver:

Het stervend tweelicht schemert langs de gouwe,
het land betrekt de nachtelike rouwe,
den Reizer die naar gene verten spoedt
ontroert de nacht het driftenzwaar gemoed.
Dan komt van uit die eeuwenverre kringen,
O milde sterre, uw klaarte hem beschingen,
dauwt reine vrede in 't stormenzwanger hert,
doch wekt er diep ik weet niet welk een smert.

- Gij die mijn dolend leven richt,

mijns herten, mijner oogen licht,

wier stralend beeld steeds voor mij trilt

en in mijn hert de stormen stilt,

hoe pijnlik zalig voelt uw stralen} 2

wie eeuwig ver van u zal dwalen!}

1878

[p. 243]

III
Drinkerslied

naar G.v.D. op muziek van E. Wambach

De zeeman zingt:

Morgen gedreven
door golfgebots,
langs bank of rots,
rukt onze steven
de zee ten trots!
En moeten wij er sneven...
ter eere Gods!
Sa, eens geschonken,
geklonken
en fel gedronken,
als brave liên,
want zonder borgen,
morgen,
komt ons verworgen
het nekkend spook - misschien.

De krijgsman zingt:

Schettert, trompetten,
trommen, slaat,
den dageraad! -
Knettert, musketten!
(zie, kamaraad,)
de vijand laadt:
verplet of laat u pletten
als goed soldaat.
Sa! eens geschonken,
geklonken
en fel gedronken
als goede liên,
want zonder borgen,
morgen,
komt ons verworgen
het nekkend spook - misschien.

[p. 244]

De lustige knape zingt:

Zucht hier een droomer,
vol minnepijn,
haar 't lievelijn,
vul hem den roomer
met zoeten wijn,
en, kijkt de gast niet vromer,
'k wil pater zijn!
Sa eens geschonken,
enz.

1879

IV
Ons Leuven is een wonderlike stad

Ons Leuven is een wonderlike stad.
Daar vinden wij - van alles wat,

van alles wat!

- Wij vinden primo Petermans in stad.
Peterman dat is Joseph Prudhomme in 't fransch.

‘Wa schüt oes a presentie

ga l...loeriksk...koppetentie!’⁽¹⁾

dit verbeeldt u 't oorbeeld onzer Petermans.

- Joe, da mech er zaan,

Joe, da moet er zaan:

anders za oes Leive nie mer Leive zaan!

Ons Leuven is een wonderlike stad.
Daar vinden wij - van alles wat,

van alles wat!

- Secundo zijn pandoers in onze stad.
Peterman dat is Joseph Prudhomme in 't fransch.

(1) Elke strofe moet de voorzanger bij middel van mimiek volledigen. Bij de eerste, b.v., speelt hij eenen dronken peterman die op studenten strijdt.

[p. 245]

 

Leuvensche pandoers zijn imposante jans:

 

‘Respect pour la police!

 

Agent, fais ton service!

 

Ça les apprendra-t-à réveiller les gens!’

 

- Joe, da mech er zaan,

 

Joe, da moet er zaan:

 

anders za oes Leive nie mer Leive zaan!

 

 

 

Ons Leuven is een wonderlike stad.

 

Daar vinden wij - van alles wat,

 

van alles wat!

 

- 't zijn tersio grisettekens in stad.

 

Peterman dat is Joseph Prudhomme in 't fransch.

 

Leuvensche pandoers zijn imposante jans.

 

Leuvensche grisettekens zijn zot naar dans:

 

‘Mocheu, encore e sproengske! -

 

't Wordt late, me lief joengske! -

 

Vite!... of 'k goe naar hois mit Ivo Pepermans!’

 

- Joe, da mech er zaan,

 

Joe, da moet er zaan:

 

anders za oes Leive nie mer Leive zaan!

 

 

 

Ons Leuven is een wonderlike stad,

 

Daar vinden wij - van alles wat,

 

van alles wat!

 

- 't zijn quarto professoren ook in stad.

 

Peterman dat is Joseph Prudhomme in 't fransch.

 

Leuvensche pandoers zijn imposante jans.

 

Leuvensche grisettekens zijn zot naar dans.

 

Al ons professoren zijn geleerde mans:

 

Vox populi vox Dei:

 

aiamus, fratres mei!

 

'k Hebbe ik een exame en hoeve groote kans!

 

- Joe, da mech er zaan,

 

Joe, da moet er zaan:

 

anders za oes Leive nie mer Leive zaan!

 

 

[p. 246]

 

Ons Leuven is een wonderlike stad.

 

Daar vinden wij-van alles wat,

 

van alles wat!

 

- In fine zijn wij ook eentwat in stad.

 

Peterman dat is Joseph Prudhomme in 't fransch.

 

Leuvensche pandoers zijn imposante jans.

 

Leuvensche grisettekens zijn zot naar dans.

 

Al ons professoren zijn geleerde mans.

 

Nietweerds schelden ons pandoers en petermans.

 

Studenten laat ze praten:

 

U roepen de oude straten:

 

Za-de nie mer koning, ge za boes nogtans!

 

- In da mech-de zaan

 

in da moet-de zaan:

 

anders za oes Leive lak e kerkhof zaan!

V
Es ist eine alte Geschichte

Men is een jongling wild en vrij

en fier - kortom een zot -

men kan misprijzen, en men heeft

steeds geern de min bespot.

Bespot ja. Maar ontzaglijk leeft

zij onder 't koel bescheid;

te groot voor alledaagschheid en

te wers van minderheid;

gereed zich zich te loochnen en

te lijden, koen versmacht,

tenzij eens 't vrouwlijk oorbeeld daagt

zoo hemelsch uitgedacht.

[p. 247]

 

En wijl men zoekend wanhoopt en

 

verduikt, eens staat het daar,

 

aanbidlijk-O een blijde stond,

 

een zaligheid, niet waar?

 

 

 

Ach! eeuwig oude en zelfde lied!

 

Ach! Noodlot! vorm der straf

 

die over 't wroetlend menschdom giert

 

tot aan het kille graf!

 

 

 

Aanbidlijk rijst die Eenigste,

 

die plechtige ure slaat, -

 

en 't scheidt u beide een afgrond of

 

O wee! gij komt te laat!

 

4 Juli 1878

 

 

 

Albrecht Rodenbach