beheerd onder communistisch regiem. Het geloof is uitgestorven, vervangen door het materialistich levensbeginsel, door le louter-wetenschappelijke wereldconceptie, overheerschend nu, ten allen kante, door de ontzaggelijke verwezenlijkingen der wetenschap.
Een groot gevaar echter bedreigt nog de wereld: een oorlog tusschen 't Oosten en 't Westen. Moest die vrees verdwijnen, de bond gesloten worden tusschen de witte en de geele rassen, dan zou eindelijk de wereldvrede heerschen, en 't groote princiep der menschelijke Solidariteit bevestigd zijn. Dit grootsche verbond wordt aangegaan, door de welsprekendheid, de persoonlijke magnetische macht en heel het genie van Julien Felsenburg, ‘de Meester van de Wereld’, die door de begeesterde volkeren tot president der aarde wordt uitgeroepen en het Symbool wordt dat al de machten van de materie en heel de hoogste macht van den humanen geest tot eene bovenmenschelijke eenheid samenvat.
't Is tusschen die Felsenburg - de Antechrist, de man der zonde, door God verwacht om zich eindelijk met eenen alvernielenden slag te wreken over al het Kwade en al het Booze der vervallen menschen, over al de Zonden gedurende duizende jaren tegen zijne Majesteit opgeheven - en de laatste paus, Sylvester, dat wordt gestreden de opperste Strijd.
Met een leger luchtschepen vertrekt hij naar Nazareth, waar de paus een algemeen conciel der cardinalen en der bisschoppen heeft samengeroepen, om deze eenig-overblijvende krachten der kerk te vernielen. Maar dat is 't Einde van Al.
‘Daar kwam hij! En de aarde, op 't oogenblik dat hij haar eindelijk heelemaal aan zijne heerschappij onderworpen waande, verscheurde zich en kreunde de pijnen van haren doodstrijd uit... En dan ging deze wereld over en heel hare glorie verzonk in het niet...’
Aldus het schema van dezen zonderlingen roman, alsmede zijn religieuse tendenz, waarmede ik echter niet eens zijn kan. Benson bevestigt die thesis: dat het katholiscisme noodzakelijk acheruitgaan moet en zelfs verdwijnen door den vooruitgang van den modernen geest, van de rede dus en van de wetenschap, en dat de overwinning van den Mensch, dus van de rede door de wetenschap, de vernieling van het katholicisme in de toekomst gebieden zal, maar bewijst ze niet met doorslaand-overtuigende argumenten. Zijn boek is ‘an anticipation’, een vooruitzicht dat kan verwezentlijkt worden, maar niet moet en allerwaarschijnlijkst niet zal, en dus nog altijd eene hypothese uitmaakt. Ik neem ook niet aan dat er eene principieele onovereenkomstigheid zou bestaan tusschen het Katholicisme en het Humanitarisme of het Communisme. Dit te bewijzen zou me te veel ruimte vragen.
Zoo ik dus de thesis van Mr Benson heel betwijfelbaar blijf vinden, zoo heb ik ook tegen de letterkundige conceptie van dit boek verscheidene bezwaren.